ΘΑ ΠΛΗΓΟΥΝ ΟΙ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΔΕΗ (ΑΚΟΜΗ ΚΑΙ ΤΩΝ ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ...)
ΘΑ ΕΝΙΣΧΥΘΕΙ ΚΑΙ Ο ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΙΔΙΩΤΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ..
Σημαντικές εξελίξεις δρομολογεί η ανακοίνωση .για κατασκευή μιας "μονάδας μαμούθ" του Ομίλου Μυτιληναιος που θα δραστηριοποιηθεί στην ηλεκτροπαραγωγή χρησιμοποιώντας ως καύσιμο φυσικό αέριο.
Η λειτουργία της νέας μεγάλης μονάδας θα αλλάψει σημαντικά τον "χάρτη του Ανταγωνισμού" στον τομέα της Ηλεκτροπαραγωγής στην Ελλάδα... Μεταξύ των επιπτώσεων που θα υπάρξουν προβλέπεται ότι θα κερδίσει άνετα τον Ανταγωνισμό με την "Πτολεμαϊδα 5" αφού διαθέτει σημαντικά συγκριτικά πλεονεκτήματα...
Επειδή ο Ανταγωνισμός στην Ενέργεια εκτυλίσσεται κυρίως με βάση τις Μελλοντικές Προβλέψεις Τιμών και Αποδόσεων, μεσοπρόθεσμα θα δημιουργηθούν προβλήματα και στις προσπάθειες για επανεκκίνηση των Ιδιωτικοποιήσεων...
Ας δούμε τα "συγκριτικά πλεονεκτήματα" μεταξύ των δύο μεγαλύτερων μονάδων της Ελλάδας που αναμένεται να "κονταροχτυπιούνται" από το 2021:
1) ΔΙΑΦΟΡΑ ΣΤΙΣ ΑΠΟΔΟΣΕΙΣ:
Η "Πτολεμαϊδα 5" με καύσιμο κονιοποιημένο λιγνίτη, προβλέπεται να έχει ελάχιστο εγγυημένο βαθμό απόδοσης 41,5% (που είναι κοντά στο μέγιστο), ενώ η νέα Μονάδα με αύσιμο φυσικό αέριο του Ομίλου Μυτιληναίος θα έχει θερμική απόδοση 63%... Αυτή η διαφορά των περίπου 20 εκατοστιαίων μονάδων μεταφράζεται σε πολύ χαμηλότερο μέσο κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για την εταιρεία Μυτιληναίος ...
2) ΔΙΑΦΟΡΑ ΣΤΟ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ (ΚΟΣΤΟΣ ΠΑΓΙΩΝ):
Η νέα μονάδα της Μυτιληναίος αναφέρεται ότι θα έχει επενδυτικό κόστος 300 εκατ. και για ηλεκτροπαραγωγικό δυναμικό 800 MW.
Το Επενδυτικό Κόστος για την "Πτολεμαϊδα 5" προβλέπεται γύρω στα 1.400 εκατ. για 660 MW
(Το πρόσθετο δυναμικό των 140 MW για τηλεθέρμανση σε γύρω περιοχές είναι ζημιογόνο, αφού τα έσοδα υπολείπονται κατά πολύ των μέσων εσόδων ανά καταναλισκόμενη MWh).
Είναι προφανές ότι η "Πτολεμαϊδα 5" θα υστερεί κατά πολύ από πλευράς Βασικού Επενδυτικού Κόστους...
3) ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΕΙΣ ΛΟΓΩ ΡΥΠΩΝ:
Δεν είναι δυνατή η πρόβλεψη αυτή τη στιγμή των επιβαρύνσεων που θα επιβάλλονται μελλοντικά στην "Πτολεμαϊδα 5". Για το 2019 προβλέπονται (σύμφωνα με δημόσιες ανακοινώσεις κορυφαίου στελέχους) ύψους περίπου 500 εκατ. ευρώ. Εφόσον η νέα λιγνιτική Μονάδα της ΔΕΗ αντικαταστήσει τις παλαιές και με χαμηλές θερμικές (και οικονομικές) αποδόσεις σε σημερινές τιμές θα είναι πολύ χαμηλότερη η επιβάρυνση λόγω λόγω ρύπων. Από την άλλη πλευρά θα αυξηθεεί έστω και οριακά η Συνολική Ζήτηση Ηλεκτρικής Ενέργειας, ενώ με ταχύτερους ρυθμούς θα αυξηθεί το Ηλεκτροπαραγωγικό Δυναμικό των ΑΠΕ...
4) ΤΙΜΕΣ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ/ ΛΙΓΝΙΤΩΝ
Η "μονάδα μαμούθ" με καύσιμο φυσικό αέριο της Μυτιληναίος θα επηρεάζεται μακροχρόνια από την πορεία των διθνών τιμών πετρελαίου και φυσικού αερίου...
Οι τιμές των λιγνιτών θα επηρεάζονται από το εγχώριο κόστος εξόρυξης και την αποδοτικότητα των κοιτασμάτων σε λιγνίτη.
Ωστόσο, οι λιγνίτες συνδέονται και με πολύ μεγαλύτερα σταθερά και μεταβλητά κόστη που έχουν σχέση με τον Αριθμό των Απασχολουμένων....
