για να μπορέσει το πνεύμα να ανακλαδιστεί, ακριβώς όπως η αρχιτεκτονική τον έχει ανάγκη για να αναπτυχθεί.
Το «The Brutalist» του Μπρέιντι Κορμπέ (Η Γέννηση Ενός Ηγέτη, Vox Lux) βαθιά υποβλητικό δράμα εποχής που εμβαθύνει στους αγώνες της καλλιτεχνικής φιλοδοξίας με φόντο τη μεταπολεμική Αμερική. Με πρωταγωνιστή τον Άντριεν Μπρόντι σε μια ερμηνεία που καθορίζει την καριέρα του ως Λάζλο Τοτ, η ταινία εξιστορεί το ταξίδι ενός ουγγρικής καταγωγής Εβραίου αρχιτέκτονα, επιζώντος του Ολοκαυτώματος, του οποίου η αναζήτηση του αμερικανικού ονείρου διαμορφώνεται, και τελικά διαστρεβλώνεται, από τις δυνάμεις της εξουσίας, των προνομίων και των προκαταλήψεων.
Η ταινία ξεκινά στα ερείπια της κατεστραμμένης από τον πόλεμο Ευρώπης, όπου ο Λάζλο Τοτ (Άντριεν Μπρόντι) ένας Ουγγροεβραίος αρχιτέκτονας γοητευμένος από το Bauhaus, ξεκινά ένα επίπονο ταξίδι προς τις Ηνωμένες Πολιτείες. Στοιχειωμένος από τα φαντάσματα του παρελθόντος του, αλλά οπλισμένος με ένα ακλόνητο όραμα για ένα νέο είδος αρχιτεκτονικής, ο Λάζλο ονειρεύεται να χτίσει μνημεία που θα ενσαρκώνουν την ανθεκτικότητα και τη νεωτερικότητα. Ωστόσο, ως μετανάστης στην Αμερική των μέσων του αιώνα, βρίσκει τον εαυτό του να μάχεται με ένα σύστημα που ευνοεί τη συμμόρφωση έναντι της καινοτομίας. Καταφέρνει πάντως μετά κόπων και βασάνων να φέρει τη σύζυγό του Ερζέμπετ (Φελίσιτι Τζόουνς), και την ανιψιά του Ζοφία κοντά του, οι οποίες βγαίνουν κι αυτές ζωντανές από το στρατόπεδο συγκέντρωσης στο οποίο κρατούνταν.
Η τύχη του Λάζλο αλλάζει όταν διασταυρώνεται με τον αινιγματικό, άκρως χαρισματικό πάμπλουτο Χάρισον Λι Βαν Μπούρεν (Γκάι Έντουαρντ Πιρς), έναν άνθρωπο του οποίου ο πλούτος και η επιρροή, του προσφέρουν την ευκαιρία της ζωής του. Στην αρχή, ο μεγιστάνας φαίνεται να είναι ο σωτήρας του Λάζλο, αναθέτοντάς του μια σειρά φιλόδοξων έργων που τον κατατάσσουν στους υψηλότερους κύκλους της αμερικανικής αρχιτεκτονικής. Αλλά καθώς η ταινία εξελίσσεται, αρχίζουν να φαίνονται οι ρωγμές στη σχέση τους. Η πατρωνία του Λι Βαν Μπούρεν έχει κόστος, η επιρροή του εισχωρεί στα σχέδια του Λάζλο, στις φιλίες του, ακόμη και στο γάμο του, δημιουργώντας μια ψυχολογική μάχη εξουσίας που απειλεί να καταβροχθίσει τον ιδεαλιστή αρχιτέκτονα.
-Δεν μας θέλουν εδώ. Ουρλιάζει απελπισμένος ο Λάζλο στη γυναίκα του.
-Τι εννοείς; Τον ρωτά εκείνη θλιμμένη.
-Οι άνθρωποι εδώ δεν μας θέλουν. Επαναλαμβάνει ο αρχιτέκτονας, νιώθοντας ξένος και μόνιμα ανεπιθύμητος μετανάστης.
