Σε πρώτη ανάγνωση, η διαπίστωση είναι ακριβής. Στην Ελλάδα οι ισχυροί -όχι μόνο της πολιτικής, αλλά και του χρήματος και της show biz- χαίρουν πάντα μιας πολύ διακριτικής αντιμετώπισης και από τις διωκτικές, αλλά και από τις δικαστικές αρχές. Είναι νωπό το παράδειγμα του πρώην ισχυρού μετόχου και προέδρου της ασφαλιστικής εταιρίας «Ασπίς - Πρόνοια», κ. Παύλου Ψωμιάδη, ο οποίος αν και κατηγορείται για κατάχρηση δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ κυκλοφορούσε -μέχρι πρότινος- ελεύθερος με την εξωφρενική εγγύηση των 100.000 μόλις ευρώ. Αλλά και υποθέσεις ναρκωτικών στις οποίες ήταν αναμεμιγμένοι κάποιοι προβεβλημένοι της τηλεοπτικής διασκέδασης, έτυχαν ιδιαίτερου χειρισμού από τη Δικαιοσύνη, αλλά και από τα ΜΜΕ. «Το πρόσωπο του κατηγορουμένου είναι ιερό» αποφάνθηκαν πολλοί, και έχουν δίκιο. Αλλά σε τι ακριβώς είναι ιερό; Και γιατί τα πρόσωπα κάποιων κατηγορουμένων είναι πιο «ιερά» από άλλα;

Πάνω στην «ιερότητα του προσώπου» οι νομοθέτες απαγόρευσαν την παρουσία τηλεοπτικής κάμερας έξω από τα δικαστήρια και τη δημοσίευση ονομάτων και φωτογραφιών κατηγορουμένων. Ετσι, ζήσαμε το «έπος της 36χρονης», τις κατηγορίες κατά του «40χρονου» και τη δίωξη του «60χρονου». Διακηρυγμένος στόχος του νόμου ήταν «να προστατευτούν από τη διαπόμπευση» οι κατηγορούμενοι. Φυσικά, ο νόμος κατέρρευσε αμέσως με πρωτοβουλία των αρχών. «Τις χειροπέδες τις είδατε;», ρώτησε ρητορικά κάποιος υπουργός της κυβέρνησης στην «υπόθεση των κουμπάρων» το 2005. Οι κουμπάροι εμφανίστηκαν σε όλα τα τηλεοπτικά δίκτυα και σε όλες τις εφημερίδες σιδηροδέσμιοι. Η εικόνα βοηθούσε στον επικοινωνιακό σχεδιασμό ενός ντροπιαστικού για την κυβέρνηση σκανδάλου. Ετσι, η Ελλάδα απέκτησε ακόμη έναν ανεφάρμοστο νόμο, πασπαλισμένο με μπόλικη υποκρισία.

Στις ΗΠΑ τα πράγματα είναι πιο απλά. Μπορεί να θεωρούμε απεχθή την εικόνα ενός κατηγορουμένου να σέρνεται με χειροπέδες στο δικαστήριο, αλλά ουδείς διανοείται ότι θα λογοκρίνει τα Μέσα Ενημέρωσης ώστε να μην τη μεταδώσουν. Οχι μόνο διότι η ελευθερία του Τύπου είναι ιερή, αλλά και διότι ο Στρος - Καν δεν κυκλοφορούσε σιδηροδέσμιος μόνος του. Αυτό που μπερδεύουμε στην Ελλάδα είναι ότι λογοκρίνοντας την πληροφορία ότι διώκεται ο Χ πολίτης, ταυτόχρονα λογοκρίνουμε την πληροφορία ότι οι αρχές διώκουν τον Χ πολίτη. Δεν είναι λογοπαίγνιο: αυτό που κάνουν οι αρχές είναι δημόσια υπόθεση. Μόνο η δημοσιότητα διασφαλίζει ότι οι αρχές κάνουν σωστά τη δουλειά τους· ότι συνέλαβαν κάποιον που πραγματικά κατηγορείται για κάτι ή ότι δεν συμμετέχουν σε κάποια πλεκτάνη. Για τον ίδιο λόγο που υπάρχει δημοσιότητα στη δίκη, πρέπει να υπάρχει και για τα πεπραγμένα των αρχών.

«Και η διαπόμπευση;» μπορεί να ρωτήσει κάποιος· «πρέπει να θεωρηθεί παράπλευρη απώλεια;». Εξαρτάται για ποιον μιλάμε. Αν τελικά ο Στρος - Καν αθωωθεί, αυτοί που στο τέλος θα διαπομπευθούν είναι εκείνοι που τον συνέλαβαν. Η δημοσιότητα βοηθά ώστε οι αρχές να σκέφτονται δυο φορές πριν διαπομπεύσουν κάποιον.

από την εφημερίδα "Η Καθημερινή"