Πολιτικό Βαρόμετρο: εκτίμηση εκλογικών αποτελεσμάτων μέσω Τεχνητής Νοημοσύνης και ανάλυσης των πολιτικών tweets | του Ι. Πήτα*.
Τι έκανε παλιά ένας καλός κομματάρχης; Εκτός από το να προβάλλει το κόμμα του στο καφενείο και πόρτα-πόρτα, αφουγκράζονταν τα θετικά ή αρνητικά σχόλια των ψηφορόρων και τα μετέφερε στο κόμμα του για διόρθωση της πορείας.
To ίδιο κάνει και το Υπολογιστικό Πολιτικό Βαρόμετρο χρησιμοποιώντας μιά ‘μοντέρνα πολιτική αγορά’, δηλαδή το Twitter (σύμφωνα και με τις εξαγγελίες του ιδιοκτήτη του κου E. Musk). Το Πολιτικό Βαρόμετρο αναπτύχθηκε στο εργαστήριο Τεχνητής Νοημοσύνης και ανάλυσης Πληροφοριών του Τμήματος Πληροφορικής ΑΠΘ. Είναι ένα λογισμικό εκτίμησης της πολιτικής κοινής γνώμης με χρήση ανάλυσης πολιτικών tweets που αναφέρονται σε πολιτικά κόμματα, τα οποία συλλέγονται και αναλύονται καθημερινά. Η ανάλυση γίνεται με μεθόδους Τεχνητής Νοημοσύνης (συναισθηματική ανάλυση κειμένων). Αφορά πολιτικά κόμματα της Βουλής των Ελλήνων για τα οποία μπορούν να συλλεχθούν αυτόματα επαρκή δεδομένα από το Twitter (αλφαβητικά ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ, ΚΙΝΑΛ, ΚΚΕ, ΜΕΡΑ25, ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ). Μπορεί να υποκαταστήσει τις δημοσκοπήσεις, προσφέροντας τα παρακάτω ωφέλη:
1) Η ανάλυση της κοινής γνώμης είναι καθημερινή, με άμεση απόκριση στα πολιτικά ερεθίσματα.
2) Το κόστος είναι σχεδόν μηδενικό.
3) Δεν υπάρχει σοβαρή απόκλιση από τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων, σύμφωνα με τις μέχρι τώρα αναλύσεις (Μάιος 2022-Μαίος 2023). Η απόκλιση είναι περίπου 0.5-1% για τα μικρά και τα μεγάλα κόμματα αντίστοιχα.
4) Παρέχει σημαντικές πολιτικές πληροφορίες. Π.χ. από τον συνολικό αριθμό tweets φαίνεται ότι:
- Η τηλεμαχία των πολιτικών αρχηγών είχε ελάχιστο αντίκτυπο στον κόσμο του Twitter.
- Η υπόθεση πιθανής μη-υποψηφιότητας Πολάκη υπερκέρασε ακόμα και την τραγωδία των Τεμπών σε απήχηση στο Twitter.
- Φάνηκε πολύ νωρίς ότι η πολιτική επίδραση της τραγωδίας των Τεμπών ήταν μάλλον προσωρινή.
Το Πολιτικό Βαρόμετρο είναι διεθνής πρώτη. Δεν υπάρχει άλλο τέτοιο σύστημα που τα αποτελέσματα του να διατίθενται δωρεάν σε όλους, καθημερινά, βλέπε στον σύνδεσμο Πολιτικό Βαρόμετρο:
- Εκτίμηση πρόθεσης ψήφου σήμερα, με αναγωγή επι των εγκύρων.
Εκτίμηση πρόθεσης ψήφου, με αναγωγή επι των εγκύρων (13/5/2023).
- Εκτίμηση πρόθεσης ψήφου σήμερα (συμπεριλαμβάνει και την αδιευκρίνιστη ψήφο).
