Το Μετέωρο Βήμα του Πελαργού σε επανέκδοση με νέες ψηφιακές κόπιες | γραφει ο Ελισσαίος Βγενόπουλος
Η τριλογία των θρυμματισμένων συνόρων
«Αν κάνω ένα βήμα είμαι αλλού» λέει ο Ηλίας Λογοθέτης και το δεξί του πόδι αιωρείται πάνω από τη διαχωριστική γραμμή των συνόρων των δυο χωρών, πάνω από την ρευστή πραγματικότητα που ζουν οι άνθρωποι, πάνω από
την ιστορία που τέμνει τον βίο των λαών.
Ένας πολιτικός, εκφωνεί έναν ασυνήθιστα ποιητικό λόγο στη συνεδρίαση του κοινοβουλίου και στη συνέχεια χωρίς ν’ αφήσει ίχνη πίσω του χάνεται από προσώπου γης. Ένας φιλόδοξος ρεπόρτερ που ερευνά στην παραμεθόριο το ζήτημα των εγκλωβισμένων στα σύνορα μεταναστών και προσφύγων, συναντά έναν άντρα που η εμφάνιση του ταιριάζει με εκείνη του αγνοούμενου πολιτικού. Παρά τις έρευνές του και μια συνάντηση που καταφέρνει να οργανώσει ανάμεσα στον άγνωστο και τη γαλλίδα γυναίκα του πολιτικού, η ταυτότητα του αγνώστου παραμένει ανεξακρίβωτη. Η γυναίκα δεν τον αναγνωρίζει, κι εκείνος δε φαίνεται διατεθειμένος ούτε για μια στιγμή να μας δώσει ένα σημάδι ότι δεν πρόκειται για τον πολιτικό που αγνοείται.
"Το Μετέωρο βήμα του πελαργού", η ταινία του Θόδωρου Αγγελόπουλου που γυρίστηκε το 1991 (προβάλλεται σε επανέκδοση με νέες ψηφιακές κόπιες), ακολουθεί ένα φιλόδοξο δημοσιογράφο που γοητεύεται από τη μυστηριώδη ζωή του ηλικιωμένου άνδρα που κατοικεί σε μια απομακρυσμένη συνοριακή πόλη. Ο ηλικιωμένος, που ζει μια ασκητική ζωή, ιντριγκάρει τον δημοσιογράφο, καθώς κυκλοφορούν φήμες ότι μπορεί να είναι ο χαμένος πολιτικός που εξαφανίστηκε χωρίς ίχνος από τη δημοσιότητα πριν από χρόνια.
Ο δημοσιογράφος σκαλίζει το παρελθόν του ηλικιωμένου άνδρα, αποφασισμένος να αποκαλύψει την αλήθεια πίσω από την ταυτότητα και την αινιγματική απόσυρσή του από την κοινωνία. Καθώς σκάβει βαθύτερα, συναντά διάφορους κατοίκους της πόλης που προσφέρουν αποσπάσματα της ιστορίας του ηλικιωμένου, παρουσιάζοντας ο καθένας μια διαφορετική οπτική για το ποιος μπορεί να είναι. Εν μέσω της αναζήτησης της αλήθειας, ο δημοσιογράφος προβληματίζεται επίσης για τις δικές του φιλοδοξίες και τις θυσίες που είναι διατεθειμένος να κάνει για την καριέρα του. Καθ' όλη τη διάρκεια της ταινίας, τα θέματα της ταυτότητας, της πολιτικής ίντριγκας και της γοητείας της ανωνυμίας διαπλέκονται. Τα δε όρια μεταξύ παρελθόντος και παρόντος θολώνουν. Καθώς εξελίσσεται η έρευνα του δημοσιογράφου, πρέπει να αντιμετωπίσει τις δικές του προκαταλήψεις και να περιηγηθεί στην πολυπλοκότητα της ανθρώπινης φύσης σε έναν κόσμο που συχνά συσκοτίζει την πραγματικότητα.
" Το Μετέωρο Βήμα του Πελαργού " παρουσιάζει μια ποιητική, αφαιρετική και προκλητική αφήγηση, που συνδυάζει αριστοτεχνικά στοιχεία μυστηρίου και ενδοσκόπησης, ενώ εξερευνά τις περιπλοκές του ανθρώπινου πνεύματος και την αναζήτηση νοήματος σε έναν κόσμο που αλλάζει διαρκώς.
Το Μετέωρο Βήμα του Πελαργού του Αγγελόπουλου προσφέρει μια νωχελικά όμορφη και εσωστρεφή κινηματογραφική εμπειρία που συνυφαίνει με στοιχεία μυστηρίου, πολιτικής ίντριγκας και ψυχολογικής ανάπτυξης των χαρακτήρων. Η συγκρατημένη αλλά υποβλητική κινηματογράφηση της ταινίας μας μεταφέρει στα αιθέρια τοπία μιας μικρής συνοριακής πόλης, (τα επεισοδιακά γυρίσματα έγιναν στο νομό Φλωρίνης) όπου ο Μαρτσέλο Μαστρογιάννη ο οποίος υποδύεται τον ηλικιωμένο ερημίτη αποπνέει μια αινιγματική και μυστηριώδη αύρα. Σ’ αυτόν τον κατακερματισμένο κόσμο όπου έχει καταφύγει, στην απομόνωση ενός κόσμου με δικό του θεό και νόμο, συμπιεσμένο ανάμεσα σε εμπόδια, σύνορα και όρια, όλα μετεωρίζονται σε μιαν αβέβαιη πραγματικότητα.
