Κατ΄ αρχήν να σας συγχαρώ διότι, αν δεν απατώμαι, είστε ο μοναδικός δημοσιογράφος της περιοχής που μπήκατε στον κόπο να αναζητήσετε στοιχεία γύρω απ΄ το Φεστιβάλ και να κάνετε το σχετικό ρεπορτάζ. Και αυτό είναι σημαντικό διότι πρέπει επιτέλους να αρχίσουμε να συζητάμε και να σχολιάζουμε και ό,τι γίνεται γύρω απ΄ τον πολιτισμό στην περιοχή μας, καθώς η αλήθεια είναι πως έγιναν και γίνονται πολλά και διάφορα, αλλά η ουσία είναι τι μένει τελικά.
Και μια και θίξαμε την ουσία, ας περάσουμε σ΄ αυτή.
Είναι αλήθεια πως το συγκεκριμένο Φεστιβάλ μπορεί οικονομικά να στοίχισε πολύ λιγότερο έναντι άλλων πολιτιστικών εκδηλώσεων, αλλά προβλήθηκε και παρουσιάστηκε ως ένα κορυφαίο πολιτιστικό γεγονός, αν όχι το κορυφαίο για την περιοχή μας. Αυτό δεν το αποδεικνύουν μόνο οι διαφημιστικές καταχωρίσεις στις οποίες αναφερθήκατε και εσείς, αλλά οι επίσημες δηλώσεις του ίδιου του Δημάρχου μας στην καθιερωμένη ετήσια συνέντευξη τύπου και οι συνεχείς προσπάθειες που έγιναν με διάφορους τρόπους να πειστούμε για την αξία και τη σπουδαιότητα του.
Ατυχώς όμως, για όσους το υιοθέτησαν και μας το έφεραν στην πόλη, η όλη προσπάθεια πήγε στο βρόντο, όχι γιατί οι Κοζανίτες είναι δύσκολοι ή αφιλόξενοι, αλλά επειδή πολύ απλά ό,τι έγινε μέσω του Φεστιβάλ δεν τους άγγιξε. Και πώς θα μπορούσε να συμβεί αυτό, όταν τη χρονιά που το Φεστιβάλ ήταν αφιερωμένο στη μετανάστευση δεν μπήκε κανείς τους στον κόπο να συμπεριλάβει σχετικές ιστορίες του τόπου μας, ο οποίος έχει πάρα πολύ κόσμο στην ξενιτιά; Αλλά και το 2012, τη χρονιά της επετείου των 100 χρόνων ελεύθερου βίου, δεν κατάφερε να εντάξει στο πρόγραμμα του όσες το δυνατόν περισσότερες ιστορίες ανθρώπων της περιοχής, μέσα απ΄ τις οποίες θα αναδύονταν και θα σκιαγραφούνταν με τον καλύτερο τρόπο αυτός ο τόπος. Συγγνώμη, ξέχασα πως το Φεστιβάλ είναι Διεθνές και ως εκ τούτου δεν μπορεί να αυτοπεριοριστεί σε κάτι που αφορά αποκλειστικά εμάς. Σε κάτι τοπικό δηλαδή.
Ναι, μόνο που αυτή η άποψη δεν ξεπεράστηκε πρόσφατα λόγω της παγκοσμιοποίησης, αλλά έχει καταρριφθεί εδώ και πολλά χρόνια από τότε που έργα του πνεύματος και της τέχνης ακόμα και αν αφορούσαν μια μεμονωμένη περιοχή, γινόταν παγκόσμια χάρη στα μηνύματα που μετέφεραν. Ε, καλά τώρα ας μην παρασυρόμαστε και φανταζόμαστε πως οι δικές μας ιστορίες θα πετύχαιναν κάτι τέτοιο. Δεν θα το μάθουμε, όμως, ποτέ επειδή πολύ απλά δεν το δοκιμάσαμε. Ίσως γιατί θα ήταν παράταιρο και ξεκάρφωτο να βάλουμε κάποιον δικό μας να λέει μια δικιά μας ιστορία, δίπλα στον Ελβετόεπαγγελματία αφηγητή που διηγούνταν μια ιστορία για τον Ανατολίτη Χότζα, απ΄ αυτές που μας έλεγαν ή μας διάβαζαν οι γιαγιάδες μας.
