"3 Βόμβες στο εξοικονομώ!" Οι ενστάσεις του Συλλόγου Διπλωματούχων Μηχανικών Εορδαίας
1) Στον «αέρα» η κατασκευαστική θερινή σεζόν του εξοικονομώ 2021!
Όπως όλα δείχνουν μέχρι στιγμής, χάνεται η θερινή κατασκευαστική σεζόν των έργων Εξοικονομώ-Αυτονομώ, καθώς ενώ ήδη έχουν πάρει οριστική υπαγωγή το 1/3 των επιτυχών φετινών αιτήσεων, αυτή την στιγμή δεν υπάρχει ελεγκτικός μηχανισμός των ολοκληρωμένων έργων του Εξοικονομώ- Αυτονομώ και κατά συνέπεια δεν μπορούν να ελεγχθούν και να πληρωθούν.
Η πλειοψηφία των κατασκευαστών - προμηθευτών έχουν τη δυνατότητα να χρηματοδοτήσουν μικρό αριθμό έργων, εν συνεχεία να τα πληρωθούν και με αυτό τον τρόπο να προχωρήσουν σε υλοποίηση των επόμενων έργων. Από αυτό προκύπτει ότι το 60% των φετινών αιτήσεων θα κατασκευαστούν το έτος 2022 και όχι το φετινό καλοκαίρι, πράγμα που σημαίνει ότι οι ωφελούμενοι δεν θα επωφεληθούν την ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών τους τον ερχόμενο χειμώνα. Με την ανωτέρω ολιγωρία του προγράμματος προκύπτει ότι οι πρώτες πληρωμές ολοκληρωμένων έργων θα γίνουν περί τα τέλη του ερχόμενου Αυγούστου. Η ολιγωρία αυτή αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι στις 21/4 προκηρύχθηκε ο διαγωνισμός με 2,48 εκ. €, ώστε να προκύψει ανάδοχος σύμβουλος - ελεγκτής (βλ. ΑΔΑ: Ψ9Μ946ΨΧΨΖ-ΕΜΛ) και έκλεισε την περασμένη Δευτέρα 17/5 (βλ. ΑΔΑ: ΡΜΤΠ46ΨΧΨΖ-ΔΑ8). Αυτό σημαίνει ότι ο ελεγκτής θα ξεκινήσει ελέγχους το συντομότερο μέσα στον Ιούλιο! Να σημειωθεί ότι αυτή τη στιγμή υπάρχουν ήδη ολοκληρωμένα έργα από τις πρώτες 12.579 υπαγωγές του Εξοικονομώ- Αυτονομώ και δεν υπάρχει η δυνατότητα στην πλατφόρμα για ολοκλήρωση της πιστοποίησης του έργου και κατά συνέπεια δεν δρομολογούνται για τελικές εκταμιεύσεις.
2) Εκτός προγράμματος το 90% των φωτοβολταϊκών!
Προστέθηκε στο πρόγραμμα Εξοικονομώ η λέξη Αυτονομώ με την εισαγωγή των φωτοβολταϊκών στις επιλέξιμες δαπάνες, χωρίς ιδιαίτερο σχεδιασμό και διερεύνηση των απαιτούμενων υποδομών του δικτύου του ΔΕΔΔΗΕ, καθώς και του χρόνου που απαιτείται από τον ΔΕΔΔΗΕ για να δώσει όρους σύνδεσης σε έναν ιδιώτη, ώστε να συνδεθεί στο δίκτυο. Συγκεκριμένα στην πλειονότητα των οικισμών της χώρας το δίκτυο χαμηλής τάσης δεν έχει χωρητικότητα για να δεχθεί νέες αιτήσεις σύνδεσης και συνεπώς δεν μπορούν να γίνουν τα έργα των φωτοβολταϊκών, παρόλο που δεσμεύτηκαν κεφάλαια και στις θέσεις τους θα μπορούσαν να μπουν μερικές χιλιάδες ακόμη κατοικιών, που έμειναν εκτός προγράμματος. Επίσης, στην σπάνια περίπτωση που υπάρχει διαθέσιμη χωρητικότητα, ο μέσος χρόνος για λήψη όρων σύνδεσης από τον ΔΕΔΔΗΕ είναι περίπου 3 μήνες στο ελάχιστο, επομένως όποιος επιλέξει να τα συμπεριλάβει, πιθανά θα κάνει τις εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης την Άνοιξη του 2022, καθώς θα καθυστερούν την πληρωμή των υπόλοιπων ενεργειακών παρεμβάσεων.
3) Ανεπάρκεια κεφαλαίων του Εξοικονομώ του 2020!
Υπάρχει έντονη ανησυχία και δυσαρέσκεια στον κόσμο των κατασκευαστών- προμηθευτών του Εξοικονομώ καθώς όσοι τιμολόγησαν τα έργα του Εξοικονομώ 2020 (ΕΚΟ2Β) από 1/1/2021 δεν έχουν πληρωθεί εδώ και 5 μήνες. Οι υπεύθυνοι του προγράμματος για να δικαιολογήσουν τα άδεια ταμεία και την αδυναμία πληρωμών των ολοκληρωμένων έργων με πληρωμένα υλικά, συνεργεία και ΦΠΑ, άλλαξαν την συμπεριφορά του ελεγκτικού μηχανισμού, με αποτέλεσμα να παρατηρείται πλέον ότι ο πρώτος έλεγχος συντελείται μετά από 40 ημέρες και όχι εντός 3 ημερών όπως γίνονταν μέχρι πρότινος. Στη συνέχεια με πρόσχημα την έλλειψη δικαιολογητικών παρατηρούνται έντονες καθυστερήσεις, όπως για παράδειγμα η χρονοτριβή κατά το έλεγχο όπου οι αρμόδιοι αντί να ζητήσουν όλα τα ελλείποντα δικαιολογητικά, ζητούν ένα δικαιολογητικό ανά μήνα προκειμένου να κερδίσουν χρόνο και να αιτιολογήσουν την ανεπάρκεια των υποτιθέμενων δεσμευμένων κεφαλαίων του προγράμματος.
Από τα τρία ανωτέρω γεγονότα, συμπεραίνεται η έλλειψη οργάνωσης και σχεδιασμού του προγράμματος και η έντονη και αιτιολογημένη ανησυχία των ενδιαφερομένων του προγράμματος (ωφελούμενοι - κατασκευαστές), σχετικά με την ύπαρξη ή μη των 740 εκ. ευρώ που αντιστοιχούν στις 36.369 επιτυχούσες αιτήσεις του προγράμματος Εξοικονομώ - Αυτονομώ. Αυτή η ανησυχία ενισχύεται με τις διακηρύξεις του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας περί ανοίγματος νέου κύκλου αιτήσεων τον Σεπτέμβριο του 2021 με υποσχόμενα κεφάλαια 1,7 δις ευρώ, την στιγμή που δεν πληρώνονται τα έργα του 2020 και η φετινή κατασκευαστική σεζόν έχει ήδη τιναχτεί στο αέρα!
Δ.Σ. Συλλόγου Διπλωματούχων Μηχανικών Εορδαίας