Επίσης, συνέχιζε, πως ένας ηγέτης επιβάλλεται να ξέρει να ξεχωρίζει και να επιλέγει τους ικανούς συνεργάτες. Μάλιστα έλεγε πως υπάρχουν τριών ειδών μυαλά: Το πρώτο είναι ικανό να κρίνει μόνο του. Το δεύτερο είναι ικανό να κρίνει την κρίση των άλλων, ενώ το τρίτο δεν μπορεί να κρίνει ούτε μόνο του, ούτε αυτά που κρίνουν οι άλλοι. Το πρώτο είναι εξαιρετικό, το δεύτερο καλό και το τρίτο άχρηστο. Το ιδανικό για έναν ηγέτη είναι να διαθέτει το πρώτο είδος μυαλού αλλά και με το δεύτερο κάνει κάπως τη δουλειά του εφόσον μπορεί να αναγνωρίζει το σωστό ή το λάθος των επιλογών των συνεργατών του, και αναλόγως να επαινεί ή να διορθώνει.
Τι γίνεται όμως με το τρίτο είδος μυαλού; Εκείνο που διαθέτουν όλοι όσοι καλούνται τις επόμενες μέρες να στελεχώσουν, όπως γινόταν πάντα όλα τα προηγούμενα χρόνια, τις διοικητικές θέσεις στις ΔΕΚΟ (ρίξτε μια ματιά στο βιογραφικό τους); Τι σχέση μπορεί να έχει ένας κατά τα άλλα αξιόλογος επιστήμονας της ιατρικής σε θέση μάνατζερ; Μπορεί άραγε να συμβεί το αντίστροφο; Ένας γιατρός για παράδειγμα θα δεχόταν να θεραπευτεί από κάποιον ο οποίος σπούδασε διοίκηση επιχειρήσεων; Τι σχέση μπορεί να έχει ένας πολιτικός μηχανικός, εξαίρετος επιστήμονας, σε θέση διοικητή ενός οργανισμού υπηρεσιών μαζικής μεταφοράς; Τι σχέση μπορεί να έχει ένας δικηγόρος σε οργανισμούς πιστοποίησης; Ένας γεωπόνος σε υπηρεσίες ταχυδρομείου; Ένας ηλεκτρολόγος για τα αγροτικά; Ένας τεχνολόγος μηχανικός (ο οποίος δεν εργάστηκε ποτέ πάνω στο αντικείμενό του λόγω συνδικαλιστικής καριέρας) στο τιμόνι του πιο σημαντικού οργανισμού που αφορά την ασφάλιση και υγεία εκατομμυρίων εργαζομένων!!! Με λίγα λόγια... πάλι, με την ίδια αποτυχημένη συνταγή, εκείνη που οδήγησε στην αποσύνθεση και διάλυση της δημόσιας διοίκησης, η κυβέρνηση επιχειρεί να στελεχώσει νευραλγικές θέσεις της ευρύτερης δημόσιας διοίκησης και δημοσίων επιχειρήσεων με τον κάθε αποτυχημένο πολιτευτή και άσχετο με το υπό διοίκηση αντικείμενο. Είμαστε η μοναδική χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στη βόρεια Αμερική (αλλά και σε πολλές ασιατικές χώρες) που η στελέχωση τέτοιων θέσεων γίνεται με μετριότητες, με αναξιοκρατία, με παράβαση του ίδιου του Συντάγματος και της αρχής της ισότητας. Ας μου απαντήσει δημόσια κάποιος με ποιους όρους και κριτήρια γίνεται η στελέχωση ανάλογων θέσεων στις Ευρωπαϊκές χώρες (εγώ γνωρίζω, και πριν επιχειρήσει κανείς να απαντήσει και γίνει ρεζίλι ας ρίξει μια ματιά σχετικά με τις διαδικασίες staff recruitment and selection procedures που ισχύουν διεθνώς). Αρκεί κανείς να ρίξει μια ματιά στον κώδικα που συνέταξε η ΕΕ για την επιλογή προσωπικού, συστήνοντας στα κράτη μέλη να λάβουν υπόψη (ή στα πλαίσια του ΟΟΣΑ! Δεν μπορώ να καταλάβω πως είναι δυνατό να επιμένουμε να μας συμπεριφέρονται