Συνεταιριστικές τράπεζες: Ένα εναλλακτικό μοντέλο. Ο Νίκος Χρυσόγελος σε ημερίδα της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Συνεταιριστικών Τραπεζών
Η εκδήλωση ήταν μια πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Συνεταιριστικών Τραπεζών. Η συζήτηση με τους ακαδημαϊκούς κι εκπροσώπους συνεταιριστικών τραπεζών από διάφορες χώρες αλλά και ευρωβουλευτές είχε ως στόχο ...
την αξιολόγηση του ρόλου των συνεταιριστικών τραπεζών για την επίτευξη μιας πιο βιώσιμης και σταθερής ευρωπαϊκής οικονομίας, δίνοντας έμφαση στην εμπιστοσύνη, την διακυβέρνηση, την ανθεκτικότητα, την εγγύτητα, την κοινωνική δέσμευση και την αλληλεγγύη. Στην εκδήλωση παρουσιαστήκαν δύο νέες έρευνες: Εκ μέρους του New Economic Foundation, μίλησε η Lydia Prieg, συγγραφέας του βιβλίου "Συνεταιριστικές τράπεζες: διεθνή στοιχεία", ενώ εκ μέρους του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας (International Labour Organisation - ILO), μίλησε ο Rafael Peels, μεταξύ των συντακτών της έκθεσης "Ανθεκτικότητα στην ύφεση: Η δύναμη του οικονομικού συνεταιρισμού".
Οι συνεταιριστικές τράπεζες αποτελούν μια σημαντική εναλλακτική λύση σχετικά με τις εμπορικές τράπεζες στην Ευρώπη και στη Β. Αμερική και είναι σημαντικοί παίχτες στην αγορά. Σήμερα σε όλη την Ευρώπη λειτουργούν 4000 συνεταιριστικές τράπεζες με 72.000 υποκαταστήματα.
Σύμφωνα με τον Rafael Peels από το Διεθνές Γραφείο Εργασίας (ILO), οι πολίτες που εμπιστεύονται για τις δραστηριότητές τους τις συνεταιριστικές τράπεζες φτάνουν τα 181 εκατομμύρια, με 50.000.000 από αυτούς να είναι και μέλη τους.
Οι συνεταιριστικές τράπεζες κατέχουν σημαντικό ποσοστό των καταθέσεων και των δάνειων στην Ευρώπη, διατηρώντας συνήθως μια διαφορετική και πιο άμεση σχέση με τους πελάτες τους (πολίτες, συνεταιρισμοί και μικρομεσαίες επιχειρήσεις), κάτι που περιορίζει τον κίνδυνο έκθεσής τους αλλά και δίνει την δυνατότητα να στέκονται κοντά στους πελάτες στις δύσκολες εποχές, σαν την σημερινή.
Από τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν στην ημερίδα από οικονομολόγους του New Economic Foundation, του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας αλλά και πανεπιστημιακούς κι εκπροσώπους συνεταιριστών τραπεζών φαίνεται ότι οι συνεταιριστικές τράπεζες αναπτύχθηκαν με ρυθμό της τάξης του 10% τα 3 τελευταία χρόνια,
Από τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν φαίνεται ότι οι συνεταιριστικές τράπεζες αποτελούν τον κύριο οικονομικό σύμμαχο των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και παρέχουν υπηρεσίες σε όλη την Ευρώπη, ιδιαίτερα σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη ακόμα και των πιο απόμακρων περιοχών. Επιπλέον, οι συνεταιριστικές τράπεζες ενθαρρύνουν σημαντικά την δημιουργία νέων θέσεων εργασίας σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο.
Φαίνεται να λειτουργούν θετικά στην κατεύθυνση συνδιαμόρφωσης ενός νέου τραπεζικού συστήματος κερδίζοντας την εμπιστοσύνη των καταθετών. Οι συνεταιριστικές τράπεζες κατέχουν το 17% του συνόλου των δανείων και το 28% των δανείων προς Μικρο-Μεσαίες Επιχειρήσεις (ΜΜΕ) στη Γερμάνια, το 33% του συνόλου των δανείων και το 46% των δανείων προς ΜΜΕ στην Αυστρία, ενώ στην Ολλανδία το 29% και το 43% αντιστοίχως.
Η Γαλλία έχει το μεγαλύτερο ποσοστό καταθέσεων σε συνεταιριστικές τράπεζες, με ποσοστό 55%, ενώ το υπόλοιπο 45% είναι τοποθετημένο σε εμπορικές τράπεζες. Οι καταθέσεις στην Γερμανία βρίσκονται σε ποσοστό 24% σε συνεταιριστικές τράπεζες, ενώ σε ποσοστό 36% σε εμπορικές. Στο Ηνωμένο Βασίλειο το 18% των καταθέσεων είναι σε συνεταιριστικές τράπεζες, ενώ το 82% σε εμπορικές.
Ο ρόλος και η φύση των συνεταιριστικών τραπεζών στην Ευρώπη δεν είναι επαρκώς αναγνωρισμένος. Από τα δημοσιευμένα κείμενα του ΔΝΤ από το 2007 μέχρι και πριν λίγα χρόνια, μόνο το 1% της υπάρχουσας βιβλιογραφίας ήταν αφιερωμένο στην συνεισφορά των συνεταιριστικών τραπεζών.
Από τα στοιχεία που κατατέθηκαν από πανεπιστημιακούς αλλά και με βάση τους ισολογισμούς τους, επιβεβαιώνεται ότι η άποψη ότι οι συνεταιριστικές τράπεζες δεν μπορεί να είναι βιώσιμες είναι πλήρως αβάσιμη. Οι συνεταιριστικές τράπεζες έδειξαν να αντέχουν στην κρίση χωρίς να χρειαστούν κυβερνητική παρέμβαση και ανακεφαλαιοποίηση με δημόσια χρηματοδότηση. Η συνολική ζημιά που υπέστησαν μερικές δεν ξεπερνάει το 8%. Συνολικά, όπως έδειξαν τα στοιχεία, οι συνεταιριστικές τράπεζες έχουν σταθερό αλλά όχι υπερβολικό κέρδος, χαμηλό ποσοστό απωλειών, χαμηλό επιχειρηματικό ρίσκο, ενώ διατηρούν μεγάλη δυναμική στην κεφαλαιοποίηση σε σύγκριση με τις εμπορικές τράπεζες.