Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας και η ταινία είναι η επίσημη πρόταση της Ρωσίας για τα Όσκαρ Καλύτερης Διεθνούς Ταινίας του 2021.
Τώρα στον βάρβαρο πόλεμο που ξεκίνησε ο ηγεμόνας της Ρωσίας όλο και πιο άγριες γίνονται οι ρωσικές επιθέσεις από στεριά, αέρα και θάλασσα κατά της Ουκρανίας, η οποία αντιστέκεται με συγκλονιστικό τρόπο απέναντι στις ορδές του των επιτιθεμένων επί δέκα ημέρες, καθώς βλέπει τον στρατό του Πούτιν να βομβαρδίζει την Μαριούπολη για να αποκόψει όλο το ανατολικό κομμάτι της χώρας, να ετοιμάζεται για την εισβολή στο Κίεβο, το οποίο βιώνει εφιαλτικές στιγμές, αλλά και να επιχειρεί να ελέγξει τα πυρηνικά της εργοστάσια. Αλλά θα επανέλθουμε στον τρομερό και εφιαλτικό πόλεμο που οργάνωσε ο δικτάτορας της Ρωσίας, αφού δούμε λίγα πράγματα για τη Ρωσική συμμετοχή τα Όσκαρ Καλύτερης Διεθνούς Ταινίας του 2021.
Η ηρωίδα μας στην ταινία του Κοντσαλόφσκι είναι μια βετεράνος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου η Λουντμίλα, η οποία είναι ολόψυχα δοσμένη στις ιδέες του σοσιαλισμού και είναι αξιωματούχος της Σοβιετικής Ένωσης, μέλος του δημοτικού κομματικού μηχανισμού του Νοβοτσερκάσκ. Το καθεστώς του Χρουστσόφ είχε κάνει κάποια βήματα αποσταλινοποίησης, η αύξηση των τιμών όμως, σε εθνικό επίπεδο και η περικοπή μισθών στο εργοστάσιο της πόλης οδήγησε την κατάσταση σε δύσκολες καταστάσεις και οι σοβιετικές αρχές, οι οποίες κινητοποιήθηκαν αστραπιαία, βρέθηκαν μπροστά στο ανήκουστο γεγονός της μιας απεργίας εργατών απέναντι σε ένα καθεστώς εργατών. Η Λουντμίλα τον Ιουνίου του 1962 θα βρεθεί στη μέση μιας πολύ δύσκολης κατάστασης, καθώς οι εργάτες του τοπικού εργοστασίου κατασκευής σιδηροδρομικών ηλεκτρομηχανών αναπτύσσουν την απεργία τους. Η πιστή στον σοσιαλισμό, Λουντμίλα ζητά κατ’ αρχάς να παρθούν σκληρά μέτρα, αλλά θα μείνει άναυδη όταν δει με τα ίδια της τα μάτια τις φοβερές κατασταλτικές μεθόδους της εξουσίας και διαπιστώσει πως η 18χρονη κόρη της, εργάτρια που συμμετείχε στις διαμαρτυρίες, αγνοείται μετά την άγρια επέμβαση του κόκκινου στρατού.
Ο Κοντσαλόφσκι με απλό τρόπο και φόρμες λιτές, χωρίς φιοριτούρες και κόλπα, με όπλο το ασπρόμαυρο που κινείται στις αποχρώσεις του γκρι, χωρίς έντονα κοντράστ, περιγράφει τη στιγμή που έμεινε στην Ιστορία ως η Σφαγή του Νοβοτσερκάσκ, κάνοντας ένα δράμα προσωπικό, παν-ρωσικό και κατ’ επέκταση παγκόσμιο. Βασική συνεργάτις του η Γιούλια Βισότσκαγια η οποία υποδύεται με πειστικό τρόπο τη σ. Λουντμίλα και η οποία είναι και σύζυγος του Αντρέι Κοντσαλόφσκι. Η Λουντμίλα όταν βλέπει να επεμβαίνει ο στρατός και η KGB και η διαμαρτυρία των εργατών πνίγεται στο αίμα: 26 νεκροί και 87 τραυματίες είναι ο φρικαλέος απολογισμός ενός εγκλήματος που αμέσως αποσιωπάται, καταπνίγεται για να μην αμαυρωθεί η εικόνα της ΕΣΣΔ, νιώθει να χάνει τον κόσμο κάτω από τα πόδια της. Η Λουντμίλα ξεκινά αγωνιώδεις προσπάθειες να βρει την κόρη της. Όλα όμως τα τυλίγει ένα πέπλο αδιαφορίας, σιωπής και φόβου. Οι κάτοικοι της πόλης από τρόμο και οι Αρχές για να προστατέψουν τη σοσιαλιστική πατρίδα, βουβαίνονται, αποσιωπούν, αποκρύπτουν.