Ο Κορμπέ δομεί την αφήγηση ως μια εξελισσόμενη τραγωδία, με τον καλλιτεχνικό οίστρο του Λάζλο να έρχεται συνεχώς σε αντίθεση με τους συμβιβασμούς που αναγκάζεται να κάνει. Το αμερικανικό όνειρο, τόσο βασανιστικά εφικτό, παραμένει άπιαστο, καθώς ο Λάζλο αναγκάζεται να αντιμετωπίσει τον ανεπαίσθητο αλλά διάχυτο αντισημιτισμό της εποχής, τον εκμεταλλευτικό χαρακτήρα των ευεργετών του και τις εντάσεις μέσα στην ίδια του την οικογένεια. Η ερμηνεία του Άντριεν Μπρόντι είναι συγκλονιστική ενώ η Φελίσιτι Τζόουνς δίνει μια συγκινητική ερμηνεία ως Έρζσεμπέτ, της οποίας η σιωπηλή δύναμη και η πίστη γίνονται πηγή παρηγοριάς αλλά και καθρέφτης του ίδιου του Λάζλο, ο Γκάι Πιρς υποψήφιος κι αυτός για Όσκαρ, συμπληρώνει το παζλ των υπέροχων ερμηνειών.
Γυρισμένο σε σαρωτικά 70mm και Vista Vision, το «The Brutalist» αγκαλιάζει την αισθητική των κλασικών χολιγουντιανών επών, ανατρέποντας παράλληλα τις παραδοσιακές αφηγηματικές δομές τους. Ο σχολαστικός σχεδιασμός παραγωγής και η εντυπωσιακή κινηματογράφηση της ταινίας πλαισιώνουν το έργο του Λάζλο ως ένα φυσικό και συναισθηματικό πεδίο μάχης, όπου κάθε κατασκευή που χτίζει είναι μια προσπάθεια να χαράξει μια μόνιμη θέση σε έναν κόσμο που τον βλέπει ως αναλώσιμο.
Καθώς τα χρόνια περνούν, η αληθινή φύση των προθέσεων του μεγιστάνα έρχεται στο φως, οδηγώντας σε μια καταστροφική αναμέτρηση. Ο Λάζλο πρέπει να αντιμετωπίσει το απόλυτο ερώτημα: Έχει οικοδομήσει κάτι μόνιμο ή υπήρξε απλώς ένα εργαλείο στο μεγάλο σχέδιο κάποιου άλλου; Η τελευταία πράξη της ταινίας είναι ένας στοιχειωμένος διαλογισμός για την κληρονομιά, την ταυτότητα και το κόστος της φιλοδοξίας.
Το «The Brutalist» έκανε πρεμιέρα στο 81ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας την 1η Σεπτεμβρίου 2024, όπου ο Κορμπέ βραβεύτηκε με το Ασημένιο Λιοντάρι Καλύτερης Σκηνοθεσίας και αναδείχθηκε μία από τις δέκα καλύτερες ταινίες του 2024 από το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου. Η ταινία κέρδισε 10 υποψηφιότητες στα 97α Όσκαρ (συμπεριλαμβανομένων Καλύτερης Ταινίας, Σκηνοθεσίας , Α' Ανδρικού Ρόλου για τον Μπρόντι, Β' Γυναικείου Ρόλου για τον Τζόουνς και Β' Ανδρικού Ρόλου για τον Πιρς).
Ο Μπρέιντι Κόρμπετ, διαμορφώνει το «The Brutalist» ως ένα ιστορικό έπος και μια βαθιά προσωπική ιστορία εξορίας και καλλιτεχνικού αγώνα. Είναι μια ταινία για το μεταναστευτικό βίωμα, για τη σκοτεινή πλευρά της Αμερικής, για την επιβίωση, όχι μόνο με τη φυσική έννοια, αλλά και για τη διατήρηση της ψυχής του ατόμου απέναντι στις δυνάμεις της εξουσίας και της διαφθοράς. Όλοι ξέρουμε ότι η εξουσία χωρίς την κατάχρησή της είναι δυσεύρετη, οι μετανάστες όμως γνωρίζουν καλύτερα από τους υπόλοιπους, ότι είναι ανύπαρκτη.
