Με φόντο ένα λιτό έως εγκαταλειμμένο και ουδέτερο -δεν υπάρχει η παραμικρή ιστορική επιγραφή- μνημείο στην πλατεία των Λαζαράδων...
Με φόντο -λίγο απόμερα- τους τρεις χορταριασμένους ομαδικούς τάφους -εικόνες ντροπής- στα σημεία όπου θάφτηκαν οι ήρωες στρατιώτες μας, τα θύματα της μάχης των Λαζαράδων...
Με φόντο το ημιτελές παλιό Δημοτικό Σχολείο Λαζαράδων, όπου έγιναν κάποιες εργασίες ανακαίνισης πριν λίγα χρόνια και προορίζονταν για έκθεση (μουσείο) πολεμικού υλικού...
Ανιστόρητοι, μοιραίοι...
Δεν χώρεσε καμιά παράλληλη εκδήλωση -πριν ή μετά- στο πρόγραμμα για την περιοχή των Καμβουνίων... Ακόμη και η ιππική πορεία ιστορικής μνήμης 10 & 11.10, θα ξεκινήσει από το Προσήλιο και θα τερματίσει στην Κοζάνη, ενώ είναι επακριβώς γνωστή η πορεία της ταξιαρχίας ιππικού από τα χωριά των Καμβουνίων τις ιστορικές εκείνες ημέρες... (Ίσως να σκέφτηκαν τις αντοχές των αλόγων -πάλι καλά-).
Μ' αυτά τα δεδομένα γιορτάστηκε φέτος η εκατοστή (100η) επέτειος της Μάχης των Λαζαράδων, της νικηφόρας μάχης της 9ης Οκτωβρίου 1912. Της Μάχης της Λευτεριάς μας... Μιας από τις πιο λαμπρές μάχες της νεότερης ιστορίας μας, που με αυτές του Σαρανταπόρου και των "Στενών Πόρτες", άνοιξαν το δρόμο για την απελευθέρωση της Μακεδονίας από τους Τούρκους...
Επέτειος 100 χρόνων από την Απελευθέρωση...
"Σεμνά και ταπεινά"...
Και με μια προσθήκη. Μια καδραρισμένη φωτογραφία του αντισυνταγματάρχη Κυριακούλη Μαυρομιχάλη με τη λεζάντα "Ηρωικώς πεσών εν τη μάχη των Λαζαράδων τη 9η Οκτωβρίου 1912", που προσκόμισε στο χώρο του μνημείου ο Πολιτιστικός-Μορφωτικός Σύλλογος Τρανοβάλτου...
Στο καθαρά τυπικό τελετουργικό της ημέρας είχαμε, την επίσημη δοξολογία που τελέστηκε στον Ι. Ναό Κοίμησης της Θεοτόκου Λαζαράδων χοροστατούντος του σεβασμιωτάτου μητροπολίτη Σερβίων και Κοζάνης κ. Παύλου, την επιμνημόσυνη δέηση στο χώρο του μνημείου των Λαζαράδων, την εκφώνηση του πανηγυρικού της ημέρας από το διευθυντή του Δημοτικού Σχολείου Τρανοβάλτου Πασχάλη Νακόπουλο, την κατάθεση στεφάνων, την παρουσίαση παραδοσιακών χορών από τη χορευτική ομάδα του Πολιτιστικού-Μορφωτικού Συλλόγου Τρανοβάλτου και τέλος τη δεξίωση στο Τρανόβαλτο, που παρέθεσε στους επισήμους ο δήμαρχος Σερβίων - Βελβεντού Βασίλης Κωνσταντόπουλος.
100 χρόνια Λευτεριάς!
Ανιστόρητα, μοιραία...