Η πανδημία, ο Τσόμσκι και ο Γκράμσι: Εγκλημα και αδιαφορία στην εποχή της πανδημίας | του Μιχάλη Ψύλου*
«Να διερευνηθούν ποινικά οι νεοφιλελεύθεροι ηγέτες που απέτυχαν να προστατεύσουν τις χώρες τους από τον Covid 19» αξιώνει ο διάσημος Αμερικανός γλωσσολόγος και φιλόσοφος, Νόαμ Τσόμσκι
σε άρθρο που συνυπογράφει με τον βραβευμένο Ινδό συγγραφέα, Βιζάι Πρασάντ.
Στο άρθρο καταγγέλλονται οι δραματικές υγειονομικές ελλείψεις που παρατηρήθηκαν σε διάφορες χώρες του κόσμου και που οδήγησαν σε εκατομμύρια θανάτους από τον κορονοϊό.
«Το πρόβλημα» γράφει ο Τσόμσκι,« έγκειται στις νεοφιλελεύθερες κυβερνήσεις, των οποίων οι δεσμεύσεις υπέρ των κερδοσκοπικών επιχειρήσεων και των δισεκατομμυριούχων ξεπερνούν κατά πολύ τη δέσμευση για την προστασία των πολιτών τους ή των συνταγματικών τους υποχρεώσεων». Για αυτό χρειάζεται να συγκροτηθεί ένα «δικαστήριο των πολιτών» που θα διερευνήσει την απόλυτη αποτυχία των κυβερνήσεων να σπάσουν την αλυσίδα της μόλυνσης» αναφέρεται στο άρθρο.
- «Ένα τέτοιο δικαστήριο θα συλλέγει τις πραγματικές πληροφορίες που θα διασφαλίζουν ότι δεν θα επιτρέψουμε σε αυτά τα κράτη να παραβιάσουν τη σκηνή του εγκλήματος. Το δικαστήριο αυτό θα παράσχει στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης μια σταθερή βάση για να διενεργήσει έρευνα για αυτό το έγκλημα κατά της ανθρωπότητας… Όλοι πρέπει να είμαστε οργισμένοι. Όμως, η οργή δεν είναι αρκετά ισχυρή λέξη» καταλήγει το άρθρο του Νόαμ Τσόμσκι και του Βιζάι Πρασάντ.
Ισως να ακούγεται υπερβολικό ,αλλά όταν έχουν χαθεί μέχρι τώρα από την πανδημία σε όλον τον κόσμο πάνω από δύο εκατομμύρια άνθρωποι ,είναι δύσκολο να συγκρατήσει κανείς την οργή του.
Γιατί η κάθε νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση αντί να θωρακίσει τη χώρα και τους πολίτες με την ενίσχυση του Δημόσιου Συστήματος Υγείας και κυρίως του πρωτοβάθμιου τομέα του, αντί να προωθήσει την ιχνηλάτηση μέσα από μαζικά τεστ, την ανάσχεση της διασποράς του κορονοϊού στους χώρους εργασίας και την αύξηση των μέσων μαζικής μεταφοράς, επαναπαύτηκε με την ιδέα των εμβολιασμών.
Ελα όμως που η εμβολιαστική εκστρατεία κατέρρευσε πριν καλά καλά αρχίσει, με ευθύνη των φαρμακευτικών κολοσσών.
- Πράσινο φως στην ασυδοσία
Η Pfizer και η AstraZeneca -οι δύο εταιρείες στις οποίες είχε εναποθέσει όλη η Ευρώπη τις ελπίδες αλλά και τεράστια ποσά- για τον εμβολιασμό των πολιτών, «ανακάλυψαν» τώρα ότι θα διαθέσουν λιγότερα εμβόλια στις χώρες μέλη της ΕΕ, από ό, τι είχε προγραμματιστεί.
