Ρεπορτάζ της Εφ Κισσαμου Χανίων για το σεισμό της Κοζάνης
Το αρχειακό υλικο του ΡΕΠΟΡΤΑΖ ειναι της κ. Γεωργίας Καστρινάκη και μας παραχωρήθηκε απο την κόρη της Βουλα Χριστοπούλου
Κοζάνη: Σάββατο 13 του Μάη «Ο Μεγάλος Σεισμός»
Μεσημέρι γύρω στις 12. Μεγάλη κίνηση μέσα στην Κοζάνη. Κατάμεστη από κόσμο η λαϊκή αγορά, τα εμπορικά καταστήματα, οι κεντρικές πλατείες, τα γνωστά «στέκια» της νεολαίας.
Στους στενούς δρόμους, το συνηθισμένο καθημερινό μποτιλιάρισμα με αγανακτισμένους οδηγούς και τους πεζούς σε διαρκή σύγκρουση!
Μπαίνοντας στο μαγαζί με τα μπακίρια (χάλκινα είδη), ο Λάκης με το γνωστό του Κοζανίτικο χιούμορ μου είπε:
«Πριν κουνηθήκαμε λιγάκι. Αλλά άντε που εμείς είμαστε μπιστερένιοι (βουνίσιοι) και μεγάλο σεισμό ευτυχώς δεν είδαν ποτέ τα μάτια μας…».
Δεν πρόλαβα ν΄ απαντήσω κι ένα βουητό παράξενο, μια ζεστή πυκνή σκόνη κι ένα τράνταγμα πρωτόγνωρο, μετακούνησε λες το μικρό μαγαζάκι κι εμάς απ’ τη θέση μας. Βρεθήκαμε έξω στην οδό Ελευθερίου Βενιζέλου.
Σε εκατομμυριοστά του δευτερολέπτου, οι πολυκατοικίες απέναντί μου σχεδόν ξεκόλλησαν μεταξύ τους κι ύστερα ενώθηκαν ξανά, σ’ ένα εκκωφαντικό σύννεφο πηχτού κουρνιαχτού, κρότου, θολής σκόνης…
Τα αυτοκίνητα σε μια τρελή πορεία στην άσφαλτο μ΄ έντρομους τους οδηγούς να παλεύουν να τα ακινητοποιήσουν.
Ολόγυρά μου άνθρωποι, κοπάδια ολόκληρα, να τρέχουν αλαφιασμένοι με φωνές κι ουρλιαχτά. Γέμισαν αμέσως οι μεγάλες πλατείες, οι παιδικές χαρές, τα πάρκα, οι αλάνες.
Μετά το ισχυρό σοκ, τρόμος, πανικός κι αγωνία για τα αγαπημένα πρόσωπα.
Οι καρδιές να χτυπούν γοργά, να κόβονται οι ανάσες, να λυγίζουν τα γόνατα.
Και ταυτόχρονα άρχισε το απέραντο δράμα της αναμονής και της απεγνωσμένης αναζήτησης για μια είδηση, μια πρόβλεψη..
Με το ραδιόφωνο στα χέρια, με απερίγραπτη οδύνη και φόβο στα κουρασμένα πρόσωπα.
Μέσα στη σύγχυση στην αβεβαιότητα, φήμες και τρομακτικές διαδόσεις.
- Θα ακολουθήσει μεγαλύτερος σεισμός – μας κοκάλωναν στη θέση μας!
Πολλές οικοδομές έγειραν απειλητικά, άλλες στέκοντας με πλήθος ρωγμών στους τοίχους, μ’ αποκολλημένα μάρμαρα, κεραμίδια, σοβάδες ,σκάλες, μπαλκόνια…
Ελικόπτερα άρχισαν να πετούν κι οι πρώτες ανακοινώσεις μεταδίδοντας ασταμάτητα.
Ο απολογισμός σε υλικές καταστροφές ανυπολόγιστος. Οι Νομοί Κοζάνης και Γρεβενών σε έκτακτη ανάγκη, οι υπηρεσίες σε διαρκή ετοιμότητα.
Απ’ το μικρό σπιτάκι που έμεινα προσωρινά έξω από την Κοζάνη παρακολούθησα ύστερα το δραματικό χρονικό των επόμενων ημερών.
Το κλιμάκιο της κυβέρνησης έφθασε σχεδόν ταυτόχρονα με την πολυπληθή ομάδα των Σεισμολόγων, Γεωλόγων και Πανεπιστημιακών. Περίεργα μηχανήματα τοποθετήθηκαν σε διάφορα σημεία των νομών. Τηλεοπτικά συνεργεία περιδιάβαιναν τους καταυλισμούς κι έψαχναν απεγνωσμένα για άρρωστους ή νεκρούς! Η έλλειψη δημοσιογραφικής δεοντολογίας, η παραπληροφόρηση, η λασπολογία σ’ όλο της το μέγεθος!
Μέσα σ΄ αυτό το σκηνικό της αναισθησίας και της ντροπής, οι εκατοντάδες ξεσπιτωμένοι απ΄ τα γραφικά και όμορφα χωριά που ισοπεδώθηκαν, οι ηλικιωμένοι και τα μικρά παιδιά μ’ έκπληκτα κι έντρομα βλέμματα, οι παπάδες και οι Επίσκοποι να στέκονται άφωνοι μπροστά στα μπάζα των παμπάλαιων ναών και μοναστηριών!
Κάποια στιγμή, ο Μανώλης Σκουλάκης, με τη χαρακτηριστική προφορά της επαρχίας μας και τη βαθιά ανθρωπιά του μιλούσε σ΄ ένα κατεστραμμένο χωριό της Κοζάνης. Δίπλα μου μια γερόντισσα είπε:
- Αυτός παιδάκι μου είναι καλός άνθρωπος.
Τότε πάλι κορυφώθηκε η αγωνία μου. Ταύτισα με το βαθύ πονεμένο του βλέμμα τα σκληρά και δοκιμασμένα πρόσωπα των γονιών και των άλλων συγγενών στην Επαρχία μας. Που θα αγωνιούσαν κι αυτοί πολύ, που θα συμπάσχανε με τους δυστυχισμένους άστεγους, που θα θέλανε να τους συντρέξουν σ’ αυτό το τραγικό χτύπημα της μοίρας τους.
* Ο Δήμος Γρεβενών, μόλις καταλάγιασε η μεγάλη συμφορά ανακήρυξε το Μανώλη Σκουλάκη Επίτιμο Δημότης της πόλης.
Γεωργία Καστρινάκη
Κοζάνη, Μάιος 1995
**Η Γεωργία Καστρινάκη κατάγεται από την Επαρχία Κισάμου Χανίων Κρήτης και ζει στην Κοζάνη από το 1980. Αρθρογραφούσε επί χρόνια σε εφημερίδες της Κοζάνης και των Χανίων. Το εν λόγω άρθρο της δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα Κισάμου «Νέοι Ορίζοντες» στις 31 Μαΐου 1995.