Για την απεργία των Φαρμακοποιών | της Ελλης Λαμπρέτσα*
Από τον καιρό που σπούδαζα Φαρμακευτική στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, μου είχε κάνει εντύπωση η αυστηρότητα της
Φαρμακευτικής Νομοθεσίας και του Κώδικα Φαρμακευτικής Δεοντολογίας.
Τα φαρμακεία πρέπει να ανήκουν αποκλειστικά σε φαρμακοποιούς και να αποφεύγεται η παρεμβολή ξένων συμφερόντων μη εχόντων σχέση με το φαρμακευτικό επάγγελμα - λειτούργημα κατά την διακίνηση και λιανική εμπορία των φαρμακευτικών προϊόντων....
...Ο φαρμακοποιός με φαρμακείο σε λειτουργία ασκεί λειτούργημα...
...Γενικώς, απαγορεύεται στους φαρμακοποιούς με φαρμακείο σε λειτουργία, ... τα εξής:
-Κάθε πώληση φαρμάκου σε τιμή κατώτερη από την οριζόμενη λιανική με τα δελτία τιμών του Υπουργείου Εμπορίου.
-Κάθε σύμβαση, πράξη ή συμφωνία που αποσκοπεί σε κερδοσκοπία σε βάρος της υγείας των ασθενών και παντός άλλου προσώπου.
-Κάθε διανομή ή κατανομή με άλλους του ποσοστού κέρδους του φαρμακοποιού.
-Κάθε χορήγηση δώρων ή άλλων ωφελημάτων σε ιατρούς, οδοντιάτρους, μαίες, νοσοκόμους ή άλλους μεσίτες για την προσέλκυση πελατείας.
-Κάθε παραβίαση του ωραρίου λειτουργίας του φαρμακείου.
....-Κάθε συμφωνία με οποιονδήποτε μετερχόμενο, οποιοδήποτε υγειονομικό επάγγελμα προκειμένου να καρπωθούν ωφελήματα ο φαρμακοποιός και οι με αυτόν συμφωνούντες σε βάρος της υγείας του ασθενούς και κάθε άλλου προσώπου.
-Κάθε χρήση τιμητικού αξιώματος που κατέχει ο φαρμακοποιός για προσέλκυση πελατείας....
...Κάθε παράβαση των κανόνων του παρόντος Κώδικος Ελληνικής Φαρμακευτικής Δεοντολογίας συνεπάγεται την πειθαρχική δίωξη του παραβάτου φαρμακοποιού και την επιβολή των νομίμων κυρώσεων από τα αρμόδια πειθαρχικά όργανα, ανεξαρτήτως άλλων τυχόν κυρώσεων, διοικητικών, ποινικών και αστικών που προβλέπονται από τους κείμενους νόμους.
Κι άλλα πολλά. Οι Φαρμακοποιοί επιστήμονες, λειτουργοί και θεματοφύλακες της Πρωτοβάθμιας Περίθαλψης Υγείας. Για να φτάσουμε στο σημείο να μπορούμε να έχουμε το φαρμακείο μας, έπρεπε πέρα από το πτυχίο να δώσουμε εξετάσεις για να λάβουμε άδεια άσκησης Φαρμακευτικού επαγγέλματος και έπρεπε να πληρούμε συγκεκριμένες προϋποθέσεις για να μας χορηγηθεί άδεια ίδρυσης και λειτουργίας Φαρμακείου.
Οι Νόμοι είναι οι κανόνες δικαίου, η γραπτή βούληση της οργανωμένης πολιτείας που ρυθμίζει τις σχέσεις πολιτών και κράτους ή τις σχέσεις μεταξύ των πολιτών. Σε μια δημοκρατική πολιτεία γίνονται προς το συμφέρον των πολιτών.