Κατά 60% φέρεται ότι θα είναι μειωμένη η ποσότητα εμβολίων της AstraZeneca που θα παραλάβει η ΕΕ το πρώτο τρίμηνο του έτους. Μειωμένη κατά 50% θα είναι και η διάθεση εμβολίων από την Pfizer. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητάει εξηγήσεις από τις εταιρείες, μια σειρά χώρες όπως η Ιταλία και η Τσεχία, απειλούν με προσφυγή στη δικαιοσύνη ,αλλά το αυτί των φαρμακευτικών κολοσσών δεν ιδρώνει. Γιατι απλά μας κρατάνε από το …σβέρκο!
Οταν μάλιστα -όπως γράφει το Bloomberg- «οι χώρες με υψηλό εισόδημα έχουν εξασφαλίσει το 85% του εμβολίου της Pfizer Inc, το σύνολο της Moderna Inc και το 59% της παραγωγής της AstraZeneca», φανταστείτε τι συμβαίνει με τις φτωχότερες χώρες, που ίσως η πλειοψηφία του πληθυσμού να μην προλάβει να εμβολιαστεί ποτέ…
Ο διάσημος Αμερικανός οικονομολόγος Ντιν Μπέικερ σημειώνει ότι «το ζήτημα δεν είναι μόνο ο εθνικισμός των εμβολίων, αλλά και το μονοπώλιο των ερευνητικών ευρημάτων. Τα εμβόλια της Moderna ή της Pfizer ή των άλλων πολυεθνικών κολοσσών, θα διατεθούν με στόχο το κέρδος και φυσικά τα χρήματα θα μοιράζονται στα ανώτερα στελέχη τους και τους μετόχους τους, όχι στους φορολογούμενους».
Τη στιγμή μάλιστα που πολλές από αυτές τις εταιρείες έχουν αναπτυχθεί με τα χρήματα των φορολογουμένων. Ο καθηγητής στο πανεπιστήμιο της Μασαχουσέτης, Γουίλιαμ Λαζόνικ και ο ερευνητής Ματ Χόπκινς σε άρθρο τους για τις λεγόμενες Big Pharma, τονίζουν ότι «τα περισσότερα προϊόντα της φαρμακευτικής καινοτομίας έχουν σχεδιαστεί από το δημόσιο και έχουν χρηματοδοτηθεί από τους φορολογούμενους. Ο δημόσιος τομέας έχει αναλάβει τους κινδύνους και ο ιδιωτικός τομέας αποκομίζει σχεδόν όλα τα οφέλη».
Στις Ηνωμένες Πολιτείες για παράδειγμα, τα κεφάλαια που διέθεσαν κυβερνητικές υπηρεσίες στον ιδιωτικό τομέα για την προετοιμασία του έθνους από πανδημίες στη δεκαετία 2010-2019, ανέρχονται σε 13,2 δισεκατομμύρια δολάρια για έρευνα και ανάπτυξη.
Με τα κεφάλαια αυτά, θα μπορούσε η κυβέρνηση να υποχρεώσει ,για παράδειγμα, τις φαρμακοβιομηχανίες να χορηγούν δωρεάν τις πατέντες κρίσιμων φαρμάκων εμβολίων , όπως τώρα με τον Covid 19 ,όπως ζητούν η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας και διάφορες χώρες(Ινδία, Νότια Αφρική κλπ).
- Υπηρέτης του νεοφιλελευθερισμού με αυταρχισμό
«Ο COVID-19 έχει αποκαλύψει αστοχίες στα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης, τις συνθήκες εργασίας, τις αλυσίδες εφοδιασμού, την έκταση των ανισοτήτων ,τον συστημικό ρατσισμό και τα χαρακτηριστικά της παγκοσμιοποίησης ,που επιδεινώνουν τις αρνητικές επιπτώσεις για την μεγάλη πλειοψηφία του πληθυσμού», λέει ο Πορτογάλος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Κοίμπρα, Χοσέ Μανουέλ Μέντες.
