της “βάσης του 10”. Ισως χρειάζεται όμως, πριν θρηνήσουμε για την αριστεία (τουλάχιστον με αυτή την αφορμή) να τοποθετήσουμε το ζήτημα σε άλλη βάση. Να δούμε κάποιες παραμέτρους που ίσως μετακινήσουν τον άξονα του προβληματισμού:
1) Οι πανελλαδικές δεν είναι εξετάσεις, με την έννοια π.χ. των εξετάσεων γλωσσομάθειας. Αλλιώς, όλοι όσοι συγκέντρωναν π.χ. ένα 60-70% επιτυχών απαντήσεων, θα λάμβαναν αυτό που ζητούσαν. Αντίθετα, η εισαγωγή στη μία ή την άλλη σχολή κρίνεται συχνά στο χιλιοστό, ανάλογα με τη χρονιά, τα θέματα, τη συμμετοχή, την προσφορά, τη ζήτηση. Πρόκειται για χρηματιστήριο.
2) Οι πανελλαδικές είναι λοιπόν διαγωνισμός κατάταξης: Ανάλογα με τη χρονιά, τη δυσκολία των θεμάτων (η οποία ταλαντώνεται εντυπωσιακά), τη συμμετοχή, την προσφορά, τη ζήτηση και το βαθμό σου, θα καταταγείς στην αντίστοιχη σχολή. Σε αυτό το πλαίσιο, δεν μπορεί να μας εντυπωσιάζουν οι χαμηλότεροι βαθμοί που οδηγούν σε σχολές χαμηλότερης ζήτησης.
3) Τα αποτελέσματα αυτά είναι αναπόφευκτα, απο τη στιγμή που οι υποψήφιοι των πιο περιζήτητων σχολών, τις οποίες διεκδικούν οι άριστοι, διαγωνίζονται στα ίδια ακριβώς θέματα με τους υποψήφιους των λιγότερο ελκυστικών σχολών, στις οποίες προσβλέπουν οι πιο αδύναμοι. Αυτό από μόνο του είναι τρέλα. Τα ίδια θέματα για όλους; Και χωρίς να εγγυάται κανείς, ούτε στους μεν ούτε στους δε, ότι αν γράψουν τόσο% θα εισαχθούν στη σχολή που θέλουν; Παραλογισμός.
4) Τι δουλειά έχει, έτσι, να μπει κεντρικά μια αυθαίρετη βάση (10) σ’ ένα αδιάβλητο μεν αλλά ασταθές σύστημα παραγωγής θεμάτων και αποτελεσμάτων; Γιατί δεν καθορίζει η κάθε σχολή τον αριθμό των εισακτέων της και τα κριτήρια εισαγωγής τους; (Και γιατί άραγε δεν μας πείθουν οι σχολές ότι, ανεξάρτητα από το βαθμό εισαγωγής, υπάρχουν συγκεκριμένες απαιτήσεις ώστε να φτάσει κανείς στο πτυχίο; Αυτό είναι ένα από τα μείζονα ζητήματα).
5) Εν τω μεταξύ, είμαστε όλοι έτοιμοι να κλείσουν αύριο κιόλας σχεδόν οι μισές σχολές, επειδή μια βάση θα τους απαγορεύει να πάρουν υποψηφίους με βαθμό κάτω από 10, ενώ όσοι γράφουν πάνω από 10 δεν τις προτιμούν; (Αυτό δεν είναι το μείζον στη συγκεκριμένη συζήτηση, απλώς δεν μπορεί και να εξαιρεθεί από αυτήν).
6) And last but not least: Τι ακριβώς σημαίνει “βάση του 10”, όταν οι υποψήφιοι που γράφουν 8 έχουν συνήθως βαθμό απολυτηρίου λυκείου 16; Και επιπλέον, ποιος εμποδίζει κάποιον που έγραψε 8 στις πανελλαδικές να πάρει το απολυτήριό του με το 16 και να γραφτεί σε ένα ξένο πανεπιστήμιο; Μόνο τα χρήματα, εάν και εφόσον. (Μάλλον σκληρά ταξική είναι άρα η βάση του 10, από αυτή την άποψη. Χωρίς να συνυπολογίσουμε τα φροντιστήρια των αρίστων).
Τελικά, τι σημαίνει η τεράστια διαφορά ανάμεσα στο βαθμό απόλυσης από τη δευτεροβάθμια και στο βαθμό εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση; Κάπου υπάρχει πρόβλημα στο σύστημα, το οποίο προφανώς δεν θα λυθεί τραβώντας μια γραμμή στο 10.
Μπορεί μάλιστα ένα από τα προβλήματα να αφορά απλώς την οπτική και τα αντανακλαστικά μας, που μας εμποδίζουν να δούμε ότι όταν ο μελλοντικός γιατρός - απόφοιτος της Ιατρικής Αθηνών γράφει 19 στις εισαγωγικές, είναι μάλλον λογικό ο μελλοντικός υπεύθυνος Ζωικής Παραγωγής, Αλιείας και Υδατοκαλλιεργειών στο Μεσολόγγι, που εξετάζεται στα ίδια θέματα, να γράφει 7. Γιατί μας ενοχλεί αυτό; Κάτι άλλο μάλλον μας ενοχλεί.
Ας επιτρέψουμε επιτέλους τη λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων. Ας παρακολουθήσουμε την εποχή μας σε όλα τα επίπεδα της εκπαίδευσης (πολύς κόσμος δεν συνειδητοποιεί πλήρως πόσο κουραστικό, ξεπερασμένο και αναποτελεσματικό είναι το ελληνικό σχολείο και πόση βελτίωση απαιτεί το ελληνικό πανεπιστήμιο). Ας μιλήσουμε σοβαρά για την τεχνική εκπαίδευση. Ας θεσμοθετήσουμε πραγματικά ευέλικτες και κατάλληλες διεξόδους για όλους προς την αξιόπιστη κατάρτιση. Και ας αφήσουμε τους αναχρονισμούς με βάση το 10... οι οποίοι μοιάζουν πλέον με φθαρμένο λευκοπλάστ πάνω σε κομμένη αρτηρία.
*Η Πέπη Αλευρά είναι δημοσιογράφος στην εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ της ΠΕ. Μεσσηνίας
