στην προπονητική. Και αν η ομάδα σου δεν φέρνει τα επιθυμητά αποτελέσματα, δεν θες και πολύ να βρίζεις τον προπονητή της «άσχετο» και «ύπνο».
Αν πάλι έχεις τελειώσει το σχολείο και σου αρέσουν τα ιστορικά μυθιστορήματα και οι ταινίες ανάλογου περιεχομένου, μπορείς να μιλάς για το παρελθόν με την αυτοπεποίθηση επαγγελματία ιστορικού. Κι αν χρειαστεί, κατσαδιάζεις και τους ύποπτους «εθνομηδενιστές», που θέλουν να σου ξεμάθουν όσα έμαθες στο σχολείο – έστω κι αν εσύ τότε δεν πολυάνοιγες βιβλίο.
Τέλος, αν κάποτε πήρες ένα πτυχίο, αισθάνεσαι πως όχι μόνο δικαιούσαι να μιλάς για την ανώτατη εκπαίδευση, αλλά μπορείς σαν εισαγγελέας να απαγγέλλεις κατηγορίες. Αν μάλιστα έχεις μπροστά σου ένα μικρόφωνο, μια στήλη ή έστω Facebook, ποιος σε πιάνει. Κατακεραυνώνεις πρυτάνεις και αντιπρυτάνεις, αποκαλώντας τους «κότες», ανίκανους και άσχετους, βροντοφωνάζοντας, όπως ο υπουργός, πως αυτοί είναι «μέρος του προβλήματος», ενώ εσύ έχεις τη λύση.
Δεν το κρύβω! Με ενοχλεί βαθιά το «λιντσάρισμα» των πρυτάνεων από την πολιτική εξουσία, τα ΜΜΕ και τους «αγανακτισμένους» πολίτες. Με ενοχλεί ακόμη περισσότερο, που κάποιοι από τους πρωταγωνιστές στο «λιντσάρισμα» αυτό είναι άνθρωποι που δεν γνωρίζουν ούτε τα στοιχειώδη για τα σημερινά πανεπιστήμια.
Γιατί τα σημερινά πανεπιστήμια δεν έχουν καμιά σχέση με αυτά της εποχής που τελείωσε ο κύριος Χρυσοχοΐδης και πολλοί ξερόλες «λαϊκοί δικαστές».
Οι «λαϊκοί δικαστές» αγνοούν, ας πούμε, πως οι φοιτητές σήμερα δεν είναι σαν αυτούς της γενιάς του κ. Χρυσοχοΐδη, αρκετοί από τους οποίους από τη σχολή τους ήξεραν μόνο πού πέφτει το κυλικείο, άντε και το αμφιθέατρο των συνελεύσεων. Οι σημερινοί φοιτητές, πολιτικοποιημένοι ή μη, όχι μόνο δεν είναι ταραξίες και καταληψίες, αλλά συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο. Είναι ευγενείς, σοβαροί, υπερβολικά υπάκουοι, λιγότερο ανέμελοι και περισσότερο αγχωμένοι σε σχέση με προηγούμενες γενιές.
Διαφέρει το ελληνικό πανεπιστήμιο από το μέσο καλό ευρωπαϊκό; Βεβαίως και διαφέρει. Διαφέρει στις απαρχαιωμένες και ελλιπείς υποδομές, στον υπερβολικό αριθμό φοιτητών στα κεντρικά πανεπιστήμια, στον μικρό αριθμό βοηθητικού και διοικητικού προσωπικού, στην έλλειψη υποτροφιών, στα υψηλά ποσοστά ανεργίας των αποφοίτων, στα μεγάλα ποσοστά φοιτητικής εγκατάλειψης, στην έλλειψη ευελιξίας και οριζόντιας επικοινωνίας, στην περιορισμένη εξωστρέφεια, στην απίστευτη γραφειοκρατία. Αν κάτι χρειάζεται επειγόντως το ελληνικό πανεπιστήμιο, δεν είναι αστυνομία, είναι πόρους και ελευθερία.
Αλλά για να μιλήσεις σοβαρά για όλα αυτά, πρέπει να ασχοληθείς, να αφιερώσεις χρόνο, να παρακολουθήσεις τη διεθνή συζήτηση. Να μελετήσεις εκθέσεις αξιολόγησης, να δεις τον διεθνή ανταγωνισμό.
Αν η πολιτική εξουσία είχε σεβασμό για τους ανθρώπους που μοχθούν στα πανεπιστήμια, όχι μόνο δεν θα επέπληττε τους πρυτάνεις με τέτοιο ύφος, αλλά θα έπρεπε να τους ζητήσει ένα συγγνώμη και να τους πει ένα μεγάλο ευχαριστώ. Οι πρυτάνεις που καθυβρίζονται προσπαθούν –παρακινούμενοι, ποιος ξέρει, από μαζοχισμό; τρέλα; μεγαλομανία; αίσθηση του καθήκοντος; ευγενική φιλοδοξία; Δεν έχω ιδέα– να διευθύνουν τα ιδρύματά τους μέσα σε ένα παλιομοδίτικο και δαιδαλώδες νομικό πλαίσιο και σε συνθήκες οικονομικής κρίσης. Προσπαθούν να κάνουν βήματα μπροστά, όταν η χώρα την τελευταία δεκαετία έκανε άλματα προς τα πίσω.
Εργάζονται χωρίς αμοιβή –οι πρυτάνεις όχι μόνο δεν αμείβονται αλλά επιπλέον χάνουν έσοδα εξαιτίας της θέσης τους–, χωρίς προσωπική αστυνομική φύλαξη, χωρίς να τους προστατεύει καμιά ασυλία. Κινδυνεύουν να βρεθούν στο εδώλιο ακόμη και για μια σύμβαση καθαριότητας ή ένα κινητό τηλέφωνο. Η δουλειά του πρύτανη είναι μια «βαριά και ανθυγιεινή» εργασία με αμοιβή ερασιτέχνη, που, να με συγχωρούν οι πρυτάνεις που θα το πω έτσι, αλλά θα πρέπει να είσαι «βαρεμένος» για να θέλεις να την κάνεις.
Ας πούμε τα πράγματα με το όνομά τους. Η επίθεση στους πρυτάνεις δεν πηγάζει από θεμιτές ανησυχίες της κοινής γνώμης για τα ζητήματα του πανεπιστημίου. Πηγάζει βασικά από τη συνειδητή επιλογή της πολιτικής εξουσίας, η οποία για να αντλήσει δημοφιλία κινητοποιεί έναν φθηνό λαϊκισμό υπερσυντηρητικής κοπής.
Κατανοώ πως το εκκρεμές έχει κινηθεί δεξιά. Κατανοώ, επίσης, πως αυτή η Δεξιά χρειάζεται τον λαϊκισμό όπως η φωτιά τον αέρα. Αλλά δεν είναι ανάγκη να γίνουμε και Πολωνία.
* Ο κ. Νίκος Μαραντζίδης είναι καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας.
πηγη:ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