η κυβέρνηση χάραξε τη στρατηγική της διαπραγμάτευσής της, δυστυχώς δεν απέφερε το επιθυμητό για εκείνη αποτέλεσμα παρά το επιθυμητό αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος.
Κι αυτό γιατί το παίγνιο αυτό ήταν εξ αρχής βασισμένο σε μια λάθος παραδοχή. Εκείνη της επίγνωσης της κατάστασης. Οι δανειστές μας, οι θεσμοί, οι εταίροι (όπως θέλετε πείτε τους) είχαν πλήρη επίγνωση της ελληνικής οικονομικής κατάστασης, μιας και γνώριζαν καλύτερα από εμάς και τις πηγές χρηματοδότησής μας αλλά τις ανάγκες της οικονομίας μας.
Το παραπλανητικό του ερωτήματος του δημοψηφίσματος επιβεβαιώθηκε από τη σημερινή παραίτηση του Υπουργού Οικονομικών. Ο ίδιος πριν μερικές εβδομάδες είχε τοποθετηθεί πως εάν γινόταν δημοψήφισμα, αυτό θα αφορούσε το Ευρώ. Πιστός στις ιδέες του και τις προεκλογικές του δεσμεύσεις, βάσει των οποίων και πολιτεύτηκε, ο τέως Υπουργός Οικονομικών δήλωνε προχθές πως σε περίπτωση επικράτησης του ΝΑΙ εκείνος θα παραιτούνταν αφού δεν θα μπορούσε να υλοποιήσει μια συμφωνία την οποία θεωρεί μη βιώσιμη. Όμως παραιτήθηκε με την επικράτηση του ΟΧΙ. Γιατί; Γιατί πολύ απλά δεν περίμενε αφενός πως ο λαός θα πίστευε μέχρι και την τελευταία του μπλόφα, αφετέρου διότι το ΝΑΙ ήταν η μόνη τελικά επιλογή για να μην ακολουθήσουν αυτά που θα αμαύρωναν την εικόνα του διεθνώς.
Παρ' όλες τις γλωσσικές ακροβασίες του Πρωθυπουργού και το λαϊκισμό προς εσωτερική κατανάλωση, το δημοψήφισμα εκλήφθηκε από τους δανειστές ως η υπογραφή ενός μνημονίου, προϊόν ενός έντιμου συμβιβασμού, ή ενός μνημονίου εξόδου της χώρας από το ευρώ. Ο λαός δίχως να γνωρίζει στο σύνολό του γιατί κλήθηκε να ψηφίσει, ψήφισε τελικά υπέρ του δεύτερου ενδεχόμενου. Κι αυτό γιατί το ΟΧΙ ήταν για κάποιους η αντίδρασή τους στην πολιτική των προηγούμενων κυβερνήσεων, η αντίδρασή τους στις πολιτικές των δανειστών, η αντίδρασή τους στην οικονομική κατάσταση στην οποία βρίσκονται, η αντίδρασή τους σε μια Ευρώπη κανόνων τους οποίους αποδέχθηκαν στο παρελθόν δίχως να τους εξηγήσει κανείς τι συνεπάγεται η μη τήρησή τους.
Σήμερα ο Πρωθυπουργός, παρά τη δύναμη που θα ανέμενε κανείς να του προσδώσει το ΟΧΙ, είναι γυμνός. Είναι σαν να παραδέχθηκε, με την παραίτηση του Υπουργού Οικονομικών, πως εγκλωβίστηκε στην παρτίδα πόκερ στην οποία τον έβαλε ο τελευταίος, συγκαλώντας συμβούλιο πολιτικών αρχηγών στο οποίο προφανώς θα τους ζητήσει τη στήριξή τους για την έναρξη μιας διαπραγμάτευσης δίχως την επιτυχή κατάληξη της οποίας ο δρόμος για την έξοδο από το Ευρώ θα είναι σύντομος και δύσκολος.
Αύριο οι εταίροι θα κοστολογήσουν το εξής: Εάν το θεσμικό κόστος που θα υποστούν από την θυσία της Ελλάδος για τη διάσωση της Ευρωζώνης θα είναι μεγαλύτερο από εκείνο της οικονομικής διάσωσής της εντός της Ευρωζώνης. Εάν επικρατήσει η άποψη πως η Ελλάδα πρέπει να διασωθεί προς όφελος της Ευρωζώνης τότε σύντομα και προτού ο χρόνος επιφέρει τις έννομες συνέπειες που προβλέπονται από μια καθυστέρηση των διαπραγματεύσεων θα έχουμε μια συμφωνία, σίγουρα βαρύτερη από εκείνη της προηγούμενης εβδομάδας. Εάν όμως υπερισχύσει η άποψη πως η έξοδος της Ελλάδος από την Ευρωζώνη θα ωφελούσε την τελευταία, τότε μην έχετε καμία αυταπάτη πως το όποιο μνημόνιο θα προκύψει θα είναι μνημόνιο εξόδου από το Ευρώ. Το διάστημα που θα ακολουθήσει αυτή τη συμφωνία θα επιφέρει συνέπειες τις οποίες θα περιγράψω μετά την Τρίτη.
Το σίγουρο είναι πως η παραίτηση του Υπουργού Οικονομικών υποδηλώνει πως ο ανωτέρω κίνδυνος είναι ορατός, κίνδυνος τον οποίο ο Πρωθυπουργός δεν ήταν έτοιμος να αναλάβει και στον οποίο συμπαρέσυρε με το παιχνίδι πόκερ που έστησε ο τέως Υπουργός Οικονομικών. Ένα παιχνίδι στις πλάτες του Ελληνικού λαού. Τέλος κανείς Υπουργός Οικονομικών, πόσο μάλλον Πρωθυπουργός, δεν θα θέλει να διασυνδέσει το όνομά του με έναν εξαναγκασμό εξόδου από το Ευρώ. Και ο Γιάνης Βαρουφάκης με το παίγνιό του οδήγησε την κατάσταση μπροστά σ' αυτό το ενδεχόμενο.
του Γιάννη Τζιουρά
Διεθνολόγος- Πολιτικός Επιστήμονας,
Υπ. Διδάκτωρ Νομικής ΑΠΘ
