''Ράπισμα'' για την κυβέρνηση και νέα απόφαση του ΣτΕ για τις Σκουριές
Μία ακόμα απόφαση από το Συμβούλιο της Επικρατείας και συγκεκριμένα από το Ε΄ Τμήμα του ανωτάτου δικαστηρίου, αρμόδιο για θέματα προστασίας περιβάλλοντος, εκδόθηκε για την υπόθεση των μεταλλείων χρυσού στη Χαλκιδική.
Η απόφαση που φέρει αριθμό 3191 αφορούσε σε θέματα σχετικά με την υλοποίηση της επένδυσης και η σχετική υπόθεση δικάστηκε στις 3 Ιουνίου.
Η απόφαση του ΣτΕ αν και δεν αναφέρεται άμεσα στην πρόσφατη απόφαση του αρμοδίου υπουργού Πάνου Σκουρλέτη για αναστολή των εργασιών της εταιρείας Ελληνικός Χρυσός στις Σκουριές, εντούτοις την μπλοκάρει καθώς το ανώτατο δικαστήριο αποφαίνεται ότι "είναι αβάσιμη η εγκυρότητα της ανάκληςησ των τεχνικών μελετών του έργου" στην οποία προχώρησε το Υπουργείο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Σημειωτέον ότι το Συμβούλιο της Επικρατείας με σειρά αποφάσεών του - και πρόσφατων- έχει ταχθεί υπέρ της επένδυσης και της εξόρρυξης χρυσού στην Χαλκιδική, κρίνοντας μεταξύ άλλων και τα περιβαλλοντικά θέματα.
Ειδικότερα, η απόφαση του ΣτΕ στην ουσία ακυρώνει τη νομική βάση της τελευταίας απόφασης του υπουργού ΠΑΠΕΝ Π. Σκουρλέτη που οδήγησε στο κλείσιμο των Μεταλλείων και στη διαθεσιμότητα των 2000 εργαζομένων.
Η Ελληνικός Χρυσός είχε προσφύγει τον Απρίλιο κατά του ΥΠΑΠΕΝ για παράλειψη νομίμων ενεργειών και συγκεκριμένα στην εκ του νόμου υποχρέωσή του να εγκρίνει σε διάστημα 60 ημερών από την υποβολή τους, την κατάθεση των τεχνικών μελετών της μεταλλουργίας χρυσού, χαλκού και του νέου εργοστασίου εμπλουτισμού στην περιοχή Μαντέμ Λάκο.
Το ΥΠΑΠΕΝ με το επιχείρημα ότι τα εν λόγω προσαρτήματα είχαν ελλείψεις προχώρησε στην ανάκληση των τεχνικών μελετών. Μια από τις ελλείψεις που επικαλέστηκε το ΥΠΑΠΕΝ ήταν ότι η εταιρία δεν πραγματοποίησε το πρόγραμμα δοκιμών σε ημιβιομηχανική μονάδα στην περιοχή που βρίσκεται το έργο, αλλά σε ερευνητικό κέντρο στο Pori της Φινλανδίας, στην οποία στηρίχτηκε και η πρόσφατη απόφαση του κ. Σκουρλέτη.
Η απόφαση του ΣτΕ χαρακτηρίζει αφ ενός αόριστη και αφετέρου πλημμελή την αιτιολογία του ΥΠΑΠΕΝ περί ελλείψεως επί τόπου δοκιμών διότι δεν δικαιολογεί το λόγο για τον οποίο απορρίπτει ως μη αξιόπιστα τα πορίσματα των δοκιμών που πραγματοποιήθηκαν στο πιστοποιημένο εργαστήριο της Φινλανδίας.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η Ελληνικός Χρυσός μέσα στην εβδομάδα αναμένεται να καταθέσει και νέα αίτηση στο ΣτΕ ακύρωσης της απόφασης Σκουρλέτη, η νομική αβασιμότητα της οποίας έχει ήδη προεξοφληθεί.
Σε ανακοίνωση που εξέδωσε αργά το μεσημέρι, το ΥΠΑΠΕΝ τονίζει ότι η απόφαση του ΣτΕ δεν αφορά ούτε ακυρώνει την απόφαση του υπουργείου περί ανάκλησης των αποφάσεων έγκρισης των τεχνικών μελετών των υποέργων Σκουριών και (εν μέρει) Ολυμπιάδας.