Λυπάμαι αλλά το Φεστιβάλ απέτυχε για τον ίδιο λόγο που το ΔΗΠΕΘΕ μας πνέει τα λοίσθια και όσο και αν το παλεύει με φιλόδοξες καλοκαιρινές παραγωγές δύσκολα θα καταφέρει να κρατηθεί. Και λυπάμαι ειλικρινά γιατί θυμάμαι πόσο είχα χαρεί όταν είδα τη διαφημιστική καμπάνια την οποία χρησιμοποίησε προσπαθώντας να μας γνωστοποιήσει την παρουσία, εκεί στα τέλη της δεκαετίας του ΄90. «Το δικό μας θέατρο».
Μια καμπάνια που πήγε στράφι γιατί πολύ απλά απ΄ ό,τι έδειξε η ιστορία δεν το εννοούσαν όσοι έπρεπε όχι απλά να το πιστεύουν αλλά να μας το αποδεικνύουν συνεχώς. Και σ΄ αυτούς δεν είναι βέβαια ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ αφήγησης, περαστικός είναι ο άνθρωπος, αλλά όσοι ορίστηκαν αυτά τα χρόνια για να το κάνουν πράξη.
Κάποτε ρώτησα έναν Δημοτικό Σύμβουλο πώς ορίζεται κάποιος Πρόεδρος, ή μέλος του ΔΣ του ΔΗΠΕΘΕ και μου απάντησε πως πρέπει να είναι άνθρωπος του πολιτισμού. Επέμεινα και ζήτησα να μου ξεκαθαρίσει πως ορίζεται κάποιος ως άνθρωπος του πολιτισμού. Μου έκοψε την καλημέρα και γω την ψήφο. Δεν ξαναρώτησα και δεν θα ρωτήσω ποτέ ξανά γιατί δυστυχώς τις απαντήσεις τις πήρα πολλές φορές βλέποντας τους ανθρώπους που κράτησαν και κρατούν τις τύχες του ΔΗΠΕΘΕ στα χέρια τους, και άλλων δομών του πολιτισμού μας, να βαδίζουν χωρίς σχέδιο, χωρίς έμπνευση, περιμένοντας απλώς το μοιραίο.
Αν ζούσαμε ακόμα στην εποχή που λεφτά υπήρχαν το ΔΗΠΕΘΕ και κάθε άλλη δομή πολιτισμού, θα μακροημέρευαν. Αυτό όμως θα ήταν το εύκολο. Το ερώτημα είναι τι γίνεται τώρα που ήρθαν τα δύσκολα.
Εκείνο που ξέρω εγώ είναι πως όταν έρχονται τα δύσκολα σπεύδεις στους δικούς σου ανθρώπους. Αυτοί είναι το καταφύγιο και η δύναμη σου. Ελπίζω το ΔΗΠΕΘΕ να το δει σωστά αυτή τη φορά και να το κάνει καλύτερα απ΄ ό,τι το έκανε μέχρι σήμερα. Όχι τόσο για να αξιοποιήσει τους αξιόλογους ανθρώπους που παράγουν πολιτισμό, όσο για να προσπαθήσει να βρει τη στήριξη που χρειάζεται ανάμεσα στους πολίτες της περιοχής μας, οι οποίοι ξέρουν να εκτιμούν και να στέκονται δίπλα σε ό,τι τους τιμάει πραγματικά. Και το Φεστιβάλ αφήγησης, όπως και κάποιες άλλες εκδηλώσεις του ΔΗΠΕΘΕ δεν τους τίμησαν και γι΄ αυτό οι πολίτες τους γύρισαν την πλάτη.
Ευχαριστώ για τη φιλοξενία
Ένας Κοζανίτης