Ο νομοθέτης του παρελθόντος φρόντισε να προστατεύσει τη Δημόσια Υγεία και το μέσο Πολίτη που χρειάζεται το φάρμακό του, βάζοντας κανόνες, θεσμοθετώντας τη σταθερή λιανική τιμή του φαρμάκου που την ορίζει το Υπουργείο Εμπορίου σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας, αναθέτοντας σε κάθε φαρμακοποιό ένα Φαρμακείο, ελέγχοντάς τον ανά πάσα στιγμή, απειλώντας με αυστηρές ποινές τον παραβάτη, που μπορεί να φθάσουν μέχρι αφαίρεση της άδειας λειτουργίας του φαρμακείου ή και αφαίρεση της άδειας άσκησης επαγγέλματος. Αν μου πείτε πως δεν τα έχετε ξανακούσει αυτά, σας λέω πως έχουν γίνει αρκετές φορές άσχετα αν δε φτάνουν στα αυτιά του πολύ κόσμου. Το φάρμακο και το φαρμακείο δεν πρέπει να διαφημίζονται, το φάρμακο δεν είναι εμπόρευμα, έχει σταθερή λιανική τιμή για να αποφεύγεται ο ανταγωνισμός μεταξύ των φαρμακοποιών και να ασκούν απρόσκοπτα το έργο τους αλλά και για την προστασία του ασθενούς, που όταν επείγεται μπορεί να πάρει από οποιοδήποτε σημείο πώλησης το φάρμακό του στην ίδια τιμή και να μην ψάχνει το φθηνότερο (φαντάζεστε έναν άρρωστο να παζαρεύει την τιμή του φαρμάκου του με τον πωλητή;), απαιτούνται συγκεκριμένα μέτρα για το φαρμακοπωλείο, την αποθήκη και το εργαστήριο του φαρμακείου, συγκεκριμένες αποστάσεις μεταξύ των φαρμακείων για τη σωστή εξυπηρέτηση του κοινού αλλά και την προστασία της βιωσιμότητας του κάθε φαρμακείου, εχεμύθεια, υπευθυνότητα, σοβαρότητα, προσοχή σε όλη τη συμπεριφορά .
Εδώ και κάποια χρόνια εφευρέθηκε ο όρος του Μη Υποχρεωτικά Συνταγογραφούμενου Φαρμάκου, διαχωρίστηκε από το Φάρμακο και ξεκίνησε η διαφήμιση. Τα ΜΗΣΥΦΑ είναι φάρμακα, η αθώα ασπιρίνη έχει κάνει πάρα πολλές φορές γαστρορραγία σε άτομα που δεν την πήραν σωστά. Τελευταία άρχισε κουβέντα για το να πωλούνται και από άλλα σημεία εκτός από τα φαρμακεία, να απελευθερωθεί η λιανική τιμή τους, κι αυτό ήταν μόνο η αρχή.
Όλα σχεδόν όσα η μέχρι τώρα Φαρμακευτική Νομοθεσία καθόριζε, έρχονται να ανατραπούν με το πολυνομοσχέδιο που πρόκειται να ψηφισθεί, στο όνομα του συμφέροντος του λαού. Όχι πως δεν υπήρχαν στραβά στο χώρο μας. Όχι όμως κι αντί να διορθώνουμε να ισοπεδώνουμε. Όχι αυτός ο άκρατος πειραματισμός.
Έτσι με το νέο νομοσχέδιο ανοίγουν οι ασκοί του Αιόλου.
Καταργούνται τα χωροταξικά κριτήρια ιδρύσεως φαρμακείου, οι αποστάσεις μεταξύ των φαρμακείων, ότι διέπει τις «εταιρείες εκμετάλλευσης φαρμακείων», όπου πλέον ο αδειούχος φαρμακοποιός δεν θα έχει τον πρώτο λόγο, αλλά θα είναι μειοψηφία, μπορούν τα φαρμακεία να «συστεγάζονται» με οποιοδήποτε κατάστημα, με super markets, πολυιατρεία, βενζινάδικα, καταργεί την έκταση των 30τμ του φαρμακοπωλείου και την κάνει 5τμ (αυτό κι αν είναι φωτογραφική διάταξη για super markets), οι τιμές πώλησης (χονδρική, νοσοκομειακή και λιανική) των ΜΗΣΥΦΑ απελευθερώνονται σύμφωνα με τις τιμολογιακές διαθέσεις της φαρμακοβιομηχανίας, καταργείται κάθε έλεγχος επί της λειτουργίας των φαρμακείων όσον αφορά το ωράριο, οπότε ακυρώνονται επί της ουσίας και καθίστανται ανενεργές οι εφημερίες διημερεύσεις και διανυκτερεύσεις. Και φυσικά, θα μπορούν οι νέοι φαρμακοποιοί να ανοίγουν εύκολα και όπου θέλουν φαρμακείο, αλλά το φαρμακείο τους δεν θα είναι πια βιώσιμο.
