στην Κοζάνη, τόλμημα διορατικών Επισκόπων που δεν άντεχαν την πίεση της τουρκικής διοίκησης, πρόσφερε στο γένος λίκνο για το Μακεδονικό αγώνα, για την εθνική αντίσταση κι έστησε αγκωνάρι για την πρόοδο της πόλης. Η Επισκοπή προήχθη σε Μητρόπολη το 1882 και το Επισκοπείο γνώρισε πολλές επισκευές και διαρρυθμίσεις με στόχο τον καλλωπισμό του, ανάμεσά τους κι η διεύρυνση του αύλειου χώρου του.
Είναι γνωστό στους Κοζανίτες πως η τελευταία κι επιβεβλημένη ανακαίνιση της Μητρόπολης, όπως εκφράστηκε και από τη βούληση του Μητροπολίτη κ. Παύλου, στηρίχτηκε ποκιλοτρόπως από τους αυτοδιοικητικούς θεσμούς, δεν συμπεριέλαβε,όμως, το διαμορφωθέν επί Πλατή (1945-1957) εσωτερικό παρεκκλήσι της Αγίας Αικατερίνης. Γνωστή είναι κι η πρόθεση για ανέγερση παρεκκλησιού στον προαύλιο, πλέον, χώρο, πασίγνωστη, όμως, κι η αντίδραση του Δήμου Κοζάνης στο παρελθόν αλλά και του λαού.
Έτσι, οι Κοζανίτες, σήμερα, αναρωτιούνται:
1.Η επικαιροποίηση του αιτήματος από τη Μητρόπολη.
2.Ένα τάμα ενός γείτονα για ανέγερση παρεκκλησίου της Αγίας Αικατερίνης στον προαύλιο χώρο.
- Ένας περιπετειώδης αποχαρακτηρισμός του αύλειου χώρου ως κοινόχρηστου χώρου
4.Μία καθυστερημένη γνωμοδότηση του Αρχαιολογικού Συμβουλίου, του οποίου η γνώμη φαίνεται πως ζητείται επιλεκτικά.
Είναι στοιχεία ικανά για την εκπλήρωση ενός αιτήματος που όλους μας αφορά;
Τέτοιες συνέργειες στο παρελθόν είχαν τα γνωστά αποτελέσματα:
1.Το Μπλιούρειο, που καθημερινά στοιχειώνει με την ανάσα του τον Άι- Νικόλα, κοινό ιερό παππού μας.
- Τον Γκλιάγκουρα, παράταιρο και αχρείαστο κτίσμα στο προαύλειο της Μητρόπολης που της προκαλεί ασφυξία και την αδικεί, μειώνοντας τη χάρη της.
- Και πλήθος άλλων μικρότερων, διάσπαρτων, αταίριαστων παρεμβάσεων.
Αυτή η υπηρεσιακή λογική, αυτή η γραφειοκρατική άποψη, θα βρει ανταπόκριση στο Δημοτικό Συμβούλιο; Θα παραμορφώσει το Επισκοπείο στερώντας του το ζωτικό χώρο και θα πνίξει το κέντρο στερώντας του την όαση;
Αυτή η λογική, να μη χαλούμε θρησκευτικά κελεύσματα, θα βαρύνει και πάλι τον τόπο και μάλιστα τη Μητρόπολη;
Αυτή η ευλυγισία κι ας μη θέλει ο θεός το κοινωνικό άδικο, θα γεννήσει και πάλι καταστάσεις που δεν διορθώνονται;
Αυτός ο παραλογισμός οι επίσημοι προστάτες του χώρου να είναι και οι συρρικνωτές του
θα μείνει ανεμπόδιστος;
Υπόγειες βλέψεις κοσμικών θα βλάψουν και πάλι την πόλη;
Την πνιγηρή τσιμεντούπολη των αυξημένων συντελεστών δόμησης και των αντιπαροχών κάποιοι θα την υπηρετήσουν και πάλι;
Ή θα συστρατευθούν οι υπεύθυνοι με τη λαϊκό αίσθημα;
