ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΕΞΟΥΣΙΩΝ | του Μιχάλη Ραμπίδη
Από την Αθηναϊκή Δημοκρατία του 5ου πχ αιώνα, έως την Magna Carta των άγγλων βαρόνων, τον Ευρωπαϊκό διαφωτισμό, τη Γαλλική επανάσταση και το σήμερα, το ιδανικό της Δημοκρατίας παραμένει όραμα των λαών.
Η θεσμική διάκριση των τριών λειτουργιών της εξουσίας, είναι ο ακρογωνιαίος λίθος του Δημοκρατικού πολιτεύματος και αυτονόητα ο πολύτιμος σύμμαχος της κοινωνίας ενάντια στην αυθαιρεσία της εξουσίας. Πρώτοι απ’ όλους ο Πλάτων, ο Αριστοτέλης και ο Κικέρων είχαν τονίσει την ανωτερότητα της μικτής διακυβέρνησης και της διάκρισης των λειτουργιών της εξουσίας.
Σύμφωνα με έρευνα του Χάρβαρντ θεμελιωτής της θεωρίας της διάκρισης των λειτουργιών της κρατικής εξουσίας είναι ο Έλληνας ιστορικός Πολύβιος. Υπογράμμισε την αξία της μικτής συνταγματικής τάξης, με τρία διαφορετικά σώματα στις λειτουργίες της κρατικής εξουσίας (τους κανόνες του δικαίου θεσπίζει η νομοθετική εξουσία, η Βουλή. Η εκτέλεση των κανόνων δικαίου ανήκει στην εκτελεστική εξουσία, την κυβέρνηση. Οι διαφορές που προκύπτουν επιλύονται με κανόνες δικαίου από την δικαστική εξουσία) καθένα από τα οποία θα ελέγχει τα άλλα δυο.
Στην Ελλάδα το σύνταγμα του 1975 προβλέπει το διορισμό της δικαστικής από την εκτελεστική εξουσία με άμεσα ή έμμεσα παρεμβατικά κατά καιρούς φαινόμενα κυβερνητικών σε δικαστές. Η παράβλεψη τρανταχτών παραβατικών φαινομένων (διασπάθιση δημόσιου χρήματος, διαπλοκή, φοροκλοπή κλπ) προέρχονται συνήθως από τέτοιου είδους ρυθμίσεις ή παρεμβάσεις.
Η συνομιλία του Γ.Γ. της κυβέρνησης κ Μπαλτάκου με τον βουλευτή της Χ.Α. κ Κασιδιάρη επιβεβαιώνει την νοοτροπία και την πρακτική. Και φυσικά η παράνομη βιντεοσκόπηση δεν μπαίνει στο ίδιο ‘’καντάρι’’ όσο κι αν θέλουν να μας πείσουν περί αυτού τα καλοπληρωμένα παπαγαλάκια της τηλε-παροχής υπηρεσιών …..
Ο άκρατος συγκεντρωτισμός και η αλαζονεία της εκτελεστικής εξουσίας, βλάπτουν καθοριστικά την ποιότητα του πολιτεύματος, εγείροντας σοβαρές αμφιβολίες για την ορθή λειτουργία του. Και εδώ ο πρωθυπουργός φέρει κομβική ευθύνη. Η υποβάθμιση της δικαστικής εξουσίας, αλλά και της νομοθετικής με την εφαρμογή πράξεων νομοθετικού περιεχομένου, αντί για συζητημένων και ψηφισμένων από τη βουλή νόμων, αποσταθεροποιεί την εξισορρόπηση των εξουσιών, καταλύοντας την ιδιότητα του πολίτη σε μια ευνομούμενη πολιτεία.
Σημαντικές είναι και οι πολιτικές ευθύνες-συνέπειες του κ Σαμαρά. Πρώτα γιατί επέλεξε για την νευραλγική αυτή θέση τον επί δεκαετίες φίλο και συνεργάτη του, αφού γνώριζε άριστα τις απόψεις του και αν διαφωνούσε μ’ αυτές όφειλε να απαγορεύσει την εφαρμογή τους ρητά και κατηγορηματικά, όχι μόνον στον κ Μπαλτάκο αλλά και σε καθένα φέροντα κυβερνητική εξουσία. Οι κατά καιρούς πολιτικές πράξεις αναξιοπιστίας του κ Σαμαρά του έβαλαν ‘’απαγορευτικό’’ στην ανοικοδόμηση της <<πολυκατοικίας>>. Οι συνομιλίες Μπαλτάκου και ενδεχόμενα και άλλων στελεχών με την Χ.Α. τον αποκλείουν να κινηθεί και προς την συγκρότηση της μεγάλης ευρωπαϊκής κεντρώας παράταξης που προσδοκά.
Παράλληλα η εκτελεστική εξουσία παραμένει στο δικαστικό απυρόβλητο με νόμους-ασπίδες, όπως η βουλευτική ασυλία και ο νόμος περί ευθύνης υπουργών. Ανεξέλεγκτοι μαζί τους πλέον συμβαδίζουν οι Δ/σεις των Τραπεζών για άνομες πράξεις ή παραλήψεις, η Δ/ση ΤΑΥΠΕΔ και πάει λέγοντας Όσο όμως θα ισχύουν αυτές οι διατάξεις ατιμωρησίας, τόσο θα εκτραχύνονται πρόσωπα και θα εκτρέπονται καταστάσεις και θα αποκτά αξία η διαπίστωση του ιστορικού Πολύβιου: << Μέσα από την ιστορική πραγματικότητα η μοναρχία καταλήγει σε τυραννία. Η τυραννία ανατρέπεται από την ολιγαρχία (πλουτοκρατία) η οποία με τη σειρά της ανατρέπεται από την Δημοκρατία, που όμως εξελίσσεται σε οχλοκρατία, οπότε επεμβαίνει κάποιος ισχυρός άνδρας ….>>.
Η διάκριση των εξουσιών ενδεχομένως δεν μπορεί να είναι απόλυτη, επειδή οι λειτουργίες τους διασταυρώνονται. Μπορεί όμως να είναι επιπλέον αντιπροσωπευτικές (2/3) οι επιλογές της ιεραρχίας της δικαιοσύνης από τη βουλή. Η συγκέντρωση των εξουσιών είναι σύμφυτη με την κατάχρηση της εξουσίας και βάζει σε κίνδυνο τόσο την ελευθερία όσο και την ισότητα των πολιτών.