Η αφήγηση της ταινίας εκτυλίσσεται με χαλαρό ρυθμό, αντικατοπτρίζοντας το στοχαστικό ταξίδι του νεαρού δημοσιογράφου, τον οποίο υποδύεται ο Γρηγόρης Πατρικαρέας, καθώς επιχειρεί να εισχωρήσει στα βάθη του παρελθόντος του ηλικιωμένου. Η ερμηνεία του δημοσιογράφου είναι βαθιά αποχρωματισμένη, αποτυπώνοντας τη σύγκρουση μεταξύ των δημοσιογραφικών φιλοδοξιών του και των ηθικών διλημμάτων που προκύπτουν από τη διείσδυση στην απομονωμένη ζωή κάποιου άλλου ανθρώπου.
Η Ζαν Μορό προσδίδει ένα ισχυρό συναισθηματικό βάθος στον χαρακτήρα της, μια κάτοικο της πόλης που μοιράζεται μια οδυνηρή και μυστηριώδη σχέση με τον ηλικιωμένο άνδρα, προσθέτοντας στρώματα πολυπλοκότητας στην ιστορία. Οι αλληλεπιδράσεις της με τον δημοσιογράφο προσφέρουν στιγμές οικειότητας και ευαισθησίας, που εντείνουν περαιτέρω τον συναισθηματικό αντίκτυπο της ταινίας.
Η σκηνοθετική γραφή του Αγγελόπουλου είναι εμφανής στον τρόπο με τον οποίο φτιάχνει σκηνές οδυνηρής ηρεμίας και σιωπής, επιτρέποντας στην αφήγηση να αναπνεύσει και στους εσωτερικούς αγώνες των χαρακτήρων να αντηχήσουν στη σιωπή. Οι οδυνηροί στοχασμοί της ταινίας για το πέρασμα του χρόνου, τη μνήμη και τις συνέπειες των πολιτικών αποφάσεων παραμένουν στον αέρα και σκίζουν το σκοτάδι της κινηματογραφικής αίθουσας μαζί με το φως της προβολής. Οι σημαντικοί συντελεστές της ταινίας είναι:
Σενάριο: Θόδωρος Αγγελόπουλος, Τονίνο Γκουέρα, Πέτρος Μάρκαρης, Θανάσης Βαλτινός
Φωτογραφία: Γιώργος Αρβανίτης, Ανδρέας Σινάνος
Μοντάζ: Γιάννης Τσιτσόπουλος
Μουσική: Ελένη Καραΐνδρου
Πρωταγωνιστούν: Μαρτσέλο Μαστρογιάνι, Ζαν Μορό, Γκρέγκορι Καρ, Ηλίας Λογοθέτης, Δώρα Χρυσικού, Βασίλης Μουγιουκλάκης, Δημήτρης Πουλικάκος.
" Το Μετέωρο Βήμα του Πελαργού" όπως και όλο το έργο του Θεόδωρου Αγγελόπουλου απαιτεί υπομονετική και στοχαστική προσέγγιση για να απολαύσει κανείς ένα πνευματικά διεγερτικό και οπτικά μαγευτικό ταξίδι. Ο σπουδαίος δημιουργός προσφέρει με το στοχαστικό του αριστούργημα μια εξερεύνηση της ανθρώπινης φύσης και ταυτότητας που ξεπερνά τα σύνορα και τον χρόνο. Εν κατακλείδι, "Το Μετέωρο βήμα του πελαργού" είναι ένα εξαιρετικό κινηματογραφικό επίτευγμα που συνδυάζει αριστοτεχνική αφήγηση, εξαιρετικές ερμηνείες, υπέροχη φωτογραφία, ξεχωριστές μουσικές και εντυπωσιακές εικόνες χωρίς κανένα σύνορο. Και γιατί να αναγνωρίσουμε τα σύνορα που μας όρισαν; Αφού σκοπός μας είναι να τα διαρρήξουμε! Γιατί όσο πιο μακριά φτάνει κανείς, τόσο πιο μακριά μπορεί να δει και όταν φτάσει εκεί, θα μπορέσει να δει ακόμη μακρύτερα. Εξ άλλου από ένα σημείο και μετά δεν υπάρχει πλέον επιστροφή. Αυτό είναι το σημείο που πρέπει να φτάσουμε, αυτό είναι το σημείο που μια ζωή, επί ματαίω, κοπιάζουμε να αγγίξουμε.