Τι επίπτωση θα έχει αυτό στον μέσο πολίτη; Με λίγα λόγια γίνεται μια ανατροπή επί της ουσίας, ανοίγει η πόρτα για την είσοδο μεγαλοκεφαλαίων στο χώρο της πρωτοβάθμιας υγείας, πρέπει να ξεχάσουμε το φαρμακείο της γειτονιάς όπως το ξέραμε, θα ακολουθήσει το να ξεχάσουμε τη σταθερή τιμή στα φάρμακα, θα ακολουθήσει η εκμετάλλευση του πόνου του ασθενή σαν εμπόρευμα, θα ακολουθήσει η ολοκληρωτική διάλυση (αυτό έχει ήδη αρχίσει) της παροχής πρωτοβάθμιας περίθαλψης της πολιτείας μέσα από τα Φαρμακεία. Έρχεται λοιπόν ένα νομοσχέδιο να κάνει το φάρμακο εμπόρευμα, στα πλαίσια ενός άκρατου φιλελευθερισμού της αγοράς.
Αν νομίζετε πως αυτό είναι μόνο υπόθεση των φαρμακοποιών κάνετε λάθος. Είναι υπόθεση του κάθε πολίτη γιατί πέρα από το ότι ο καθένας μας μπορεί να χρειασθεί τις υπηρεσίες του φαρμακοποιού οποιαδήποτε στιγμή, έχει να κάνει με το μοντέλο διαχείρισης πρωτοβάθμιας παροχής φροντίδας Υγείας της χώρας. Το φάρμακο είναι κοινωνικό αγαθό, στο οποίο πρέπει ο κάθε ασθενής να μπορεί να έχει πρόσβαση. Πόσο ανεξάρτητα μπορεί να λειτουργήσει ένας φαρμακοποιός όταν είναι υπάλληλος (ή μικρομέτοχος) ενός μεγαλοεπιχειρηματία; Πόσο επικίνδυνο για τη δημόσια υγεία μπορεί να γίνει αυτό; Οι Φαρμακοποιοί δουλεύοντας με συνέπεια (καθημερινά και στις εφημερίες) ήταν και είναι πάντα στο πλευρό του Πολίτη, υπερασπιζόμενοι το δικαίωμα του στην Υγεία. Οι πολίτες στηρίζοντας τον αγώνα των Φαρμακοποιών υπερασπίζονται το δικαίωμά τους για σωστή φαρμακευτική περίθαλψη.
Συντεχνία είναι το σύνολο των ομοτέχνων. Για όσους δεν ξέρουν, είναι φυσικό να θεωρούν τους Φαρμακοποιούς μια συντεχνία που σκέφτεται μόνο το συμφέρον της. Άλλωστε η πολιτική που ασκείται σήμερα με τη «φιλική» συμμετοχή των μέσων μαζικής ενημέρωσης φρόντισε να βάλει τον έναν πολίτη απέναντι στον άλλο, τον έναν κλάδο απέναντι στον άλλο, να τονίζουμε τα αρνητικά, να γενικεύουμε με βάση τα αρνητικά, να ισοπεδώνουμε και να παραβλέπουμε τις θετικές προσπάθειες και τη δουλειά χρόνων. Κατηγορούμαστε λοιπόν πως η τωρινή μας απεργία γίνεται γιατί θίγονται τα συμφέροντά μας σαν κλάδου. Ωστόσο αυτό το σύνολο των 12000 περίπου επιστημόνων ομοτέχνων γνωρίζει τα πράγματα από τα μέσα. Ως σύνολο όχι μόνο ομοτέχνων αλλά Λειτουργών της Δημόσιας Υγείας, μπορεί να διακρίνει τους κινδύνους που κρύβονται σ' όλα όσα προανέφερα για το κοινωνικό σύνολο πλέον κι όχι μόνο για τη στενή συντεχνία.
Ο νοών νοήτω.
*Η Έλλη Λαμπρέτσα είναι Φαρμακοποιός