Προσθέτει μάλιστα ότι «στο νεοφιλελεύθερο σύστημα ,το κράτος διατηρεί τη σημασία του και παραμένει, πρωτίστως, απαραίτητο για την πλήρη επίτευξη των νεοφιλελεύθερων πολιτικών. Ταυτόχρονα όμως το κράτος είναι και η τελευταία λύση για να διατηρήσει με αυταρχικά , δικτατορικά μέτρα το οικονομικό σύστημα σε ισχύ σε καταστάσεις κρίσης ,ώστε να μπορέσουν εταιρείες, τράπεζες ή οικονομικοί παράγοντες, να ανακτήσουν χωρίς κόστος τις απώλειες που είχαν».
Και φυσικά, όπως έγραψε και ο Economist σε άρθρο με τίτλο «Το σωστό φάρμακο για την παγκόσμια οικονομία», ο καπιταλισμός στην νεοφιλελεύθερη ενσάρκωσή του, «θα εκμεταλλευτεί την κρίση, τους θανάτους, τα βάσανα, τις καραντίνες, για να μάθει και να αναδιαρθρωθεί». Πρόκειται βέβαια για την γνωστή άποψη της «δημιουργικής καταστροφής» που είχε διατυπώσει το 1919 ο διάσημος Αυστριακός οικονομολόγος Γιόζεφ Σουμπέτερ, συγγραφέας του περίφημου έργου «Καπιταλισμός, Σοσιαλισμός και Δημοκρατία».
Οσο για τις νεοφιλελεύθερες και αντιδραστικές πομφόλυγες για παροχή προνομίων σε όσους εμβολιαστούν, την καλύτερη απάντηση δίνει ο πρόεδρος του γερμανικού Robert Koch Institug, ο καθηγητής Λόταρ Βίλερ που χαρακτηρίζει κάτι τέτοιο «ανήθικο»!
«Για μένα- λέει ο καθηγητής Βίλερ και επικεφαλής της εκστρατείας κατά του Covid19 στη Γερμανία-, είναι σαφές: Οι εμβολιασθέντες δεν πρέπει να έχουν κανένα προνόμιο. Αφενός δεν γνωρίζουμε ακόμη, εάν παρόλα αυτά μεταδίδουν τον ιό. Προς το παρόν δεν είναι σίγουρο. Θα το γνωρίζουμε σε μερικούς μήνες. Προσωπικά θέλω όλοι οι άνθρωποι να έχουν την ίδια μεταχείριση. Οι εμβολιασμένοι δεν πρέπει να εφησυχάζουν, θα πρέπει να συνεχίσουν να παίρνουν μέτρα προστασίας. Όταν τα εμβόλια θα επαρκούν και θα έχουν εμβολιαστεί αρκετοί, τότε ενδεχομένως στον ιδιωτικό τομέα π.χ. στις αεροπορικές, να υπάρξει προνομιακή μεταχείριση, αυτό δεν μπορούμε να το εμποδίσουμε. Θα πρέπει όμως να το συζητήσουμε εκτενώς. Αλλά τη στιγμή που δεν μπορούν όλοι να εμβολιαστούν, είναι ανήθικο, όλοι εκείνοι που θα ήθελαν να εμβολιαστούν, αλλά δεν τους δίνεται καμία δυνατότητα να εμβολιαστούν, να έχουν διαφορετική μεταχείριση από εκείνους που έχουν εμβολιαστεί», προειδοποιεί ο Γερμανός επιδημιολόγος.
- Προς γνώση και συμμόρφωση εκείνων που μιλάνε για πιστοποιητικά «εμβολιαστικής νομιμομοφροσύνης»,αφού τα επιτελεία τους έτρεξαν να κάνουν πρώτοι το εμβόλιο, μήπως και οι διαθέσιμες παρτίδες τελειώσουν. `Η μήπως το γνώριζαν κιόλας ,με «εσωτερική πληροφόρηση» ότι οι πρώτες δόσεις θα ήταν ελάχιστες…
Ηδη, η ΠΟΕΔΗΝ, προειδοποιεί ότι από σήμερα, τα προβλήματα και οι καθυστερήσεις για τον εμβολιασμό των πολιτών κατά του κορoναϊού θα μεγιστοποιηθούν «καθ’ ότι τα εμβολιαστικά κέντρα των νοσοκομείων ξεκινούν τη δεύτερη δόση εμβολίου των υγειονομικών και δεν θα είναι σε θέση να εξυπηρετούν τόσους πολίτες».