Οπως τόνίζεται, «με την εν λόγω απόφαση του ΣτΕ ακυρώνεται, λόγω ανεπαρκούς αιτιολογίας, η από 28.4.2015 πράξη του τότε Υπουργού, δια της οποίας επεστράφη ως ελλιπές το προσάρτημα της υποβληθείσας από την εταιρεία Ελληνικός Χρυσός τεχνικής μελέτης, που αφορούσε τις μεταλλευτικές εγκαταστάσεις Ολυμπιάδας».
«Το ΥΠΑΠΕΝ., δεν επιθυμεί και δεν δύναται να προβεί σε σχόλια ή κρίσεις επί του περιεχομένου δικαστικών αποφάσεων. Διαβεβαιώνει, ωστόσο, προς κάθε κατεύθυνση ότι θα εξαντλήσει τα όρια των θεσμικών του αρμοδιοτήτων και κάθε μέσο που του παρέχει ο νόμος, για την απόλυτη και χωρίς συμβιβασμούς προστασία του περιβάλλοντος και για την πλήρη διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος», καταλήγει η ανακοίνωση.
Αναλυτικά η απόφαση του ΣτΕ:
Η εταιρεία Ελληνικός Χρυσός τον περασμένο Δεκέμβριο κατέθεσε στο υπουργείο ΠΑΠΕΝ για έγκριση τις επίδικες τεχνικές μελέτες.
Όμως, οι μελέτες δεν εγκρίθηκαν μέσα στους τρεις μήνες που προβλέπει η μεταλλευτική νομοθεσία.
Έτσι, η εταιρεία στις 20.4.2015 προσέφυγε στο ΣτΕ και ζήτησε να ακυρωθεί η άρνηση του αρμοδίου υπουργού να εγκρίνει τις σχετικές μελέτες.
Δύο μέρες αργότερα η υπόθεση προσδιορίστηκε να εκδικαστεί με διαδικασίες εξπρές στις 6 Μαίου 2015.
Αμέσως μετά το υπουργείο ΠΑΠΕΝ επέστρεψε (28.4.2015) για συμπλήρωση στην εταιρεία Ελληνικός Χρυσός την τεχνική μελέτη του υποέργου Ολυμπιάδας που αφορά «στη μεταλλουργική μονάδα χαλκού, χρυσού και θειικού οξέος Μαντέμ Λάκκου».
Το υπουργείο ΠΑΠΕΝ επικαλέστηκε ότι «δεν έχει εκτελεστεί πρόγραμμα δοκιμών σε κατάλληλη ημιβιομηχανική κλίμακα, επί τόπου του έργου».
Η εν λόγω εταιρεία με επιστολή της (26.5.2015) αμφισβήτησε την δυνατότητα της άρνησης του υπουργείου ΠΑΠΕΝ να εγκρίνει την τεχνική μελέτη, υποστηρίζοντας ότι η μελέτη που υπέβαλε είναι «πλήρης και περιείχε όλα τα κατά νόμο προβλεπόμενα στοιχεία προς έγκριση, μεταξύ των οποίων και τα πορίσματα των ημιβιομηχανικών δοκιμών που διενεργήθηκαν, με επιτόπου παραγόμενα συμπυκνώματα μεταλλεύματος, από την εταιρεία πάροχο της τεχνογνωσίας Outotec στις εγκαταστάσεις της, σε πλήρη συμφωνία με τα προβλεπόμενα στην τεχνική μελέτη του υποέργου Ολυμπιάδας».
Να σημειωθεί ότι η σημερινή απόφαση του ΣτΕ εκδόθηκε επί της προσφυγής της εταιρείας που κατατέθηκε στις 20.4.2015 και ζητούσε από τους δικαστές να ακυρώσούν την άρνηση του υπουργείου ΠΑΠΕΝ να εγκρίνει τις μελέτες.
Μάλιστα οι δικαστές θεώρησαν συμπροσβαλλόμενη απόφαση και την απάντηση του υπουργείου ΠΑΠΕΝ (28.4.2015) με την οποία ζητούσε από την εταιρεία Ελληνικός Χρυσός την συμπλήρωση της τεχνικής μελέτης.