- Χρονοσειρά πρόθεσης ψήφου (εκτίμηση με δεδομένα δημοσκοπήσεων και Twitter)
- Πολιτικές τάσεις (εκτίμηση πρόθεσης ψήφου μόνο από πολιτικά tweets).
- Αποτελέσματα ανάλυσης συναισθήματος πολιτικών tweets όλων των κομμάτων.
- Συνολικός αριθμός πολιτικών tweets.
- Πολιτικά γεγονότα (κορυφές στον αριθμό των tweets).
- Μέση απόκλιση Πολιτικού Βαρόμετρου από τις δημοσκοπήσεις 5/2022-5/2023.
Το κοινό του Twitter έχει ειδικά χαρακτηριστικά. Π.χ., είναι κυρίως νέοι, τείνουν να είναι αρνητικές/οί στα σχόλιά τους (κοινώς, να βρίζουν). Ορισμένα κόμματα (πχ ΣΥΡΙΖΑ) έχουν μεγαλύτερη και συγκριτικά καλύτερη παρουσία στο Twitter, σε σχέση με την απήχησή τους στο γενικό εκλογικό σώμα. Το Πολιτικό Βαρόμετρο, με κατάλληλη χρήση των ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΩΝ δημοσκοπήσεων και μεθόδων Μηχανικής Μάθησης, μπορεί με επιτυχία να αναγάγει την ανάλυση στο γενικό εκλογικό (για την ακρίβεια στο δημοσκοπικό) σώμα και να κάνει σχετικές προβλέψεις.
Το λογισμικό Πολιτικό Βαρόμετρο είναι σε φάση αξιολόγησης εδώ και έναν χρόνο. Ελλείψει αντικειμενικής αλήθειας (αποτελεσμάτων πραγματικών εκλογών, επειδή δεν έγιναν εκλογές τον τελευταίο χρόνο), χρησιμοποιεί σαν ‘αντικειμενική αλήθεια’ για αναγωγή στο γενικό εκλογικό σώμα όλες τις δημοσκοπήσεις όλων των εταιριών μέχρι πριν 1 εβδομάδα. Επομένως, παρ΄ότι χρησιμοποιεί τις δημοσκοπήσεις μόνον για εκπαίδευση, ενώ χρησιμοποιεί τα tweets για πρόβλεψη των εκλογικών αποτελεσμάτων, κάθε κριτική προς τις δημοσκοπήσεις, ισχύει και εν μέρει για το Πολιτικό Βαρόμετρο.
Η μέθοδος του Πολιτικού Βαρόμετρου ήρθε για να μείνει: όσο τροφοδοτείται με σωστά και πολλά δεδομένα (και όσο ο κόσμος χρησιμοποιεί τα κοινωνικά μέσα σαν πλατφόρμα πολιτικού διαλόγου), τόσο καλύτερη θα γίνεται.
H έρευνα και ανάπτυξη του Πολιτικού Βαρόμετρου έχει πραγματοποιηθεί από την ερευνητική ομάδας Υπολογιστικής Πολιτικής (τμήματα του AIIA.CVML) του Εργαστηρίου Τεχνητής Νοημοσύνης και Ανάλυσης Πληροφοριών (AIIA Lab) του Τμήματος Πληροφορικής, του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης υπό την επίβλεψη του καθηγητή ΑΠΘ κου Ι. Πήτα.
Παρ’ ότι δεν είναι ακριβώς μέθοδος δημοσκόπησης, το Πολιτικό Βαρόμετρο σταμάτησε να ανακοινώνει προβλέψεις στις 13/5/2023. Θα ξαναδημοσιοποιήσει τις προβλέψεις του μόλις κλείσουν οι κάλπες το βράδυ της 22/5/2023.
*Ο Ι. Πήτας είναι Καθηγητής Τμήματος Πληροφορικής ΑΠΘ
Πρόεδρος της Διεθνούς Ακαδημίας Διακτορικών Σπουδών στην Τεχνητή Νοημοσύνη