22 μοναστήρια, 1647 παρεκκλήσια και 1459 κληρικούς. Το πέρασμα από το μύθο στην πραγματικότητα, από το θρησκευτικό στοιχείο και την πολιτισμική συνεισφορά, μέχρι την εμπορική και πολιτική δράση, δημιούργησε μια ξεχωριστή πολιτιστική, πνευματική και οικονομική παρουσία.

Οι δυνατές ρίζες αυτού του πολιτισμού κράτησαν όρθιο το φρόνημα των Ελλήνων, αλήθεια που δεν διέφυγε της προσοχής του μισέλληνα Henry Kissinger υπουργού εξωτερικών των ΗΠΑ κατά την εισβολή στην Κύπρο 1974: Οι Έλληνες είναι αναρχικοί και δύσκολα κουμαντάρονται. Γι' αυτό το λόγο πρέπει να χτυπήσουμε βαθιά μέσα στις πολιτισμικές τους ρίζες. Έτσι ίσως καταφέρουμε να τους αναγκάσουμε να συμβιβαστούν. Εννοώ βέβαια να χτυπήσουμε τη γλώσσα τους, τη θρησκεία τους, τα πολιτισμικά και ιστορικά αποθέματα, έτσι ώστε να ουδετεροποιήσουμε τη δυνατότητά τους να αναπτύσσονται, να διακρίνουν τους εαυτούς τους, ή να αποδεικνύουν ότι μπορούν να νικούν. Τότε θα ξεπεράσουμε τα εμπόδια στα στρατηγικά απαραίτητα σχέδια μας στα Βαλκάνια, στη Μεσόγειο και στη Μέση Ανατολή.

Από το 1648 έως το 1687 πραγματοποιήθηκαν οι εξισλαμισμοί του Ελληνορθόδοξου πληθυσμού, μέσα από βάρβαρες πιέσεις των φεουδαρχών, για να προκύψει η ανάγκη του κρυπτοχριστιανισμού, φαινόμενο που είναι υπαρκτό και στις μέρες μας, με τους κυνηγημένους από τις Τούρκικες κρατικές υπηρεσίες Ποντιόφωνους κρυπτοχριστιανούς.

Η απόφαση για την εξόντωση των Ελλήνων (όπως και των Αρμενίων) πάρθηκε από τους Νεότουρκους το 1911 εφαρμόσθηκε κατά την διάρκεια του Α Παγκοσμίου πολέμου και ολοκληρώθηκε από το Μουσταφά Κεμάλ την περίοδο 1919-1923. Η δεύτερη και σκληρότερη φάση ξεκινά με την αποβίβαση του Μουσταφά Κεμάλ στη Σαμψούντα στις 19 Μαΐου 1919 σε εφαρμογή μιας προμελετημένης Γενοκτονίας. Παρά την ηρωική αντίσταση των ανταρτών, στις ορεινές κυρίως περιοχές, τα αποτελέσματα ήταν τραγικά. Έως τον Μάρτιο του 1924 353.000 χιλ. Ποντίων δολοφονήθηκαν, ποσοστό που ξεπερνά το 50% του συνολικού πληθυσμού των Ελλήνων του Πόντου.

Τα όνειρα για ανεξάρτητη δημοκρατία του Πόντου, που γεννήθηκαν στη λήξη του Α πολέμου, μέσα στην τάση για αυτοδιάθεση των λαών, προδόθηκαν από τις κυρίαρχες τότε δυνάμεις και την υπαναχώρηση του σταλινικού καθεστώτος της ΕΣΣΔ.
Στο θεατρικό Μεγάλο μας Τσίρκο η αξέχαστη Τζένη Καρέζη αφηγείται:
Χαμένη γη και προσφυγιά – τα πόδια εδώ αλλού η καρδιά
Κομμάτια που ψάχνω να βρω - να κάνω ρίζες να ξανασηκωθώ
Και να φωνάξω με φωνή που να ματώνουν οι ουρανοί
Όλοι μας σφάζουν και μας πνίγουν μαζί - Εγγλέζοι, Γάλλοι κι Αμερικανοί

