Στις δεκαετίες 1980 και 1990 είχαμε αυξομειώσεις στους εισακτέους στα ΑΕΙ Επί ΠΑΣΟΚ αυξάνονταν, επί ΝΔ μειώνονταν
Με τη Στρατηγική της Λισσαβόνας και τον στόχο ως τα τέλη του 2020 το 40% των Ευρωπαίων 25-34 ετών
να είναι απόφοιτοι ΑΕΙ, η διαφορά αμβλύνθηκε.
Προεκλογικά η ΝΔ ξαναδήλωσε ότι θα επαναφέρει τη «βάση του 10», μέτρο που απέτυχε και είχε και εκλογικό κόστος.
Έτσι η κυβέρνηση εισάγει ένα νέο σύστημα την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (Ε.Β.Ε.).
Προκύπτει από το μέσο όρο των μέσων επιδόσεων των μαθημάτων σε κάθε πεδίο.
H θέσπιση Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής στερείται εκπαιδευτικής και ακαδημαϊκής λογικής, καθώς η βελτίωση των επιδόσεων στις πανελλαδικές εξετάσεις δε σχετίζεται με την εφαρμογή οποιουδήποτε βαθμολογικού «κόφτη», αλλά με ουσιαστικές αλλαγές στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και στο Λύκειο.
Η νομοθετική πρόταση της κυβέρνησης θέτει περιορισμούς στην πρόσβαση των υποψηφίων στα Πανεπιστήμια και επιφέρει μια σειρά από αρνητικές συνέπειες σε μαθητές και ΑΕΙ, στις πόλεις και τις περιφέρειες που αυτά εδρεύουν. Την ίδια στιγμή, η πρόσβαση στα ιδιωτικά κολέγια δεν προϋποθέτει καμία βάση εισαγωγής παρά μόνο τη δυνατότητα καταβολής διδάκτρων.
Για να γίνει κατανοητό, ας πάρουμε τις περυσινές εισαγωγικές στα ημερήσια Γενικά Λύκεια που αφορούν 60.840 από τους 77.970 εισαχθέντες.
Οι μέσοι όροι ανά πεδίο ήταν οι εξής:
-1o πεδίο: Μ.Ο. 11,1.
-2ο πεδίο. Μ.Ο. 11,4
-3ο πεδίο Μ.Ο. 11,6
-4ο πεδίο. Μ.Ο. 9,8
Τα ΑΕΙ μπορούν να επιλέξουν από +20% (το υψηλό) ως -20% (το χαμηλό) από την παραπάνω βάση. Ας πάρουμε το ευμενέστερο σενάριο για τους φοιτητές. Όλα τα τμήματα επιλέγουν το χαμηλότερο συντελεστή, το -20%. Τότε οι βάσεις εισαγωγής θα είχαν:
-1ο πεδίο 8,9.
-2ο πεδίο 9,1.
-3ο πεδίο 9,3.
-4ο πεδίο 7,9.
Με βάση τους περσινούς βαθμούς δεν θα εισάγονταν, το 2020, το 36% των υποψηφίων του 1ου πεδίου, το 31% του 2ου, το 31% του 3ου και το 37% του 4ου. Συνολικά από τους 71.159 υποψήφιους από τα Γενικά Λύκεια εισήχθησαν 60.840. Με το νέο σύστημα θα εισάγονταν 46.657, 14.183 λιγότεροι (-23%). Σ’ αυτούς να προσθέσουμε τουλάχιστον τους μισούς από τους 17.000 που μπήκαν από Ημερήσια ΕΠΑΛ, Εσπερινά Λύκεια και άλλες κατηγορίες.
Στο καλύτερο σενάριο ο αριθμός των φοιτητών θα μειωθεί κατά 23.000. Ο αριθμός μπορεί να είναι πολύ πιο υψηλός και να φτάσει και τις 30.000 αν οι ΕΒΕ είναι υψηλότερες, οι εξετάσεις πιο «απαιτητικές» και μειωθούν αναλογικά οι ειδικές κατηγορίες.
Με το νέο σύστημα θα έχουν απώλειες 17 από τα 24 ΑΕΙ της χώρας και το 1/3 των Τμημάτων. Δεν θα είχαν απώλειες 7 «κεντρικά» πανεπιστήμια, 6 της Αθήνας και 1 της Θεσσαλονίκης, που έχουν συγκριτικά μικρότερους αριθμούς φοιτητών (ΕΜΠ, Πάντειο, Χαρακόπειο, ΟΠΑ, ΠΑΠΕΙ, ΑΣΚΤ, ΠΑΜΑΚ).
Στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας η Σχολή Οικονομικών-Διοίκησης θα χάσει πολλά Τμήματα, το ίδιο και η πόλη των Γρεβενών.
Η Καστοριά πιθανόν να αποχαιρετήσει ένα Τμήμα σε πρώτο χρόνο και να διακινδυνεύεται η τύχη δεύτερου απο ενσωμάτωση και πιθανόν και τρίτου απο μετακίνηση στην Εδρα της Σχολής στην Κοζάνη, σε δεύτερο χρόνο.
ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΕΠΑΛ & ΕΣΠΕΡΙΝΑ ΓΕΛ ΚΑΙ ΕΠΑΛ
Υπενθυμίζεται πως το νομοσχέδιο προβλέπει κοινούς συντελεστές ΕΒΕ για τους υποψήφιους που φοιτούν σε ημερήσια Γενικά και Επαγγελματικά Λύκεια, και κοινή ΕΒΕ σε εσπερινά και ημερήσια. Οι κοινοί συντελεστές για αποφοίτους ΓΕΛ και ΕΠΑΛ αναμένεται να πλήξουν τους υποψήφιους των ΕΠΑΛ, οι οποίοι έχουν παράλληλο σύστημα εισαγωγής με δικές τους βάσεις και αριθμό θέσεων.
Η θεσμοθέτηση κοινής βάσης (ΕΒΕ) ημερησίων και εσπερινών Λυκείων (ΓΕΛ και ΕΠΑΛ αντίστοιχα) θα αποκλείσει τους απόφοιτους των εσπερινών από την τριτοβάθμια εκπαίδευση, οι οποίοι συνήθως είναι εργαζόμενοι μαθητές. Πρόκειται για ρυθμίσεις με ιδιαίτερα σκληρό και ταξικό πρόσημο.
Τι σημαίνει αυτό;
Οτι σε βάθος τετραετίας τα περισσότερα Τμήματα του Πανεπιστημίου σε Κοζάνη , Καστοριά , Γρεβενά θα κλείσουν.
Σύμφωνα με τον αλγόριθμο χρηματοδότησης του ΥΠΑΙΘ, κριτήρια χρηματοδότησης των ΑΕΙ είναι ο αριθμός των φοιτητών και συγκεκριμένες επιδόσεις.
Κατά συνέπεια, όσο περισσότερους φοιτητές χάσουν τα Τμήματα και όσο παραμένουν αδύναμα, εκπαιδευτικά και ερευνητικά, τόσο λιγότερα χρήματα θα πάρουν.
Το προτεινόμενο σύστημα εισαγωγής στα ΑΕΙ αναμένεται να έχει αρνητικές συνέπειες σε διάφορα επίπεδα. Κύρια χαρακτηριστικά είναι η συρρίκνωση του Ενιαίου Χάρτη Ανώτατης Εκπαίδευσης & Έρευνας, η ένταση των ανισοτήτων και των αποκλεισμών στη δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση, η ανακατεύθυνση χιλιάδων υποψηφίων σε αμφιβόλου ποιότητας και κοστοβόρες λύσεις που προσφέρουν τα ιδιωτικά κολέγια, όπως και η αποδυνάμωση των περιφερειακών ιδρυμάτων, με ότι αυτό συνεπάγεται για τις τοπικές κοινωνίες και οικονομίες.
- ~ 30% περιορισμός των φοιτητών στα ΑΕΙ
- Αύξηση της μαθητικής διαρροής στο Λύκειο και μείωση των αποφοίτων λόγω της δυσκολίας εισαγωγής στα ΑΕΙ και της εφαρμογής της Τράπεζας Θεμάτων
- Αύξηση της φοίτησης σε φροντιστήρια και των σχετικών οικογενειακών δαπανών
- Πλήρης ακύρωση του μορφωτικού ρόλου του λυκείου για όλες τις τάξεις
- Μείωση της χρηματοδότησης των Πανεπιστημίων δεδομένου ότι πλέον συνδέεται με τον αριθμό των φοιτητών
- Κλείσιμο και συγχώνευση Τμημάτων – μείωση ερευνητικού έργου & αύξηση της «διαρροής εγκεφάλων»
- Ανακατεύθυνση σπουδαστών στα ιδιωτικά κολλέγια και επιπλέον οικονομική επιβάρυνση των οικογενειών λόγω των διδάκτρων
- Περιορισμός της αναπτυξιακής συνεισφοράς των περιφερειακών Πανεπιστημίων, ειδικά στην επαρχία όπου τα Πανεπιστήμια συνεισφέρουν με μελέτες, έργα και επενδύσεις
- Περιορισμός της πολιτιστικής συνεισφοράς των ακαδημαϊκών κοινοτήτων στην επαρχία
- Σημαντικές αρνητικές συνέπειες στις τοπικές οικονομίες
* Η προσωπική αυτή εκτίμηση βασίστηκε στο εξαιρετικό άρθρο του Καθηγητή Παντελή Κυπριανού , πρώην αναπληρωτή Πρύτανη του Πανεπιστημίου Πατρών, πρώην προέδρου της ΑΔΙΠ, το οποίο και μπορείτε να διαβάσετε εδώ,
καθώς και στην έρευνα της ΟΜΑΔΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: Αγγελόπουλος Γιώργος • Βεντούρας Ερρίκος • Γεωργαντάς Ηλίας • Κοτσιφάκης Γιώργος • Κοτσιφάκης Θεμιστοκλής • Κυπριανός Παντελής • Λόντος Χαράλαμπος • Μπόγρης Αντώνης • Νταής Στέργιος που μπορείτε να διαβάσετε εδώ ipolitico.gr
*ο Μαρκόπουλος Λάζαρος είναι Ε.Τ.Ε.Π Τμήματος Οικονομικών Επιστημών Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας