Αυτό ήταν το επιβλητικό κτίριο που δεσπόζει στην βόρεια είσοδο των Σερβίων και εντυπωσιάζει με το μέγεθος του, τον κάθε περαστικό και επισκέπτη. Κατασκευάστηκε και λειτούργησε την τελευταία 30ετία της Τουρκοκρατίας και έπαιξε σπουδαίο ρόλο στην εκπαίδευση των νέων. Οι Τούρκοι ήταν περήφανοι γι αυτό και το θεωρούσαν, το ανώτερο από τα καλύτερα, στον Βόρειο Ελληνικό Χώρο. Δίδαξε σ αυτό, προσωπικό με ιδιαίτερα υψηλή μόρφωση και με σπουδές σε Πανεπιστήμια της Πόλης. Οι μαθητές του, παιδιά εύπορων μπέηδων συνήθως και προερχόμενα από όλα τα μέρη της μεγάλης τότε Τουρκικής Νομαρχίας .
Υπάρχουν πληροφορίες, ότι για το λόγο αυτό, λειτουργούσε και σαν Οικοτροφείο. Με βλέψεις για συνέχιση των σπουδών στα μεγάλα σχολεία της Κων/πολης,οι μαθητές του έπαιρναν τις βάσεις για την μετέπειτα καριέρα τους, με κατεύθυνση κυρίως τον Δικαστικό τον Διπλωματικό και τον Στρατιωτικό κλάδο. Άλλωστε τα Σέρβια έχουν καταστεί, μετά τις αλλαγές που έχουν επέλθει το 1881, έδρα ολόκληρου Στρατιωτικού Σώματος, με τις εγκαταστάσεις των στρατώνων του, δίπλα από το Γυμνάσιο. Και γι αυτό υπάρχει η βεβαιότητα ότι λειτούργησε για ένα διάστημα σαν καθαρά Στρατιωτική Σχολή.
Η απελευθέρωση της Θεσσαλίας το 1881, φέρνει τα Σέρβια σε θέση Έδρας, μιας μεγάλης περιφέρειας, αποτελούμενη από την Κοζάνη, τα Γρεβενά, το Βόιο και την Ελασσώνα. Οι αρχές και οι ανώτερες υπηρεσίες μεταφέρονται στα Σέρβια Οι ανάγκες να στεγαστούν σε νέα οικοδομήματα, κάνει τον πρώτο Διοικητή (Μουτισαρίφη) που αναλαμβάνει, να μετατρέψει την μικρή πόλη με τα στενά σοκάκια, σε υπερσύγχρονη –για την εποχή που αναφερόμαστε- με λαμπρά δημόσια κτίρια, φαρδύς δρόμους και πλήρες ρυμοτομικό σχέδιο. Είναι ο Χαλίλ πασάς, ελληνομαθής και προστάτης των χριστιανών, ο οποίος με την αποφασιστικότητα και την αποτελεσματικότητα του, αλλάζει κυριολεκτικά το πρόσωπο των Σερβίων, στηριζόμενος και στη βοήθεια επιστημόνων συμπατριωτών μας.
Τη δεκαετία αυτή θα ξεκινήσει και θα ολοκληρωθεί και το περίφημο μας’ Γυμνάσιο’, μαζί με το τεράστιο και μεγαλοπρεπές, τριώροφο Διοικητήριο των 30 αιθουσών, στη θέση που είναι σήμερα το 1ο Δημοτικό. Δυστυχώς έχει απομείνει στις μέρες μας μόνο το Τούρκικο Σχολειό, από μια σειρά περίλαμπρων κτιρίων. Το τριώροφο, γιγαντιαίο Διοικητήριο καταστράφηκε από τους ηττημένους του ΄Β παγκοσμίου πολέμου, ενώ είχε διατελέσει από το 1924 και την ανταλλαγή των πληθυσμών, ένα από τα μεγαλύτερα Οικοτροφεία της Ελλάδας. Το επίσης τριώροφο υπέροχο ανάκτορο του Σελήμ μπέη και το εντυπωσιακό πανύψηλο Ρολόι της πλατείας, για διαφορετικούς λόγους έχουν κι αυτά καταστραφεί. Το Τούρκικο Σχολειό, που διατηρείται σε πολύ καλή κατάσταση, είναι η μόνη ανάμνηση μιας ιστορικά διαταραγμένης εποχής.
