Ιστορικά είναι αποδεδειγμένη η σχέση της Ελάτης με το μοναστήρι του Αγίου Νικάνορα, με τη ζωή των κατοίκων της Ελάτης παλιότερα να ήταν απόλυτα συνδεδεμένη με το μοναστήρι. Και βέβαια κυρίαρχο και καταλυτικό ρόλο είχε η συχνή "παρουσία" της εικόνας ή των λειψάνων του αγίου που μεταφέρονταν στο χωριό με τα ζώα για αντιμετώπιση ασθενειών -ανθρώπων ή ζώων- και άλλων προβλημάτων. Αυτό άλλωστε το επιβεβαιώνουν και οι γεροντότεροι κάτοικοι του χωριού. Έτσι κι αλλιώς οι κάτοικοι της Ελάτης και σήμερα θεωρούν τον "άγιο" δικό τους.

Η αναβίωση του εθίμου για φέτος ξεκίνησε από το απόγευμα του Σαββάτου 11 Μαΐου 2013 με τη μετάβαση των καβαλάρηδων, κυρίως νέων του χωριού, στο χώρο του μοναστηριού στη Ζάβορδα όπου και διανυκτέρευσαν. Το πρωί της Κυριακής του Θωμά 12 Μαΐου παρακολούθησαν τη Θεία Λειτουργία και στο τέλος παρέλαβαν με τη δέουσα ευλάβεια και επισημότητα την οστεοθήκη με τα λείψανα του αγίου.

Η μεγάλη πομπή από τους έφιππους -φέτος ξεπέρασαν τους 10!- να προπορεύονται και τα αυτοκίνητα να ακολουθούν πήρε το δρόμο της επιστροφής. Η διαδρομή συνολικά 20 χιλιομέτρων μέσω της νέας γέφυρας Παναγιάς - Παλιουριάς σε μια ανοιξιάτικη μέρα ήταν πράγματι μαγευτική. Οι ρυθμικοί ήχοι από τα πέταλα των αλόγων στη άσφαλτο έδιναν μια πρωτόγνωρη καταπληκτική αίσθηση. Στην είσοδο του χωριού, παρουσία πολλών πιστών, τους επιφυλάχτηκε θερμή υποδοχή από τον ιερέα του χωριού που παρέλαβε την οστεοθήκη με τα ιερά λείψανα και όλοι μαζί κατευθύνθηκαν στον ενοριακό ναό της Κοίμησης της Θεοτόκου, όπου τελέστηκε ευχαριστήρια δέηση και τέθηκαν τα λείψανα σε προσκύνημα.

Τις επόμενες μέρες, κάθε οικογένεια της Ελάτης θα παραλάβει την οστεοθήκη με τα λείψανα στο σπίτι της για κάποιες ώρες, να προσκυνήσει και θα ζητήσει τη Θεία Χάρη του αγίου. Η επιστροφή των λειψάνων στο μοναστήρι θα γίνει -ως συνήθως- μετά ένα περίπου μήνα.

Η όλη διοργάνωση της αναβίωσης του εθίμου είναι μια αυθόρμητη πρωτοβουλία των κατοίκων του χωριού. Υποστηρίχτηκε δε από το Μορφωτικό σύλλογο Ελάτης και το Τοπικό Συμβούλιο.

Γιώργος Μαστρ.