Και στις δύο περιπτώσεις η μονάδα φυσικού αερίου θα έχει ασήμαντες επιπτώσεις από τα Κόστη Εργασίας, που είναι πολλαπλάσια για λιγνιτικές μονάδες...
5) ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΚΟΣΤΗ:
Θα πρέπει να σημεειωθεί ότι για την "Πτολεμαϊδα 5" υπάρχει πρόβλεψη για ετοιμότητα εφαρμογής τεχνολογιών δέσμευσης CO2 (CCS Ready) όταν θα είναι εμπορικά διαθέσιμες...
Σίγουρα αυτή η πρόβλεψη δημιουργεί "αισιοδοξία", αλλά θα συνεπάγεται και νέα πρόθετα Επενδυτικα Κόστη που θα βαρύνουν την τελικη Τιμή Προσφοράς στο Σύστημα...
Με όλες τις ανωτέρω προβλέψεις και δεδομένα (ομολογουμένως επισφαλείς σε μεγάλο βαθμό) η "ΠτολεμαΪδα 5" θα βρεθεί μπροστά σε ένα αδυσώπητο Ανταγωνισμό με την Οριακή (χονδρική) Τιμή Συστήματος να τείνει να κατέβει σε χαμηλότερα επίπεδα αφενός λόγω της ένταξης της "μονάδας μαμούθ" της Μυτιληναίος και αφετέρου λόγω της αύξησης της Προσφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας από αυξανόμενο δυναμικό των Ανανεώσιμων Πηγών...
ΚΑΙ ΟΙ ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΙΣ;
Σίγουρα η ΔΕΗ έχασε "πολύτιμο χρόνο" και η δημιουργία της νέας "μονάδας μαμούθ" θα επηρεάσει αρνητικά την πορεία των ιδιωτικοποιήσεων... Ακόμη και εάν συμπεριληφθούν Υδηλεκτρικοί Σταθμοί στα "μείγματα Ιδιωτικοποιήσεων" πολύ δύσκολα θα πραγματοποιηθούν αυτές...
Η "διάρκεια ζωής" των προς πώληση λιγνιτικών μονάδων είναι "πολύ σύντομη" , ενώ το μέσο κόστος για εκπομπές ρύπων δεν προβλέπεται να μεταβληθεί (μειωθεί) σημαντικπα΄μεσοπρόθεσμα...
Ακόμη και εάν συμπεριληφθούν υδροηλεκτρικές μονάδες στα "μείγματα ιδιωτικοποιήσεων" δεν είναι αρκετά βέβαιο ότι θα υποβληθούν κανοποιητικές προσφορές για "πακέτα μονάδων" με "μείγμα λιγνιτικών και υδροηλεκτρικών"... Πολύ περισσότερο όταν οι Εισαγωγές φθάνουν να καλύπτουν σχεδόν το 20% της Συνολικής Ζήτησης - με ένα σημαντικό μερίδιο της Προσφοράς να καλύπτεται από Ανανεώσιμες... - ο καθένας αντιλαμβάνεται ότι είναι δύσκολο "γερασμένες λιγνιτικές μονάδες" μπορεί να πωληθούν εύκολα...
ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΩΝ...
Η νέα μεγάλη επένδυση της Μυτιληναίος δημιουργεί "νέα δεδομένα" για τους λοιπούς Ιδιώτες Παραγωγούς (συμβατικής/ θερμικής ενέργειας). Οι λοποί Ιδιώτες
ή θα πρέπει να προχωρήσουν σε Νέες Επενδύσεις Επέκτασης και Αντικατάστασης με μεγαλύτερου μεγέθους Μονάδες Φυσικού Αερίου...
ή θα πρέπει να περιμένουν την "πλήρη ωρίμανση" των επενδύσεών τους μέχρι το οριστικό κλείσιμό τους μετά από αρκετά χρόνια...
Ωστόσο, η αποστροφή του κ. Ε. Μυτιληανίου ότι έχει "αμφιβολίες εάν το σύστημα χωρά και άλλη μονάδα πλην αυτής που κατασκευάζει η εταιρεία του", νομίζουμε ότι έχει κάμποια δόση υπερβολής.... Η ολοκλήρωση του target model μπορεί να ανοίξει δρόμους ακόμη και για άλλες μεγάλες θερμικές μονάδες με στόχο την Εγχώρια και τις Ξένες Αγορές... Οι σχετικές επενδύσεις αναμφισβήτητα θα επηρεασθούν και από:
1) τις προοπτικές των αγορών Ιταλίας και Νοτιοανατολικής Ευρώπης και
2) τις εξελίξεις για τους αγωγούς με φυσικό αέρο από Ρωσία και που περνούν μέσω Τουρκίας.
Σίγουρα η αγορά Φυσικού Αερίου έχει αποκτήσει ξεχριστή σημασία για την Ελλάδα και εκεί οι "παίκτες" θα έχουν ένα πολύ σημαντικό ρολο για πάρα πολλά χρόνια...
ΚΙΜΩΝ ΣΤΕΡΙΩΤΗΣ
δρ οικονομολόγος