«Αγαπητοί σύντροφοι», ακούγεται κάθε τρεις και λίγο στο φιλμ και μοιάζει σαν αστεϊσμός, σαν χλευασμός, σαν αβάσταχτη για τους «συντρόφους» ειρωνεία και υποκρισία, αυτή η φράση δίνει και τον τίτλο στην ταινία.
Ο Ρώσος Αντρέι Κοντσαλόφσκι μας προσφέρει ασπρόμαυρα κομμάτια παραλλαγμένου και έξυπνου «σοσιαλιστικού ρεαλισμού», κριτικάροντας τις κωμικοτραγικές αντιδράσεις του γραφειοκρατικού μηχανισμού, στα τρομερά γεγονότα του Ιουνίου του 1962 "της σφαγής του Νοβοτσερκάσκ". Θα δούμε και θα καταλάβουμε και κάποια πράγματα για την κατάπτωση της Ρωσίας, αυτής της μεγάλης χώρας και τους σκοτεινούς δρόμους που ακολουθεί σήμερα. Η πόλη που συνέβησαν τα συγκλονιστικά γεγονότα του Ιουνίου του 1962 είναι πολύ κοντά στα σύνορα με την ηρωική Ουκρανία και τη βασανισμένη Μαριούπολη.
Εκεί που οι Ουκρανοί δίνουν τις ζωές τους για τα ιδανικά της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας. H Ρωσία υποτίμησε την ουκρανική αντίσταση και φαίνεται ότι τα δύο βασικά σχέδια του Βλαντίμιρ Πούτιν, που ήταν η αντικατάσταση της ουκρανικής κυβέρνησης και ο διαμελισμός της Ουκρανίας θα συναντήσουν μεγάλες δυσκολίες για την υλοποίησή τους η νίκη των Ρωσικών ορδών, αν υπάρξει, θα είναι πύρρειος.
Οι Ουκρανοί κάνουν τον τεράστιο αγώνα τους αφήνοντας με το πείσμα, την αντοχή και το κουράγιο τους άφωνο όλον τον κόσμο. Σ’ αυτούς ελπίζουμε για να νικήσουν οι δυνάμεις της ελευθερίας και της αυτοδιάθεσης, αλλά ελπίζουμε και στους Ρώσους. Ναι αν οι Ρώσοι ξεσηκωθούν κάτω από την πίεση των οικονομικών κυρώσεων, τη συνειδητοποίηση για την αδικία και το έγκλημα που διαπράττει ο σκοτεινός τσάρος τους και την αλληλεγγύη απέναντι στο αδελφό λαό τους μπορούν όλα να ανατραπούν. Είναι αλήθεια ότι δύσκολα τόσοι πολλοί άνθρωποι στη Μόσχα, στην Αγία Πετρούπολη και στις άλλες πόλεις θα βγουν στους δρόμους να διαμαρτυρηθούν για τον άδικο αυτό πόλεμο διακινδυνεύοντας τη ζωή τους και τη ζωή των οικογενειών τους. Γιατί ο δικτάτορας Πούτιν δεν είναι Μακρόν, ούτε Κόστα και Σολτς που θα αφήσει χιλιάδες διαδηλωτές να του σπαταλούν την εικόνα του με διαμαρτυρίες, αιτήματα για ελευθερίες και αυτοδιαθέσεις.
Ο πόλεμος δεν είναι με όλους τους Ρώσους. Είναι με το αυταρχικό καθεστώς του Πούτιν που φυλακίζει δημοσιογράφους, δηλητηριάζει και βασανίζει τους πολιτικούς του αντιπάλους, που στραγγαλίζει οικονομικά τη χώρα του δημιουργώντας εκατομμυριούχους στην αυλή του. Η Ευρώπη πρέπει να ωθήσει τα πράγματα ώστε από αυτόν τον ζόφο να προκύψει μια άλλη πιο φωτεινή, πιο δημιουργική, πιο δημοκρατική Ρωσία. Πρέπει να στηρίξει το επιστημονικό, καλλιτεχνικό, δημιουργικό δυναμικό της χώρας κι όχι να το απομονώσει και να το αφήσει έρμαιο στη χλεύη αλλά και στις διώξεις και τις ταπεινώσεις του αιμοσταγούς καθεστώτος.
Να πάμε στην όμορφη αυτή ταινία του Αντρέι Κοντσαλόφσκι, γιατί πόλεμο έχουμε με τον Πούτιν την στενή και ευρύτερη παρέα του, όπου γης κι όχι με το ρωσικό λαό και τον πολιτισμό του. Γι αυτό να δούμε το «Αγαπητοί σύντροφοι» να διαβάσουμε και να ξαναδιαβάσουμε όλον τον Ντοστογιέφσκι, να ακούσουμε και να απολαύσουμε πάλι όλους τους μεγάλους Ρώσους της Κλασσικής μουσικής, γιατί μαζί με όλους αυτούς θα διώξουμε το σκοτάδι που προσπαθεί να απλώσει πάνω από την Ουκρανία ο Πούτιν και οι ορδές του.
