Η χώρα παραμένει εκτός αγορών 6 μήνες μετά τη λήξη του Τρίτου (αχρείαστου) Μνημονίου. Τούτο σημαίνει πως η κανονικότητα στην οικονομία δεν επέρχεται παρά τις προσπάθειες που καταβλήθηκαν τα τελευταία έτη. Το τι μπορεί να γίνει προκειμένου να βγούμε στις αγορές, περιγράφει με γλαφυρό τρόπο η έκθεση της S&P, απόσπασμα της οποίας παραθέτω σε πρόχειρη μετάφραση:
Ο οίκος αξιολόγησης, που μαζί με τη Moody’s κατέχει το 95% της αγοράς αξιολόγησης ομολόγων, αναφέρει χαρακτηριστικά πως θα μπορούσε να βελτιωθεί η αξιολόγηση της χώρας εντός των επομένων 12 μηνών, εάν ενισχύονταν η οικονομική ανάκαμψη. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να επέλθει μέσω επιπρόσθετων οικονομικών μεταρρυθμίσεων που θα εφαρμόζονταν από την κυβέρνηση. Ένας ακόμη δυνητικός παράγοντας για αναβάθμιση θα ήταν η μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων όπως και η απάλειψη όλων των κεφαλαιακών ελέγχων. Ο μετριασμός δημοσιονομικών κινδύνων που συνεπάγονται οι δικαστικές αποφάσεις σχετικά με τις συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις του παρελθόντος θα μπορούσε επίσης να συμβάλλει σε μια αναβάθμιση.
Συνεχίζει λέγοντας πως θα μπορούσαμε να διατηρήσουμε σταθερές τις προβλέψεις μας αν, αντίθετα με τις προσδοκίες μας, υπάρξουν πισωγυρίσματα σε ήδη εφαρμοζόμενες μεταρρυθμίσεις, ή αν τα αποτελέσματα της ανάπτυξης είναι σημαντικά μικρότερα από ότι αναμένουμε, περιορίζοντας την ικανότητα της Ελλάδος να συνεχίσει τη δημοσιονομικής της προσαρμογή, την απομείωση του χρέους και την αναδιάρθρωση του χρηματοπιστωτικού τομέα.
Σε περιπτώσεις αναβαθμίσεων, σε αντίθεση με εκείνες των υποβαθμίσεων, οι οίκοι αξιολόγησης έχουν σταθερές ημερομηνίες. Ο εν λόγω οίκος θα μας αξιολογήσει ξανά το καλοκαίρι. Εάν λοιπόν μέχρι το καλοκαίρι δεν κατορθώσουμε να επιδείξουμε τις επιδόσεις που αναφέρει, τότε σίγουρο είναι ότι θα παραμείνει και πάλι η βαθμολογία κολλημένη στο B+, δίχως να μπορούν να γίνουν αποδεκτά τα ομόλογά μας στις αγορές.
Ο χρόνος μετρά μάλιστα αντίστροφα καθώς το «μαξιλάρι» ασφαλείας που δόθηκε στην κυβέρνηση ροκανίζεται όσο παραμένουμε εκτός αγορών, ενώ με την αβεβαιότητα που χαρακτηρίζει τη βιωσιμότητα της κυβέρνησης, τα πολιτικά ρίσκα μόνο αυξάνονται αντί να μειωθούν. Είναι βέβαιο πως η οικονομία βρίσκεται ξανά σε ένα κρίσιμο σημείο. Και η λύση γι’ αυτό το αδιέξοδο είναι κατ’ αρχήν η προσφυγή στις κάλπες προτού να είναι αργά και επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις του πρώην Πρωθυπουργού Κ. Σημίτη, τις οποίες ανέπτυξε στη συνέντευξη που έδωσε για το «Βήμα» στο τέλος Δεκεμβρίου.
Εναπόκειται στην κυβέρνηση εάν θέλει να αξιοποιήσει το «Μακεδονικό» ως αφορμή για πρόωρη προσφυγή στις κάλπες ή τα αποτελέσματα για την κατάσταση της οικονομίας που ξεκίνησαν να δημοσιοποιούνται.
*ο Γιάννης Τζιουράς είναι Διεθνολόγος- Πολιτικός Επιστήμονας
Υπ. Δρ. Νομικής ΑΠΘ