Επί Νομαρχίας Ανδρεάδη (2005) υποβλήθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση πρόγραμμα για την ταφή επικίνδυνων τοξικών αποβλήτων στα πρώην ΜΑΒΕ. Με κινητοποιήσεις του επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης στην Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση κ. Παπαφιλίππου και εμού τότε Νομαρχιακού Συμβούλου (τότε μάθαμε τι εστί κλοφέν) δεν πέρασε αυτό το πρόγραμμα.
Συνάμα η ΔΙΑΔΥΜΑ αγόρασε 800 στρ. από την ΔΕΗ για να κατασκευάσει χώρο με το πρόγραμμα ΣΔΙΤ για τη διαχείριση απορριμμάτων. Έθεσε όρο για την ταφή απορριμμάτων στα ορυχεία 15.000 τόνους αμίαντο. Δεν προχώρησε αυτό γιατί δεν αδειοδοτήθηκε εξαιτίας τη μη συναίνεσης των Δήμων Εορδαίας και της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας. Θάφτηκαν όμως σε ειδικά σημεία (οχτώ) με χωρητικότητα 100.000 τόννους έκαστο μόνο 25.000 τόνους αμίαντο της ΔΕΗ.
Επί Νομαρχίας κ. Δακή προχώρησαν προγράμματα LIFE και ΕΠΠΕΡΑ συνόλου 37 εκατ. ευρώ για την αποκατάσταση των ορυχείων και αυτό συνέβη αφού πρώτα έγινε κρούση στην ΕΤΒΑ σαν ιδιοκτήτης των 4144 στρ., η οποία αρνήθηκε. Τότε μεταξύ Νομαρχίας Κοζάνης και ΕΤΒΑ, η οποία ανήκει στην τράπεζα Πειραιώς και στο ΥΠΕΧΩΔΕ, επί προεδρίας κ. Γιαννόπουλου, τέως νομάρχη Αρκαδίας, πουλήθηκε η έκταση των πρώην ΜΑΒΕ αντί ενός ευρώ στην Ν.Α. Κοζάνης, με συμβόλαιο που υπεγράφη στο συμβολαιογραφείο του κ. Λαζαρίδη Αναστασίου στα Σέρβια (2008). Στα προγράμματα που εγκρίθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση ΕΠΠΕΡΑ προβλεπόταν να ταφούν 25.000 τόνοι αμίαντο στην χαβούζα μόνο από τα SILO – εργοστάσιο και αποθήκες οι οποίες ήταν γεμάτες από απούλητο αμίαντο. Είναι το μεγαλύτερο πρόγραμμα αποκατάστασης που έγινε στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ήρθαν από τη Ν. Κορέα επιστήμονες για να ενημερωθούν για το πρόγραμμα). Έτσι θάφτηκαν με ειδικές προδιαγραφές 15.000 τόνοι αμίαντο υπολείποντας 10.000 τόνοι για θάψιμο. (Διίστανται οι απόψεις για πως θα θαφτεί το εργοστάσιο ή θα γκρεμιζόταν και θα σκεπαζόταν με φυτική γη σχηματίζοντας λόφο ή θα θαβόταν μέσα στην χαβούζα συμπληρώνοντας τους υπόλοιπους 10.000 τόνους που έλεγε το πρόγραμμα). Να σημειώσω ότι δεν θα εγκρίνονταν τα προγράμματα αποκατάστασης αν δεν θάβονταν ο υπάρχων αμίαντος των ΜΑΒΕ στη χαβούζα διότι το κόστος ταφής ήταν μεγάλο. Κατά τη διάρκεια όλων αυτών των προγραμμάτων υπήρξε τεχνικός σύμβουλος και επιβλέπων της διαδικασίας, το Εθνικό Κέντρο Φυσικών Επιστημών Δημόκριτος, και όλες οι διαδικασίες έγιναν με ιδιαίτερα αυστηρά μέτρα. Επί Ν.Α. Κοζάνης κ. Δακή στάλθηκε στην Γερμανία με 400- 500 ευρώ ο τόνος αμιάντου του νομού Κοζάνης. Το ίδιο έγινε το 2012 για τον πρώην οικισμό της ΔΕΗ στη λίμνη Πολυφύτου πλησίον των Ιμέρων, δίπλα από το σημείο που είναι ο αγωγός ύδρευσης Θες/νίκης.
Επί Περιφερειακής Αρχής κ. Καρυπίδη, έρχεται στο Περιφερειακό Συμβούλιο στις 18-11-2016 Κοινή Υπουργική Απόφαση και έγκριση Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντολογικών Επιπτώσεων ΣΜΠΕ του Σχεδίου Αναθεώρησης του Περιφερειακού Σχεδίου Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ), που προβλέπει τη χρήση των ΜΑΒΕ για την διάθεση των αποβλήτων αμιάντου.
Μετά από σύσκεψη της αντιπολίτευσης δεχθήκαμε (απόφαση 286/16) να ταφεί αμίαντος μόνο από την Περιφέρειά μας, εκτός του αμιάντου της ΔΕΗ, διότι σκεπτόμενοι ότι υπάρχει άδεια για άλλους 10.000 τόνους υπόλοιπο, και βλέποντας ότι η συμπολίτευση είχε πλειοψηφία και θα περνούσε άλλη μια πιο οδυνηρή πρόταση.
Ως εκ τούτου δεχόμαστε μόνο την αποκατάσταση του εργοστασίου με έναν από τους δύο τρόπους που αναφέραμε παραπάνω. Το ΠΕΣΔΑ που εγκρίθηκε το 2016 ολοκληρώνεται το 2021 και για να έρθει νέο ΠΕΣΔΑ πρέπει να εγκριθεί από το Περιφερειακό Συμβούλιο.
Να υπενθυμίσω, το πλέον σημαντικό, ότι η έκταση είναι ιδιοκτησία της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας και μόνο με απόφαση του Π.Σ. Δυτικής Μακεδονίας μπορεί να περάσει κάποια άλλη πρόταση.
Μαργαρίτης Γεώργιος
Περιφερειακός Σύμβουλος