- Γκράμσι: Μισώ τους αδιάφορους
Την ίδια ώρα βέβαια οι οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της πανδημίας αποδεικνύοται ολέθριες ,με την ανεργία στα ύψη, την μεσαία τάξη να βάζει «λουκέτο» στα όνειρά της και να εκλιπαρεί για ρυθμίσεις και «κούρεμα» για τα χρέη προς το δημόσιο που δημιουργήθηκαν στο διάστημα της πανδημίας, και τη νεολαία να ετοιμάζεται να αποδεχτεί την ιδέα της «χαμένης γενιάς».
Και όμως! Κάποιοι εξαντλούν τις σκέψεις τους μόνο στο αναγκαίο, φυσικά, δικαίωμα του εμβολιασμού . Δίνοντας ,άθελά τους, συγχωροχάρτι στους στις αβλεψίες ή τις νεοφιλελεύθερες εμμονές των υπευθύνων , που έχουν στοιχίσει αμέτρητες ζωές. Όταν είναι πλέον σαφές ότι ο νεοφιλελεύθερος καπιταλισμός του 21ου αιώνα έχει μειώσει την ικανότητα ισχυρής και αποτελεσματικής απάντησης στον COVID-19 και στις παραλλαγές του που εμφανίζονται κάθε ημέρα. Και δυστυχώς αδιαφορούν! Βλέποντας μόνο το δένδρο και όχι το δάσος, παρασυρμένοι και από την παντοκρατορία της τηλεόρασης.
Σαν να μην πέρασε ούτε μία στιγμή από το 1917 όταν ο μεγάλος Ιταλός μαρξιστής διανοούμενος Αντόνιο Γκράμσι για τη σημασία που έχει για την άρχουσα τάξη ο έλεγχος των θεσμών, όπως ο Τύπος, το ραδιόφωνο και τα συνδικάτα. Για να επιβάλει την αδιαφορία και την απάθεια του πληθυσμού μπροστά σε μεγάλες κρίσεις:
«Μισώ τους αδιάφορους» έγραφε ο Γκράμσι τον Φεβρουάριο του 1917 στην εφημεριδούλα «La città futura («η μελλοντική πόλη»): « Η αδιαφορία είναι αβουλία, είναι παρασιτισμός, είναι δειλία, δεν είναι ζωή. Γι’ αυτό μισώ τους αδιάφορους» τόνιζε ο μεγάλος Ιταλός διανοούμενος.
«Η αδιαφορία είναι το νεκρό βάρος της Ιστορίας. Η αδιαφορία δρα δυνατά πάνω στην ιστορία. Δρα παθητικά, αλλά δρα. Είναι η μοιρολατρία…Το κακό πέφτει πάνω σε όλους, συμβαίνει γιατί η μάζα των ανθρώπων απαρνείται τη βούλησή της, αφήνει να εκδίδονται νόμοι που μόνο η εξέγερση θα μπορέσει να καταργήσει, αφήνει να ανέβουν στην εξουσία άνθρωποι που μόνο μια ανταρσία θα μπορέσει να ανατρέψει… Κάποιοι κλαψουρίζουν αξιοθρήνητα, άλλοι βλαστημάνε χυδαία, αλλά κανείς ή λίγοι αναρωτιούνται: αν είχα κάνει κι εγώ το χρέος μου, αν είχα προσπαθήσει να επιβάλλω τη βούλησή μου, θα συνέβαινε αυτό που συνέβη;». Αντόνιο Γκράμσι, 11 Φεβρουαρίου 1917…
Πηγή: Hellas Journal ο Μιχάλης Ψύλος ειναι δημοσιογραφος