σαν ανεπτυγμένους τη στιγμή που επιμένουμε μόνοι μας σε πρακτικές που προσιδιάζουν στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες!). Ας μου απαντήσει κάποιος από αυτούς που ήδη στελεχώνουν τέτοιες θέσεις ή καλούνται το επόμενο διάστημα να στελεχώσουν με ποια κριτήρια προτιμήθηκαν έναντι άλλων δυνητικών υποψηφίων (οι αντίστοιχοι νόμοι που ρυθμίζουν την στελέχωση των θέσεων αυτών έχουν πρόνοιες για την επιλογή των αρίστων, μάλιστα εντάσσονται στο πλαίσιο της αρχής της ισότητας και της μη διάκρισης!). Ας μου απαντήσει κάποιος από αυτούς σε τι ποσοστό επί τοις 100 έχουν πετύχει τους στόχους τους.
Σε μια τόσο κρίσιμη στιγμή για τη χώρα, σε μια στιγμή όπου έγινε πλήρως κατανοητό ποιοι σάπισαν το καράβι αφενός και το οδήγησαν στα βράχια αφετέρου, και κατά συνέπεια δεν ήταν έτοιμο να δεχθεί το ωστικό κύμα που το χτύπησε, επιμένουν να προωθούν τους άσχετους. Επιμένουν να βολεύουν τον κάθε παρατρεχάμενο κομματάνθρωπο από εκείνους που συμπαθούν! Διότι υπάρχουν και άλλοι που πρόσκεινται στους εκάστοτε κυβερνητικούς χώρους, ιδιαίτερα του μεγαλυτέρου ποσοστιαία κόμματος της κυβέρνησης και οι οποίοι βρίσκουν τους εαυτούς τους εκτός επιλογής ενώ είναι ειδικά καταρτισμένοι για την υπό στελέχωση θέση! Η στελέχωση όλα τα χρόνια, και σήμερα, γίνεται με το μοναδικό κριτήριο των συναισθημάτων και της εξασφάλισης πως ο εκάστοτε διοικητής θα πει «ναι» όταν χρειαστεί.
Η πορεία της χώρας δεν φαίνεται με τις υφιστάμενες πρακτικές να αλλάζει. Μάλιστα οι κυβερνητικές εναλλακτικές που διαφαίνονται είναι ακόμη χειρότερες, αρκεί να αναλογιστεί κανείς το που μετακινούνται εκείνοι που ευθύνονται για την κατάρρευση της Πολιτείας ή αποζητούν να συνεχίσουν τις ίδιες πρακτικές με άλλη ταυτότητα. Άραγε γνωρίζουν όλοι εκείνοι που ειλικρινά στηρίζουν πολιτικές κινήσεις και κόμματα, τι παιχνίδια παίζουν πάνω στα όνειρά τους;
Σε κάθε περίπτωση δεν είμαι εκείνος που θα κρίνει τα κριτήρια στελέχωσης των παραπάνω θέσεων. Υπάρχουν ειδικοί αξιολόγησης. Που έχουν σπουδάσει στο αντικείμενο των ανθρωπίνων πόρων, της διοίκησης ανθρωπίνου δυναμικού, των πρακτικών αξιολόγησης, στελέχωσης και επιλογής. Επίσης σε καμία περίπτωση δεν υπαινίσσομαι πως δεν υπάρχει το δικαίωμα του να πολιτεύεται κανείς με όποια ιδιότητα κι αν έχει (σε θέμα μορφωτικού επιπέδου). Άλλωστε αυτός είναι ο πυρήνας της δημοκρατίας. Η εξασφάλιση της δυνατότητας του λαού να βρίσκεται στην εξουσία (νομοθετική και εκτελεστική). Αλλά σε καμία περίπτωση δεν συνηγορώ τις επιλογές εκείνων που με τις ευλογίες του λαού ενώ κλήθηκαν να διαχειριστούν μια πρωτόγνωρη κατάσταση επιλέγουν δίχως κριτήρια τα στελέχη ειδικών θέσεων που επιβάλλεται να λειτουργούν προς όφελος της κοινωνίας συνολικά και επιβάλλεται να στελεχώνονται μόνο από τους άριστους.
