Πράσινη ανάπτυξη και «naturalassets» Πορεία προς την καινοτομία | Του Ανδρέα Ν. Μασούρα*
Του Ανδρέα Ν. Μασούρα Γράφω πλέον με αισιοδοξία αυτή την παρέμβαση – συνέχεια του προηγούμενου μου άρθρου υπό τον τίτλο «πράσινη στροφή στην οικονομία» -
αφού οι νέοι δείχνουν ολοένα και περισσότερο ενδιαφέρον για τα θέματα της βιώσιμης και αειφόρου ανάπτυξης ή σε αυτό που ονομάζουμε ως «πράσινη ανάπτυξη».
Κάτι το οποίο θα πρέπει να ξεκαθαρίσει εξ' αρχής είναι ο ορισμός της έννοιας. Όπως ανέφερα και στο προηγούμενο μου άρθρο επικρατεί σύγχυση αφού υπάρχει και η σχολή σκέψης εκείνη που θεωρεί ότι η πράσινη ανάπτυξη δεν μπορεί να λειτουργήσει ως πρακτικό εργαλείο στην καθημερινή οικονομική πρακτική. Προσέγγιση την οποία ακολουθούν συνήθως οι «οικονομιστές» οι οποίοι δεν λαμβάνουν υπόψη ένα σημαντικό συστατικό της οικονομίας που είναι ο κοινωνικός παράγοντας.
Για να ξεκαθαρίσει το θέμα της εννοιολογικής προσέγγισης θα χρησιμοποιήσω τον ορισμό που έδωσε ο Οργανισμός OECDστην έρευνα «MultilingualSummariesTowardsGreenGrowth»: «Ως πράσινη ανάπτυξη νοείται η προώθηση της οικονομικής μεγέθυνσης και ανάπτυξης, διασφαλίζονταςπαράλληλα ότι τα φυσικά περιουσιακά στοιχεία (natural assets) συνεχίζουν να παρέχουν τους πόρους και τιςυπηρεσίες οικοσυστημάτων πάνω στα οποία βασίζεται η ευημερία μας».
Αυτό σημαίνει τρία πράγματα: Πρώτον, η ανάπτυξη είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το περιβάλλον, δεύτερον, η συνταύτιση ανάπτυξης και φυσικών περιουσιακών στοιχείων οδηγεί σε μια ασφαλή και βιώσιμη οικονομική μεγέθυνση, και τρίτον, η πράσινη ανάπτυξη έχει πρωτίστως κοινωνικό χαρακτήρα αφού η ευημερία του ανρώπου είναι ο βασικός πυρήνας της προσέγγισης. Προς αυτή την κατεύθυνση μπορούν να δοθούν αρκετά παραδείγματα οικονομικής και επιχειρηματικής πρακτικής τα οποία στηρίζονται πάνω σε αυτή την αναπτυξιακή φιλοσοφία.
Πέραν όμως των πιο πάνω εννοιολογικών προσεγγίσεων το θέμα είναι πρακτικό και εφαρμόσιμο και στηρίζεται πάνω στους εξής άξονες: α) Παραγωγικότητα: είναι αναγκαίο να δοθούν τα σωστά κίνητρα για την ορθή αξιοποίηση των πόρων, β) Καινοτομία: μέσα από την πράσινη ανάπτυξη αναπτύσσονται καινοτόμες επιχειρηματικές ιδέες, γ) Νέες αγορες: oτομέας της πράσινης τεχνολογίας – για παράδειγμα – είναι ένας τομέας τον οποίο εάν ανέπτυσσε η Κύπρος θα είχε σημαντικά συγκριτικά πλεονεκτήματα, δ) Εμπιστοσύνη: η δόμηση σωστών περιβαλλοντικών και βιώσιμων πολιτικών καθιστά τον τομέα της πράσινης οικονομίας ως ένα προβλέψιμο πεδίο και άρα πιο επισφαλές ως προς τις επενδύσεις, ε) Σταθερότητα: η μελέτη του OECDκάνει λόγο για «Πιο ισορροπημένες μακροοικονομικές συνθήκες, μικρότερη αστάθεια των τιμών των πόρων και στήριξη της δημοσιονομικής εξυγίανσης που επιτυγχάνεται, για παράδειγμα, με την επανεξέταση της σύνθεσης και της αποτελεσματικότητας των δημόσιων δαπανών και με την αύξηση των εσόδων μέσω της τιμολόγησης της ρύπανσης».
Η στροφή πλέον προς την πράσινη ανάπτυξη δεν αποτελεί ουτοπία αλλά αναγκαιότητα η οποία πηγάζει μέσα από τις σύγχρονες κοινωνικές και οικονομικές ανάγκες και αναδιαρθρώσεις. Η επιστροφή ή η συνέχιση του μοντέλου του παραδοσιακού οικονομισμού, όχι μόνο απλά θα συνεχίσει να είναι αποτυχημένη, αλλά αποτελεί και ρίσκο υψηλής επικινδυνότητας για την κοινωνική συνοχή.
*Αντιπόεδρος Β' Κινήματος Οικολόγων