Η αίγλη του θα κορυφωθεί μέχρι το 1912 και την απελευθέρωση μας. Μαθητές που θήτευσαν σ αυτό, διέγραψαν έπειτα σπουδαία σταδιοδρομία. Ο Οσμάν, γιος του Χουσνή μπέη από τα Σέρβια, θα τα επισκεφτεί σαν Υπουργός του κράτους των Νεότουρκων το 1908. Άλλοι πάλι θα συνεχίσουν και θα γίνουν καθηγητές σε διάφορα πανεπιστήμια. Μερικοί πλούσιοι χριστιανοί που είχαν διάθεση και θέληση για πιο πλατιά μόρφωση σπούδασαν στο Γυμνάσιο αυτό, όπως και αντίστροφα, παιδιά Τούρκων σε ελληνικά. Αυτά γίνονται συχνότερα, την περίοδο 1912-1924, όταν και φεύγουν οριστικά από τα Σέρβια, οι λίγοι εναπομείναντες Τούρκοι.
Το Τούρκικο Σχολειό γλυτώνει από την καταστροφή τη δεκαετία του 1930, όταν κρίνεται κατεδαφιστέο από τη Σχολική Διεύθυνση Κοζάνης. Ο κίνδυνος αποτρέπεται, σύμφωνα με μαρτυρίες, χάριν της σθεναρής στάσης μιας πολύ δραστήριας, μεγάλης Σερβιώτισας, της Ασπασίας Κοεμτζοπούλου. Δεν θα γλιτώσει την πυρπόληση όμως των Γερμανών στα χρόνια της κατοχής.
Τότε είχε μετατραπεί σε τεράστια σιταποθήκη. Ευτυχώς δεν θα γκρεμιστεί και θα μείνει έτσι, ένα μοναδικό ιστορικό μνημείο, με 130 χρόνια ζωής. Το 1962 το Γυμνάσιο θα περιέλθει στην ιδιοκτησία της Κοινότητας Σερβίων, που το αγοράζει από το Υπουργείο Οικονομικών, στο αντίτιμο των 100.000δρχ. Αρχές της δεκαετίας 1990 θα στερεωθεί, θα σκεπαστεί, και θα ανακαινισθεί πλήρως απ το Δήμο Σερβίων και θα πάρει έτσι την έως και τώρα μορφή του. Η χρήση του στο εξής είναι ‘ξενώνας και εκθεσιακός χώρος’. Παράλειψη όλων μας που το κτίριο δεν φωτίστηκε και δεν εξωραΐστηκε ο αύλειος χώρος του, όλα αυτά τα χρόνια. Πόσο αλήθεια πιο όμορφο θα έδειχνε..
<<Το Παλαιό Τούρκικο Σχολείο(Γυμνάσιο) λοιπόν, θα φιλοξενήσει στις 27-31 Ιουλίου, και στα 5000τμ του, την έκθεση AGROFEST, Είναι το 1ο φεστιβάλ παραδοσιακών αγροτικών προϊόντων, υπό την αιγίδα του Δήμου, της Περιφέρειας, αλλά και του αρμόδιου Υπουργείου. Μια έκθεση που φιλοξενήθηκε και πέρυσι με διαφορετική επωνυμία και οργανόγραμμα>>.
https://www.youtube.com/watch?v=Ox2Rkd8ttAA
ΠΗΓΗ: (Κείμενο-Βίντεο) της ομάδας ΣΕΡΒΙΩΝ ΦΡΟΥΡΟΣ http://cerbiwnfrouros.blogspot.gr/2016/07/blog-post_28.html
