Πρακτικά αδύνατη η εφαρμογή του νέου μνημονίου
Το πέρασμα από τη θεωρία στην πράξη αποδεικνύεται αδύνατο για το νέο μνημόνιο. Τα μέτρα που συμπληρώνουν τη δανειακή σύμβαση των 130 δισ. ευρώ είναι το αποτέλεσμα του αθροίσματος της κοινωνικής σκληρότητας του ΔΝΤ, του οικονομικού δογματισμού των τεχνοκρατών της τρόικας και του γερμανικού ηγεμονισμού. Η ελληνική πλευρά δεν μπόρεσε να....
διαπραγματευτεί την προσαρμογή τής αναγκαστικά δύσκολης πολιτικής του μνημονίου στην οικονομική και κοινωνική πραγματικότητα της πατρίδας μας. Το οικονομικό πρόγραμμα που συμπληρώνει τη νέα δανειακή σύμβαση δεν έχει καμία πρακτική σημασία, γιατί απλούστατα δεν πρόκειται να εφαρμοστεί.
Οικονομική κατάρρευση
Τους τελευταίους μήνες η ελληνική οικονομία πέρασε από τη φάση της ύφεσης στη φάση της κατάρρευσης. Ο κρατικός προϋπολογισμός του 2012 στηρίζεται στην εκτίμηση ότι το ΑΕΠ θα υποχωρήσει κατά 2,8%. Ήδη αναθεωρούνται οι σχετικές εκτιμήσεις. Γίνεται λόγος για συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 4%, ενώ όλοι προετοιμάζονται για πτώση του ΑΕΠ ανάλογη με εκείνη του 2011, της τάξης του 6%-6,5%.
Η «βουτιά» της πραγματικής οικονομίας ανατρέπει το σχεδιασμό της τρόικας και της ελληνικής κυβέρνησης. Τον Ιανουάριο σημειώθηκε μείωση των εσόδων του Δημοσίου κατά 8% σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2011, ενώ ο κρατικός προϋπολογισμός βασίζεται στην πρόγνωση για αύξηση των εσόδων του Δημοσίου, σε ετήσια βάση, κατά 7%. Η απόκλιση στα έσοδα του Δημοσίου είναι της τάξης του δισεκατομμυρίου για τον Ιανουάριο και δεν είναι δύσκολο να προβλέψουμε τη συνέχεια σε ό,τι αφορά την υστέρηση των φορολογικών εσόδων και την υπέρβαση των δημόσιων δαπανών.
Από τη στιγμή που δεν λειτουργεί η ελληνική οικονομία, δεν μπορεί να υπάρξει και ο στοιχειώδης δημοσιονομικός σχεδιασμός. Οι ειδικοί της τρόικας μοιάζουν πλέον με πυρομανείς πυροσβέστες, οι οποίοι υποκρίνονται ότι συμμετέχουν στην κατάσβεση μιας πυρκαγιάς ενώ οργανώνουν την επέκταση του πύρινου μετώπου.
Προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι οι Βρυξέλλες, το ΔΝΤ και το Βερολίνο δίνουν απόλυτη προτεραιότητα σε μια ισοπεδωτική προσαρμογή που φέρνει τα αντίθετα από τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα, ενώ δεν ασχολούνται με το ζήτημα της χρηματοδότησης της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας. Παρεμβαίνουν για να αντιμετωπιστούν τα γραφειοκρατικά εμπόδια σε ό,τι αφορά την εφαρμογή μιας οικονομικής πολιτικής με χαρακτηριστικά οδοστρωτήρα, δεν κάνουν τίποτα όμως για να ξεπεραστούν οι γραφειοκρατικές αγκυλώσεις, στην Ελλάδα και στην Ε.Ε., για να υπάρξουν επιτέλους κάποια αναπτυξιακά κονδύλια. Η παράλειψη είναι κατά την άποψή μας σκόπιμη και μπορεί να έχει σχέση με την προετοιμασία της αναγκαστικής εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη ή τη νομή των αναπτυξιακών ευρωπαϊκών κονδυλίων που της αναλογούν από γερμανικά συμφέροντα.
Η ελληνική οικονομία βρέθηκε σε αδιέξοδο το 2009, όταν το δημόσιο χρέος αναλογούσε σε 120% του ΑΕΠ. Ύστερα από δύο χρόνια βασανιστικής λιτότητας το χρέος αναλογεί σε 160% του ΑΕΠ και αυτοί που παίρνουν τις αποφάσεις για λογαριασμό μας μας διαβεβαιώνουν ότι θα χρειαστούν άλλα οκτώ χρόνια σκληρής προσπάθειας για να υποχωρήσει το δημόσιο χρέος στα επίπεδα του 2009. Θεωρούν ότι με αυτό τον τρόπο θα γίνει «βιώσιμο», ενώ το ιστορικό προηγούμενο της κρίσης του 2009 οδηγεί στο αντίθετο συμπέρασμα.
Σύμφωνα με τους τελευταίους υπολογισμούς της γερμανικής κυβέρνησης, το δημόσιο χρέος της Ελλάδας θα είναι γύρω στο 136% του ΑΕΠ το 2020. Κατά την άποψή μας το χρέος του ελληνικού Δημοσίου θα κινηθεί σε πολύ υψηλότερα επίπεδα, επειδή τα έσοδα που έχουν προϋπολογιστεί για τις ιδιωτικοποιήσεις και το πρόγραμμα «Ήλιος» είναι εικονικά και αποκλείεται να εισπραχθούν. Επιπλέον, η κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας καθιστά πρακτικά αδύνατη τη δημοσιονομική εξυγίανση και προετοιμάζει το έδαφος για την πορεία του δημόσιου χρέους προς το φράγμα του 200% του ΑΕΠ.