Οι σύμβουλοι της Επικρατείας στην υπ΄ αριθμ. 3191/2015 απόφασή τους με την οποία έκαναν δεκτή την αίτηση της εταιρείας Ελληνικός Χρυσός, μεταξύ των άλλων, αναφέρουν:
Η Διοίκηση αρνήθηκε την έγκριση της τεχνικής μελέτης του επίμαχου προσαρτήματος με την αιτιολογία ότι δεν έχει εκτελεστεί πρόγραμμα δοκιμών σε κατάλληλη ημιβιομηχανική κλίμακα επί τόπου του έργου σύμφωνα με τον όρο Β9.α, για το λόγο δε αυτό δεν έκρινε σκόπιμη την ενδελεχή και ακριβή επεξεργασία όλων των υποβληθέντων στοιχείων, αλλά περιορίσθηκε στην ενδεικτική διατύπωση ορισμένων ελλείψεων (υπεύθυνες δηλώσεις μελετητών και υπογραφή μελέτης από διπλωματούχο μηχανικό, μη υποβολή ορισμένων στοιχείων στην ελληνική γλώσσα, μη τεκμηρίωση χαρακτηρισμού εξοπλισμού ως κινητού, μη αναφορά χωματουργικών εργασιών, μη συμπερίληψη δαπάνης αποκατάστασης στον προϋπολογισμό του έργου), καθώς και στην παράθεση επικουρικών παρατηρήσεων σχετικά με την παράλειψη της αιτούσας να συμμορφωθεί με τις υποδείξεις της υπηρεσίας.
Ωστόσο, όπως προκύπτει από τα στοιχεία που προσκομίσθηκαν, αλλά και από το από 26.5.2015 υπόμνημά της προς τη διοίκηση, ο φορέας εκμετάλλευσης σε συμμόρφωση προς τον όρο «Β9.α» προέβη στην εκτέλεση προγράμματος δοκιμών σε ημιβιομηχανική κλίμακα στις εγκαταστάσεις της εταιρείας Outotec που κατέχει τη σχετική τεχνογνωσία, όπου και απεστάλη ικανή ποσότητα επιτόπιων συμπυκνωμάτων αρσενοπυριτών Ολυμπιάδας (20 τόνοι).
Τα πορίσματα των δοκιμών αυτών, από τα οποία προέκυψε η εφαρμοσιμότητα της μεταλλουργικής μεθόδου με πολύ καλά αποτελέσματα και υψηλή ανάκτηση, παρατέθηκαν στο σώμα της τεχνικής μελέτης και χρησιμοποιήθηκαν για τη σύνταξη των ειδικών μελετών των διεργασιών της μεταλλουργικής επεξεργασίας, ενώ όλα τα στοιχεία τεκμηρίωσης (μεθοδολογία, τεχνική πληρότητα, αποτελέσματα, λεπτομερή στοιχεία αναλύσεων τροφοδοσίας, προϊόντων, ισοζυγίων μάζας και ανακτήσεων) παρατέθηκαν ως Παραρτήματα της τεχνικής μελέτης στην αγγλική γλώσσα, όσα προέρχονταν από την Outotec, τα λοιπά δε στην ελληνική.
Στην συνέχεια υπογραμμίζουν οι σύμβουλοι Επικρατείας (πρόεδρος η Αγγελική Θεοφιλοπούλου και εισηγητής ο σύμβουλος Επικρατείας Αντώνης Ντέμσιας) :
Εν όψει τούτων, η αιτιολογία του ως άνω εγγράφου ότι δεν έχει εκτελεστεί πρόγραμμα δοκιμών σε κατάλληλη ημιβιομηχανική κλίμακα επί τόπου του έργου είναι αφ' ενός μεν αόριστη, καθ' όσον δεν εξειδικεύει ποια συγκεκριμένη πλημμέλεια αποδίδει στο πρόγραμμα δοκιμών που έχει εκτελέσει η αιτούσα (κλίμακα δοκιμών, τόπος, χρησιμοποιηθέντα πετρώματα), αφ' ετέρου δε και πλημμελής διότι δεν αιτιολογεί τον λόγο για τον οποίο απορρίπτει ως μη αξιόπιστα τα παραχθέντα πορίσματα των δοκιμών, από τα οποία προκύπτει η εφαρμοσιμότητα της μεταλλουργικής μεθόδου και στο συγκεκριμένο μίγμα τροφοδοσίας (χαλκοπυρίτη-αρσενοπυρίτη-σιδηροπυρίτη) και η καλή προσαρμογή του σε βιομηχανικό επίπεδο, προς διακρίβωση των οποίων είχε εξ άλλου τεθεί ο όρος από την διοίκηση.
