O αντιπεριφερειάρχης Γρεβενών Ευάγγελος Σημανδράκος για την ψήφο των 17ρηδων και την απλή αναλογική
Σχετικά με τον υπό διαβούλευση νέο εκλογικό νόμο
Η διεύρυνση της εκλογικής βάσης με την μείωση του ορίου ηλικίας στα 17 θα δημιουργήσει νέα δεδομένα στα σχολεία αφού θα επηρεάσει εκπαιδευτικούς και μαθητές. Η παρείσφρηση κομμάτων στα σχολεία θα έχει στόχο τη διαδικασία
προσέλκυσης και μύησης μαθητών στις κομματικές νεολαίες. Από την άλλη σε χώρο κοινό με μικρότερης ηλικίας μαθητές δεν είναι εύκολος ο περιορισμός της δράσης των κομμάτων μόνο στους 17+ χρονους και δύναται να επηρεάσει και μικρότερες ηλικίες. Επίσης οι ενήλικοι καθηγητές που λόγο ιδιότητας, σε αντίθεση με τους καθηγητές της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, οφείλουν να απέχουν από δημόσιες τοποθετήσεις στο χώρο εργασίας του υπέρ ενός κόμματος, θα πρέπει να εγγυηθούν την κομματική αμεροληψία εντός κι εκτός της τάξης.
Ακόμη δύναται να προκύψουν ζητήματα που αφορούν την απόλαυση άλλου είδους δικαιωμάτων. Για παράδειγμα η δικαστική ενηλικότητα θα συμβαδίζει στο μέλλον με την εκλογική ή όχι; Πως μπορείς να απαγορεύεις κάποιον να οδηγεί από τα 17 ή να καταναλώνει αλκοόλ ή να μην μπορεί να έχει πρόσβαση σε τυχερά παίγνια ενώ από την άλλη να του δίνεις τη δυνατότητα του ενεργητικού εκλογικού δικαιώματος;
Σε χώρες που εξετάζεται η μείωση της εκλογικής ενηλικότητας συνήθως η μείωση σχεδιάζεται να λάβει χώρα μόνο στις εκλογές της τοπικής αυτοδιοίκησης ενώ σε κάποιες από αυτές που έχει προχωρήσει το μέτρο, υπήρξε πρώτα μια πιλοτική συμμετοχή στους κομματικούς μηχανισμούς αλλά όχι δυνατότητα άσκησης εκλογικού δικαιώματος, που στη συνέχεια οδήγησε στην μείωση του ορίου ηλικίας. Τέλος αυτό που με προβληματίζει είναι η ευκολία που μπορεί να έχουν ακραία κόμματα να διεισδύουν στη νεολαία αφού ενίοτε προσφέρονται ως πιο «ελκυστικά», όπως π.χ. η Χρυσή Αυγή. Πως μπορεί να αποτραπεί λοιπόν η είσοδος της Χ.Α. στα σχολεία αφού θα διεκδικεί το δικαίωμα της ίδρυσης και σύστασης κομματικών νεολαίων στα σχολεία, πράγμα που θα πράξουν και τα υπόλοιπα κόμματα φυσικά;
Αναφορικά με το ζήτημα της αντικατάστασης του εκλογικού συστήματος, εδώ τα πράγματα είναι αρκετά σύνθετα και δεν μπορώ να τα αναπτύξω σ’ αυτές τις γραμμές. Ενδεικτικά αναφέρω πως η μετάβαση από το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής σε ένα εντελώς αναλογικό σύστημα και όχι σε κάτι ενδιάμεσο (π.χ. πλειοψηφικό) είναι μεγάλη τομή στην εκλογική ιστορία της χώρας, αλλά πρέπει να τύχει ευρύτατου διαλόγου διότι υπάρχουν πολλά επιμέρους συστήματα ακόμη και στον τύπο του αναλογικού συστήματος (π.χ. σύστημα d’ Hondt, το σύστημα Sainte-Lague, το σύστημα Hare, της κομματικής λίστας κ.α.) που αφορούν τον τρόπο διαμόρφωσης των εδρών και την κατανομή τους. Συνεπώς η τριήμερη προθεσμία που έδωσε η κυβέρνηση για τη διαβούλευση του νόμου είναι υπερβολικά μικρό διάστημα με αποτέλεσμα να μην προλάβει κανείς σοβαρά να τοποθετηθεί δημοσίως και να εγείρει δημόσιο διάλογο. Ουσιαστικά το σύστημα που προτείνεται είναι η απλή αναλογική με όριο ενώ δεν διευκρινίζεται τι γίνεται με τον αριθμό των σταυρών.
Σε κάθε περίπτωση τα αναλογικά συστήματα θεωρούνται δικαιότερα στο μέτρο που αντανακλούν ακριβέστερα την λαϊκή βούληση με το εκλογικό αποτέλεσμα. Ωστόσο η εμπειρία έδειξε ότι εκεί που δεν υπάρχουν κουλτούρες συνεργασίας τα αναλογικά συστήματα δεν δημιουργούν σταθερές κυβερνήσεις.