Κοινωνική διάλυση
Το νέο μνημόνιο είναι ανεφάρμοστο γιατί δεν παίρνει υπόψη του την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η ελληνική κοινωνία εξαιτίας της εφαρμογής του αρχικού μνημονίου. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το ποσοστό ανεργίας εκτοξεύτηκε στο 20,9% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού τον περασμένο Νοέμβριο και όλα δείχνουν ότι μέχρι το Πάσχα θα έχουμε αφήσει πίσω μας και την Ισπανία, που έχει την πρωτιά στην ανεργία στην Ευρωζώνη, με ποσοστό της τάξης του 23%.
Ως αποτέλεσμα της αύξησης της ανεργίας και της μεγάλης πτώσης του βιοτικού επιπέδου των εργαζομένων και των οικογενειών τους παρατηρείται –με βάση τα επίσημα στοιχεία της Εurostat– μεγάλη αύξηση στο ποσοστό των συμπατριωτών μας που ζουν στα όρια της φτώχειας. Το 2010 οι φτωχοί στην Ελλάδα –με βάση τον επίσημο ορισμό της φτώχειας– ξεπερνούσαν το 27% του συνολικού πληθυσμού, ενώ τώρα πρέπει να φτάνουν ή και να ξεπερνούν το 35%.
Η ανεργία, η μαζική φτώχεια και η κοινωνική διάλυση είναι εξελίξεις απαράδεκτες για μια χώρα-μέλος της Ευρωζώνης. Η Ευρωζώνη είναι η περιοχή του πλανήτη με το μεγαλύτερο εισόδημα και τη μεγαλύτερη συγκέντρωση πλούτου. Η μετατροπή της Ελλάδας σε μια χώρα νεόπτωχων αναδεικνύει τη χρεοκοπία της πολιτικής και επιχειρηματικής της τάξης, κυρίως όμως αναδεικνύει το στρατηγικό αδιέξοδο της Ε.Ε. Η διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης ξεκίνησε μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, με στόχο την οικονομική και κοινωνική πρόοδο των ευρωπαϊκών λαών, και τώρα έχει μετατραπεί σε εργαλείο στα χέρια πολιτικών ηγετών που εφαρμόζουν τη θεωρία του ζωτικού χώρου και διεθνών κερδοσκοπικών κυκλωμάτων.
Πολιτική απαξίωση
Το νέο μνημόνιο δεν έχει σχέση με την οικονομική και κοινωνική πραγματικότητα της πατρίδας μας. Γι' αυτό δεν υπάρχει πολιτική δύναμη ικανή να επιβάλει την εφαρμογή του.
Ο πρόεδρος του ΛΑΟΣ κ. Καρατζαφέρης, ο οποίος πρωταγωνίστησε στην προώθηση του κ. Παπαδήμου στην πρωθυπουργία, έδωσε το σύνθημα για το αντιμνημονιακό άδειασμα της κυβέρνησης. Υποχρεώθηκε σε μια δύσκολη πολιτική στροφή, γνωρίζοντας ότι η υποστήριξη του ΛΑΟΣ σε μια πολιτική που δεν οδηγεί πουθενά θα κατέστρεφε το προσωπικό πολιτικό του δημιούργημα.
Ο απερχόμενος πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ κ. Παπανδρέου στηρίζει με συνέπεια την πολιτική του νέου μνημονίου, όμως πολλοί βουλευτές και στελέχη του Κινήματος αυτονομούνται και υιοθετούν αντιμνημονιακή στάση. Οι προσωπικοί υπολιγισμοί παίζουν σημαντικό ρόλο σε αυτή την υπόθεση, δεν υπάρχει όμως αμφιβολία ότι οι περισσότεροι από τους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ στις εκλογές του 2009 εναντιώνονται στη συνέχιση της πολιτικής της τρόικας.
Σε δύσκολη θέση βρίσκεται και ο πρόεδρος της ΝΔ κ. Σαμαράς, ο οποίος ταλαντεύεται μεταξύ τυπικής υποστήριξης του νέου μνημονίου και απόρριψης πολλών μέτρων που περιέχονται σε αυτό. Η ΝΔ μπαίνει στην τελική προεκλογική ευθεία έχοντας το πολιτικό, δημοσκοπικό πλεονέκτημα και δεν πρόκειται να το θυσιάσει για μια οικονομική πολιτική που αποδεδειγμένα δεν οδηγεί πουθενά.
Άλλωστε το εκλογικό σώμα κινείται αντιμνημονιακά και προς τα αριστερά, ανεξάρτητα από το σχεδιασμό των ηγεσιών των κομμάτων που στήριξαν την κυβέρνηση Παπαδήμου. Το ΚΚΕ, ο ΣΥΡΙΖΑ και η Δημοκρατική Αριστερά ευημερούν δημοσκοπικά και θα εκφράσουν, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, τις δραματικές κοινωνικές αλλαγές που έφεραν η κρίση υπερχρέωσης και η πολιτική του μνημονίου.
Στο πολιτικό περιβάλλον που έχει δημιουργηθεί κανείς δεν μπορεί να ελέγξει τη λαϊκή διαμαρτυρία, αυθόρμητη ή οργανωμένη. Και κανείς δεν μπορεί να επιβάλει την εφαρμογή της πολιτικής του νέου μνημονίου. Η παθογένεια του ελληνικού πολιτικού κατεστημένου, η αποτυχημένη συνταγή της τρόικας, η αλαζονεία των Βρυξελλών και ο επεκτατισμός του Βερολίνου μετέτρεψαν το ελληνικό αδιέξοδο σε ένα προγραμματισμένο ιστορικό «ατύχημα».