Ο «δράκος» της ενημέρωσης | Tου Πασχου Μανδραβελη
και άλλες ειδεχθείς πράξεις. Ακολουθούν μια παλιά δημοσιογραφική παράδοση με βάση την οποία τα ΜΜΕ στόλιζαν κάθε κατηγορούμενο με λέξεις όπως «πα-τέρας», «ιδού ο ειδεχθής δολοφόνος» κ. λπ. Για κάποιον καιρό αυτά τα επίθετα είχαν απομονωθεί σε ένα μόνο λαϊκό ταμπλόιντ, αλλά για το έγκλημα στην Πάρο κατηγορείται ένας μετανάστης, οπότε η αντιδεοντολογική πρακτική εξαπλώθηκε και στα καλύτερα φύλλα. Γράφαμε και παλιότερα με αφορμή την κάλυψη μιας φρικιαστικής δολοφονίας (από ημεδαπό) στη Σαντορίνη ότι στο ρεπορτάζ οι δημοσιογράφοι δεν μεταφέρουν τα αισθήματά τους ούτε ψευδολογούν πλειοδοτώντας σε επίθετα: «ακόμη και το "πασιφανές έγκλημα" δεν είναι παρά "έγκλημα υπό διερεύνηση από τη Δικαιοσύνη" και ο "δολοφόνος" δεν είναι παρά "κατηγορούμενος για δολοφονία" (επιπλέον δεν είναι "κτήνος"). Πέρα από τους νόμους και τις προσταγές του κράτους, η δημοσιογραφική δεοντολογία αυτά επιβάλλει. Ακόμη και για εγκλήματα που συνταράσσουν, σαν αυτό της Σαντορίνης. Ο δημοσιογράφος -αν και πρέπει να έχει το δικαίωμα να δημοσιεύει τα πάντα- δεν είναι δικαστής για να κρίνει την ενοχή κάποιου, ακόμη και όταν η ενοχή είναι πασιφανής. Τα ΜΜΕ δημοσιεύουν απλώς τα γεγονότα και όχι τις προβολές τους στο μέλλον. Και παρά το γεγονός ότι ο 31χρονος της Σαντορίνης πιθανότατα θα κριθεί "ένοχος για ιδιαιτέρως ειδεχθή δολοφονία", σήμερα έχουμε ένα μόνο πραγματικό στοιχείο: ότι κατηγορείται για ειδεχθή δολοφονία» («Καθημερινή» στις 8.8.2008)
Κι όμως, μ' αυτή την πρακτική ουδέποτε ασχολήθηκαν τα συλλογικά όργανα των εμπλεκομένων στην ενημέρωση. Oχι για να προστατεύσουν τη δεοντολογία, αλλά τη δουλειά των δημοσιογράφων. Η τακτική του άκρατου και ψευδεπίγραφου συναισθηματισμού δοκιμάσθηκε στο παρελθόν και απέτυχε. Δεν πάνε πολλά χρόνια που εφημερίδες και κανάλια είχαν για κάθε έγκλημα μια έτοιμη παλέτα επιθέτων. Κι όμως οι κυκλοφορίες των εφημερίδων τα τελευταία 20 χρόνια συρρικνώθηκαν πάνω από 80%. Σε όλο τον κόσμο υπάρχει κρίση στον Τύπο, αλλά πουθενά δεν παρατηρείται η εγχώρια απαξία. Αυτό δεν ανησύχησε ποτέ το σώμα των δημοσιογράφων· δεν έγιναν δημόσιες συζητήσεις, δεν ψάξαμε ποτέ τι κάναμε λάθος και τι πρέπει να διορθώσουμε. Η εξήγηση -όπως για όλα τα δεινά της χώρας- ήταν το σύστημα και το κεφάλαιο. Οι αναγνώστες γύρισαν την πλάτη στο δημοσιογραφικό προϊόν, προφανώς διότι ζούμε σε καπιταλιστική χώρα, ενώ στις ΗΠΑ -όπου η αναγνωσιμότητα είναι δεκαπλάσια- μάλλον ζουν σε σοσιαλιστικό παράδεισο.
Κάπως σαν την Ελλάδα πορεύτηκε και η ελληνική δημοσιογραφία. Αντί να λύνει προβλήματα, διαδήλωνε. Μετέθετε τις δικές της παθογένειες στο «σύστημα» στον «καπιταλισμό» και άλλα αόρατα κέντρα. Με επίθετα και λυγμούς (ανάμεσα σε όλα τα άλλα) απαξίωσε το προϊόν, αλλά το χειρότερο είναι ότι δεν έμαθε. Συνεχίζει να πιστεύει ότι ο δράκος της δημοσιογραφίας είναι κάποιες αόρατες δυνάμεις που συνωμοτούν για να καταστρέψουν τη βολή μας.
πηγη: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