Λ. ΤΣΙΚΡΙΤΖΗΣ:Η ΓΕΛΟΙΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ
Τα μικρά καθημερινά προβλήματα σε αυτή τη δύσκολη και πρωτόγνωρη πραγματικότητα στριμώχνονται συνήθως στο περιθώριο και συνθλίβονται από το τσουνάμι του ΔΝΤ. Παρόλα αυτά εξακολουθούν πεισματικά να υπάρχουν και να μας θυμίζουν ότι η ζωή συνεχίζεται, αλλά και ότι οι μεγάλες αλλαγές χωρίς τις καθημερινές ανατροπές και ρήξεις δύσκολα ριζώνουν.
«Τολμώ» λοιπόν να θίξω ένα θέμα .. τρίτης διαλογής με αφορμή μια προσωπική εμπειρία: Πριν από λίγο καιρό αποφάσισα να κάνω για πρώτη φορά τα χαρτιά μου στη ΝΕΛΕ (Νομαρχιακή Επιμόρφωση Λαϊκής Επιμόρφωσης) για να διδάξω σε ένα μικρό πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Αγωγής διάρκειας 25 ωρών.
Μάζεψα τα δικαιολογητικά μου (αρκετά «βαριά» μετά από 20 χρόνια στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση και 11 χρόνια στη βιομηχανία) και τα κατέθεσα στη Νομαρχία Κοζάνης.
Μετά από λίγο καιρό με ειδοποίησαν από τη ΝΕΛΕ να περάσω για «Συνέντευξη» από τα γραφεία τους.
«Συνέντευξη ; Για ποιο λόγο ;» ήταν η πρώτη μου ερώτηση. Και συνέχισα:
«Τι εξυπηρετεί ; Θα ελέγξετε με τη συνέντευξη την εγκυρότητα των δικαιολογητικών μου ή θα διαπιστώσετε την επάρκεια μου ως εκπαιδευτικού. Εξάλλου έχω και σχετική πιστοποίηση του ΕΚΕΠΙΣ (Εθνικού Κέντρου Πιστοποίησης) ότι διαθέτω τα προσόντα του επιμορφωτή. Προς τι να υποβάλλεται κάποιος σε πιστοποίηση και να πληρώνει τα σχετικά παράβολα όταν αυτό στην πράξη αμφισβητείται και αντικαθίσταται από μια συνέντευξη της σειράς ;»
«Ξέρετε αυτή είναι η διαδικασία που ισχύει και πρέπει να την εφαρμόσουμε» ήταν η απάντηση του υπαλλήλου.
«Λυπάμαι, αλλά καμιά διαδικασία δεν μπορεί να είναι πάνω από τους στοιχειώδεις κανόνες αξιολόγησης και αξιοκρατίας, γι αυτό και δεν θα παρουσιαστώ», έκλεισα τη συζήτηση. Και αμέσως μετά από περιέργεια ξαναρώτησα «Ποιος εκπαιδευτικός, ειδικός στην περιβαλλοντική αγωγή, κάνει τις συνεντεύξεις ; »
«Δεν είναι εκπαιδευτικός, αλλά ο Αντινομάρχης κ. Γιώργος Σβώλης, η εκπρόσωπος του ΕΒΕ κ. Μαρία Ασμανίδου και κάποιος άλλος»
Τι να πει κανείς ; Με το Γιώργο το Σβώλη είχαμε ατέλειωτες «συνεντεύξεις» όταν ήμασταν στο Γυμνάσιο και κάναμε παρέα. Οφείλω να ομολογήσω μάλιστα ότι ήταν καλός στη μπάλα και στις καντάδες! Μετά από λίγο οι δρόμοι μας χώρισαν. Εκείνος έμπορος κι εγώ μηχανικός. Τι συνέντευξη να σου δώσω τώρα, φίλε Γιώργο, και πώς εσύ να αξιολογήσεις την ικανότητα μου να κάνω μαθήματα περιβαλλοντικής αγωγής ; Είναι σαν να βαθμολογώ εγώ τις εμπορικές σου ικανότητες.
Δεν υποτιμώ κανέναν από τα μέλη της Επιτροπής αξιολόγησης, αλλά ο καθένας στο είδος του. Δεν σημαίνει ότι όσοι ασχολούνται με τα κοινά είναι επί παντός επιστητού.
Δεν είναι ανάγκη να απαντήσετε, αρμόδιοι της ΝΕΛΕ. Αρκεί και μόνο να καταργήσετε όπου έχετε αρμοδιότητα, τις συνεντεύξεις αυτού του είδους.
Γνωρίζω ότι αυτή η διαδικασία προβλέπεται και επιβάλλεται άνωθεν, από τη Γενική Γραμματεία δια Βίου Μάθησης (Γ.Γ.Δ.Β.Μ.). Όπως επίσης ότι η Συνέντευξη έχει εκφυλιστεί σε μια τυπική επίσκεψη – και χασομέρια- των υποψηφίων που προσθέτει σε όλους τα ίδια ακριβώς μόρια (όπως στην προκειμένη περίπτωση που όλοι πήραν 20 ! ). Άλλες φορές η Συνέντευξη καταλήγει σε μια εντελώς υποκειμενική (για να μην πω αυθαίρετη) πριμοδότηση ή υποτίμηση μερικών υποψηφίων.
Η κριτική αυτή δεν απαξιώνει συλλήβδην τη διαδικασία των συνεντεύξεων ως συμπληρωματικό κριτήριο επιλογής. Υπάρχουν μεγάλες επιχειρήσεις που τις χρησιμοποιούν με αντικειμενικότητα και επιτυχία. Διαθέτουν όμως κατάλληλα εκπαιδευμένους συνεντευκτές και υποβάλουν ειδικά δομημένες ερωτήσεις. Οι συνεντεύξεις όμως «του δημοσίου» σπανίως πληρούν τέτοια κριτήρια. Έχουν εκφυλιστεί ή εκτραπεί σε άλλα μονοπάτια.
Συχνά ένας χρεωκοπημένος θεσμός συντηρείται, επειδή απλά και μόνο τον επιβάλει η γραφειοκρατία. «Εμείς θέλουμε, αλλά ο νόμος δεν μας αφήνει...» είναι η συνήθης δικαιολογία. Μερικές φορές όμως μπορούν να ξεπεραστούν αυτές οι αγκυλώσεις, αρκεί να υπάρχει βούληση. Να μερικοί τρόποι:
·Να υποκατασταθεί ή «συνέντευξη» από ένα τυπικό πρακτικό όπου με κοινή συναίνεση και υπογραφή των υποψηφίων θα φαίνεται ότι έγινε η συνέντευξη. Αποφεύγεται έτσι μια άσκοπη ταλαιπωρία και η απώλεια ανθρωποωρών των υποψηφίων και των αξιολογητών.
· Μερικές ΝΕΛΕ να πάρουν την πρωτοβουλία και να προτείνουν στη ΓΓΔΒΜ την κατάργηση της συνέντευξης. (Τα ίδια γράφαμε και τις προάλλες για τα ΙΕΚ και την κατάργηση των αμειβόμενων Επιτροπών κοινωνικών εταίρων στις εξετάσεις πιστοποίησης).
· Μια άλλη λύση θα ήταν η ποσοτικοποιημένη πριμοδότηση με κοινωνικά κριτήρια. Δηλαδή από τους υποψήφιους που διαθέτουν τα απαιτούμενα προσόντα να πριμοδοτούνται οι νεαρής ηλικίας και όσοι δεν έχουν μόνιμη απασχόληση.