Ο αείμνηστος Ανδρέας Παπανδρέου στο 3ο Συνέδριο του Ποντιακού Ελληνισμού 19 Μαΐου 1992 με το γραπτό χαιρετισμό του έλεγε ότι η 19η Μαΐου είναι ημέρα μνήμης για την Γενοκτονία των Ποντίων και για τις αλησμόνητες πατρίδες του Πόντου και της Μικράς Ασίας. Η νομοθετική καθιέρωσή της από το Ελληνικό κοινοβούλιο και η προώθηση της διεθνούς αναγνώρισής της αποτελεί για όλους μας χρέος τιμής. Καμιά λήθη και καμία σιωπή δεν μπορεί να καλύψει τη δολοφονία 353.000 χιλ. συμπατριωτών μας Ελλήνων του Πόντου κατά τα έτη 1916-1923. Στερείται δε οποιασδήποτε αξίας κάθε αναφορά στην Ποντιακή υπόθεση, εάν αγνοεί τις διαστάσεις και τη σημασία της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου και την ευθύνη του Τουρκικού κράτους γι' αυτό το διεθνές έγκλημα. Στις μαύρες σελίδες της ιστορίας με το ολοκαύτωμα των Εβραίων, τη Γενοκτονία των Αρμενίων, τη σφαγή των Κούρδων, η σελίδα της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού γίνεται ακόμη πιο μαύρη, όταν στερείται από χιλιάδες θύματα η στοιχειώδης ηθική δικαίωση.

Τον Φεβρουάριο του 1994 η βουλή των Ελλήνων ψήφισε ΟΜΟΦΩΝΑ την ανακήρυξη της 19ης Μαΐου ως Ημέρας Μνήμης για την Γενοκτονία των Ελλήνων στο μικρασιατικό Πόντο την περίοδο 1916 – 1923 δικαιώνοντας ηθικά τον Ποντιακό Ελληνισμό και συνδέοντας το σύγχρονο Ελληνισμό με την ιστορική μνήμη.

. Το 2004 ο Κώστας Καραμανλής επανέλαβε ότι η εξόντωση του Ποντιακού Ελληνισμού από το Τουρκικό καθεστώς, έχει όλα τα στοιχεία μιας Γενοκτονίας και ως τέτοια πρέπει να αναγνωριστεί διεθνώς. Η λήθη ποτέ δεν βοηθά στην αδελφοποίηση και την προσέγγιση δυο λαών και εθνών. Αντίθετα η αναγνώριση, η αμοιβαία κατανόηση και η επίλυση των προβλημάτων, ανοίγουν το δρόμο της προόδου και της ειρήνης.

Παρ' όλα αυτά έλειψαν οι συντονισμένες εκείνες πολιτικές προσπάθειες από το Ελληνικό κοινοβούλιο, για την προβολή της Γενοκτονίας και την αναγνώρισή της με επίσημες πράξεις από πολλές χώρες. Σημαντική παράληψη για άμεση αποκατάσταση, αποτελεί η έλλειψη από την ατζέντα για τις ενταξιακές με Ε.Ε. διαπραγματεύσεις της Τουρκίας, ως προϋπόθεση αναγνώρισης της Γενοκτονίας. Και φυσικά μια συγνώμη προς τον Ελληνικό λαό του Τούρκου πρωθυπουργού (όπως του Γερμανού Βίλι Μπραντ με τους Εβραίους)

Δυστυχώς όμως έχουμε και ενέργειες που παραχαράζουν την ιστορία. Το 2001 ο βουλευτής και μετέπειτα υπουργός της κυβέρνησης Σημίτη Νίκος Μπίστης, επεφύλαξε στον προσφυγικό Ελληνισμό τη μεγίστη προσβολή, με την προσπάθεια που κατάβαλε να αλλάξει πραξικοπηματικά η ομόφωνη απόφαση (1998) της βουλής των Ελλήνων και να απαλειφθεί ο όρος ''Γενοκτονία'', για να μην ενοχληθούν οι εθνικιστές φίλοι της γείτονος. Η απόλυτη παραφωνία του διατυπώθηκε και στο βιβλίο που εξέδωσε το 2011 με τίτλο ''Προχωρώντας και αναθεωρώντας'' όπου ανοιχτά αμφισβητεί (για πρώτη φορά Έλληνας πολιτικός) την ίδια την ύπαρξη της γενοκτονίας.