Το λιγότερο που μπορούν να πράξουν εκείνοι οι οποίοι καλούνται να στελεχώσουν τις επόμενες μέρες τις θέσεις αυτές (δε μιλώ για εκείνους που τις στελεχώνουν ήδη, οι οποίοι έπρεπε από καιρό να το πράξουν) είναι να παραιτηθούν έντιμα από τις υποψηφιότητες αυτές. Να ευχαριστήσουν ειλικρινά για την τιμή που τους κάνουν τους πολιτικούς τους στην κυβέρνηση και να τους επισημάνουν πως είναι άσχετοι με το αντικείμενο και πως πρέπει να γίνει άμεση αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου για την επιλογή καταρτισμένου και ειδικού προσωπικού (από εκείνο που ξέρουν καλά πως βρίσκεται στην ανεργία ή εκτός επιλογών) για την άρτια και αποτελεσματική στελέχωση των θέσεων αυτών. Είμαι πρόθυμος να ξεκινήσω δημόσια διάλογο και να ανταπαντήσω σε οποιονδήποτε από αυτούς που έχουν ήδη στελεχώσει και καλούνται να στελεχώσουν θέσεις διοικητών σε ΔΕΚΟ ή στις υπόλοιπες διοικητικές θέσεις της δημόσιας διοίκησης δίχως πρόνοιες αξιοκρατίας. Θα ήταν πέρα από ανθρώπινο και έντιμο να μας πουν, αποδείξουν ή να διηγηθούν το γιατί άξιζαν να βρίσκονται στις θέσεις αυτές και μάλιστα το κατά πόσο πέτυχαν τους στόχους για τους οποίους κλήθηκαν να πετύχουν.
Πρέπει να βάλουμε ένα τέλος στην μεροληψία, την διακριτική μεταχείριση, την αναξιοκρατία. Είναι προς όφελος όλων όσων δεν ευθύνονται (όχι νομίζουν πως δεν ευθύνονται) για την κατάντια στην οποία έχει περιέλθει η χώρα. Οι εκάστοτε πολιτικοί επιβάλλεται να πιεστούν από τους εκλογείς τους για την αποτελεσματική και δίκαιη στελέχωση των θέσεων αυτών (μάλιστα από εκείνους τους εκλογείς που γνωρίζουν πως μπορούν ως κατάλληλοι να στελεχώσουν τις θέσεις αυτές). Να αναγκαστούν να λογοδοτήσουν για ποιο λόγο τα κόμματα τα οποία στηρίζουν δεν προωθούν ένα θεσμικό πλαίσιο για την αξιοκρατική και σύμφωνη με την αρχή της μη διάκρισης και της ισότητας στελέχωση των θέσεων αυτών. Να λογοδοτήσουν γιατί στο νομοθετικό έργο της Βουλής δεν προέρχεται καμία πρόταση νόμου για το θέμα αυτό από κανένα κόμμα! Γιατί άραγε; Η κάθαρση του πολιτικού συστήματος είναι ευθύνη όλων μας.
ο Γιάννης Τζιουράς, είναι Διεθνολόγος- Πολιτικός Επιστήμων,
Υπ. Διδάκτωρ Διεθνούς Δικαίου, Νομική ΑΠΘ