Εξ άλλου, προσθέτει το ΣτΕ, απαραδέκτως επιχειρείται η συμπλήρωση της μη νόμιμης αυτής αιτιολογίας με το μετά τη συζήτηση κατατεθέν υπόμνημα του Δημοσίου, στο οποίο αναφέρεται ότι ούτε επιτόπου δοκιμές έγιναν ούτε επιτόπου δείγματα παρήχθησαν, καθ' όσον το εργοστάσιο εμπλουτισμού Ολυμπιάδας μέχρι σήμερα παράγει συμπυκνώματα από παλιά τέλματα αφού δεν έχει αρχίσει η εξόρυξη του μεταλλείου, το δε εργοστάσιο εμπλουτισμού Σκουριών δεν έχει καν λειτουργήσει.
Εν πάση περιπτώσει, τονίζει το ΣτΕ, οι ισχυρισμοί αυτοί είναι απορριπτέοι και ως αβάσιμοι, γιατί μόνο το γεγονός ότι οι δοκιμές δεν διενεργήθηκαν επιτόπου, ανεξαρτήτως του εάν αυτό ήταν εφικτό, δεν αρκεί για να στηρίξει την απόρριψη των διενεργηθεισών σε εξειδικευμένο εργαστήριο δοκιμών σε ημιβιομηχανική κλίμακα με μεταλλεύματα που είτε έχουν παραχθεί επιτόπου (αρσενοπυρίτες Ολυμπιάδας) είτε έχουν αποδεδειγμένως παρόμοια ορυκτολογική και χημική σύσταση με τα τοπικά (χαλκούχο μετάλλευμα του κοιτάσματος Bajo de Alumbrera Αργεντινής, σύμφωνα με την προσκομισθείσα από 18.1.2012 γνωμάτευση του καθηγητή του τομέα Ορυκτολογίας και Πετρολογίας του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών).
Δεδομένου δε ότι, ως προκύπτει από το περιεχόμενο της προσβαλλόμενης πράξης, η μη έγκριση του προσαρτήματος στηρίχθηκε κυρίως στην κατά τα ανωτέρω μη επαρκή αιτιολογία περί μη πληρώσεως του όρου περί διενέργειας επιτόπιων ημιβιομηχανικών δοκιμών, η δε επεξεργασία των λοιπών υποβληθέντων στοιχείων και η διατύπωση των παρατηρήσεων που ενσωματώθηκε στο έγγραφο έγινε κατά τρόπο ενδεικτικό, η προσβαλλόμενη πράξη θα πρέπει να ακυρωθεί στο σύνολό της, να αναπεμφθεί δε η υπόθεση στη διοίκηση προς νέα νόμιμη κρίση, κατά την εκφορά της οποίας θα πρέπει, μεταξύ άλλων, να ληφθούν υπ' όψιν αφ' ενός οι απαντήσεις της αιτούσας επί των επικουρικών παρατηρήσεων - όπου αναφέρονται οι λόγοι για τους οποίους δεν είναι δυνατή, κατά την άποψή της, η αλλαγή των μεγεθών τροφοδοσίας της μεταλλουργικής μονάδας και αξιοποίησης του δυναμικού των Σκουριών και επισημαίνεται η συμμόρφωσή της προς τις λοιπές υποδείξεις της υπηρεσίας - και αφ' ετέρου ότι επιστροφή φακέλου τεχνικής μελέτης προβλέπεται κατά το άρθρο 102 ΚΜΛΕ μόνο για λόγους ανεπάρκειας ή ανακρίβειας των υποβληθέντων στοιχείων.
Οι δικαστές πραγματοποίησαν διάσκεψη επί της υπόθεσης στις 15 Ιουνίου 2015 και σήμερα δημοσιεύθηκε η υπ΄ αριθμ. 3191/2015 απόφαση.
πηγη:ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