Ο Άρειος Πάγος με την 1673/2010 απόφαση ακύρωσε την απόφαση της καταδίκης των έξι του 1922 κρίνοντας αθώους τους εκτελεσθέντες κατηγορούμενους. Παρά του ότι η απόφαση για αναψηλάφηση ελήφθη με ψήφους 3 υπέρ 2 κατά, δεν έγινε δεκτή η παράσταση πολιτικής αγωγής που ζήτησε η Ομοσπονδία προσφυγικών σωματείων Ελλάδος, που τους θεωρούν υπεύθυνους για τον ξεριζωμό των Ελλήνων της Μικράς Ασίας. Ο Έρνεστ Χέμινγουαίη (νομπελίστας αμερικανός συγγραφέας)έγραφε το 1922: Οι Έλληνες ήταν έξοχοι πολεμιστές και σπουδαίοι ηγέτες, κάμποσα σκαλοπάτια πάνω από το στρατό του Κεμάλ. Όμως οι αξιωματικοί που πήραν τα γαλόνια τους με ανδραγαθήματα στο πεδίο της μάχης, υποβαθμίστηκαν από επιτελικούς, που δεν είχαν ακούσει ποτέ να πέφτει μια ντουφεκιά. Οι τσολιάδες θα είχαν καταλάβει την Άγκυρα αν δεν είχαν προδοθεί.

Απέναντι σε μια αδιάλλακτη πολιτική, το να αποτείνουν φόρο τιμής οι πολιτικοί μας στο μνημείο του σφαγέα μας Κεμάλ,το να διατυπώνουν στο βιβλίο ιστορίας της ΣΤ' δημοτικού ''ο συνωστισμός στο λιμάνι της Σμύρνης'' παραποιώντας και παραφράζοντας την ιστορία, το μόνο που κερδίζουμε είναι να χαιρετάμε τα τούρκικα υποβρύχια από το Σούνιο, στα πλαίσια μιας εξωτερικής πολιτικής μεγαλοϊδεατισμού για επανασύσταση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας.

Γιατί άλλο πράγμα είναι η ιδέα μιας αντικειμενικής παρουσίασης της ιστορίας, που να αντανακλά τις διάφορες ερμηνείες των γειτονικών χωρών και άλλο η διαστρέβλωση της δικής μας, κατά τρόπο που να βοηθά τον γείτονα αντίπαλο στις πολιτικές του επιδιώξεις.

Γιατί όπως μας λέει στο βιβλίο του ο Τούρκος υπουργός εξωτερικών καθηγητής Νταβούτογλου : κοινωνίες με ριζικά αποδυναμωμένη και φθαρμένη εθνική συνείδηση δεν έχουν πεδίο στρατηγικής λογικής, θέτουν σε κίνδυνο την ιστορική τους ύπαρξη και περιθωριοποιούνται στη διεθνή σκακιέρα.

Γιατί όπως λέει και ο δικός μας σερ Βασίλειος Μαρκεζίνης: δεν υπάρχουν ανέφικτες νίκες παρά μόνον άτολμοι ή υποχωρητικοί ηγέτες και η Ελλάδα δεν έχει κανένα περιθώριο για κανένα από αυτά τα δυο είδη ηγετών.

Γιατί άλλο είναι ανάδειξη των οθωμανικών μνημείων στη Θεσσαλονίκη κ Δήμαρχε για τουριστική εκμετάλλευση και άλλο η απόδοση τιμών στους γενοκτόνους μας, μας το υπαγορεύουν λόγοι ιστορικοί, ηθικοί αλλά και συναισθηματική σ' αυτή την πόλη.

Η 19η Μαΐου είναι ημέρα μνήμης για τους απανταχού Έλληνες που διώχθηκαν βίαια στο πέρασμα των χρόνων από τη γενέθλια γη τους, σ' αυτούς που ξεριζώθηκαν,( Πόντος, Ίμβρος, Θράκη, Κύπρος και άλλες). Πέρα όμως από τις συγκεκριμένες ημέρες μνήμης, πρέπει πάντα να γνωρίζουμε, να θυμόμαστε και να μεταλαμπαδεύουμε στις νέες γενιές την ιστορία μας.

Ο πολιτισμός μας, τα βιώματά μας και η δημοκρατική μας συνείδηση, μας προτρέπουν να αποδοκιμάσουμε τη μισαλλοδοξία και τους εθνικιστικούς φανατισμούς. Είμαστε έτοιμοι να συγχωρέσουμε και να ζήσουμε ειρηνικά. Δεν επιτρέπουμε όμως σε κανέναν πολιτικό και διπλωμάτη, η ευγένεια αυτή να μεταφράζεται σε μια εξωτερική πολιτική ραγιαδισμού, ταπείνωσης και αναξιοπρέπειας.

Μέλος Δ.Σ. Συλλόγου Ποντίων Αναρράχης Αναρράχη 2011*