Το Δημοτικό Συμβούλιο θα λάβει υπόψη του τις αντιρρήσεις του Δημ. Συμβουλίου της περιόδου 2009- 2010, τα ξέρουν καλά ορισμένοι από το παρελθόν, θα λάβει υπόψη του την αρθρογραφία πολιτών σε θέσεις ευθύνης, θα ζυγίσει τη γνωμοδότηση του Τοπικού Συμβουλίου της Κοζάνης που σφύζει από νιότη; Ή θα απαρνηθεί την ευθύνη του για τη σπάνια πλέον αρχιτεκτονική μας κληρονομιά, την ευθύνη του για την αισθητική της πόλης, καλυπτόμενο πίσω από τις εγκρίσεις;
Θα βαρύνει στην απόφασή του:
Ότι το λαϊκό αίσθημα δυσαρέσκειας για την έξωση της Αγίας Αικατερίνης δεν μεταβλήθηκε σε αξίωση για τη μεταστέγασή της σε παρεκκλήσι εντός του περιβόλου;
Ότι η περιρρέουσα ατμόσφαιρα εκφράζεται στην επιστροφή της Αγίας Αικατερίνης στην κόχη της με μια αρχιτεκτονική λύση; (να πάει ικεί που ήταν, ακούγεται.)
Ότι εκφράζεται στη διασφάλιση της περίβλεπτης θέση της Μητρόπολης;
Ότι στον ενιαίο περιβάλλοντα χώρο, εδώ και 3 αιώνες περίπου διεξάγονται ιερές τελετές και χιλιάδες παιδιά τον κόσμησαν;
Ότι ο φυσική αυτή όαση στο κέντρο της πόλης αποτελεί αντίποδα στις πρακτικές του παρελθόντος που αλλοίωσαν τη φυσιογνωμία της;
Ότι, ίσως, και η παραχώρηση από τον Δήμο οικοπέδου κατάλληλου για την ανέγερση ναού στη μνήμη της Αγίας Αικατερίνης, το όνομα της οποίας είναι κυρίαρχο στον κοζανίτικο γυναικείο πληθυσμό( Κατιρνούλα, , Κατίγκω, Νινιούλα…), θα ήταν μια λύση;
Οι Κοζανίτες ξέρουν πως το Δεσποτικό, ιερή αρχιτεκτονική κληρονομιά, συνυφασμένη με την πορεία της πόλης, ανήκει στα αρχέγονα, στα συλλογικά που τα περιφρουρούν ως κόρη οφθαλμού και τα διαιωνίζουν ως κοινή κοίτη της ύπαρξής τους.
Ο λαός της Κοζάνης που ξέρει πού ανήκει, γιατί έτσι έχει διακριτή φυσιογνωμία, ο κλήρος που χρόνια διακονεί σεβόμενος τις κοζανίτικες παραδόσεις, δεν είναι δυνατόν να αποκαρδιωθούν.
Και, κυρίως, οι νέοι που κληρονομούν ένα δομημένο και φυσικό περιβάλλον λεηλατημένο από τις υπερβάσεις, τις εμμονές των προγενέστερων, δεν είναι δυνατόν να διαψευστούν και πάλι από το κοινωνικό περιβάλλον της εποχής τους.
Εάν οι αυλές είναι ημιδημόσιος χώρος και είναι πάντα φροντισμένες από τις Κοζανίτισσες- Κοζανίτες, ως συνέχεια του σπιτιού και μετάβαση στο δημόσιο χώρο, υπάρχει χώρος πιο δημόσιος, πιο κοινόχρηστος, πιο συλλογικός, πιο δικός μας από τον περίβολο του Δεσποτικού, που χρήζει του δημόσιου λόγου μας για την υπεράσπισή του; Που χρήζει του λόγου μας για την ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ της πόλης;
ΥΓ: Πες μου, πού είν΄τα ιερά, γιατί εκεί κι η ομορφιά!
Τάσα Σιόμου
