μιας κινηματογραφικής παραγωγής. Βλέπει κάποιος πράγματα, ακούει, μαθαίνει, απολαμβάνει και χαίρεται, τέλος επιστρέφει στη βάση του κι αρχίζει την ταξινόμηση, την τακτοποίηση, συνοδευόμενη από κάποιου είδους ενδοσκόπηση. Σ’ αυτή τη φάση συναρμολογείται και δένεται το ταξίδι και από σκόρπια κομμάτια ολοκληρώνεται σε ένα όμορφο, αχανές, γοητευτικό παζλ.
Το ταξίδι πρέπει να είναι μια κίνηση, δεν πρέπει να είναι μια παγιωμένη κατάσταση, πρέπει είναι ένας δρόμος όχι ένα λιμάνι γι αυτό οι καλοί ταξιδευτές φτιάχνουν σιδερένια προγράμματα για να βρίσκουν μικρές, λεπτεπίλεπτες αφορμές να τα παραβιάζουν. Εκεί που το πρόγραμμα λέει Πύλη του Βρανδεμβούργου και Κτήριο του Ράιχσταγκ ανατρέπεται επειδή πήρε το μάτι σου στο βάθος μια όμορφη φιλύρα που πρέπει εξάπαντος και τώρα λόγω φωτός να τη φωτογραφίσεις ή μια ζωντανή νεανική παρέα που σε παρέσυρε κατά μήκος του Σπρέε, γιατί δεν ήθελες να χάσεις με τίποτα αυτό το κινούμενο υπαίθριο πάρτι ή ακόμα και για πιο πεζό λόγο, επειδή απλώς έχασες τη στάση του υπ αιθμ. 200 λεωφορείου στην πλατεία Δημοκρατίας που έπρεπε να κατέβεις και ξεχάστηκες.
Τα ταξίδια διαστέλλουν το χρόνο, γι’ αυτό τα λατρεύουν οι ‘’πειραγμένοι’’, οι ανήσυχοι και οι αναστατωμένοι άνθρωποι. Ταξιδεύουν κι άλλοι πολλοί αλλά οι περισσότεροι από αυτούς είναι απλώς τουρίστες. Με αυτά η ζωή μας λαμβάνει διαστάσεις, αποκτά βάθος και προοπτική. Με τα ταξίδια ο άνθρωπος βάζει χρονόσημα στον βίο του. Πριν το Λονδίνο και μετά τις Άλπεις, τότε στη Νάξο, την εβδομάδα της Χαλκιδικής, πριν το μεθύσι και μετά το όνειρο. Χωρίς το ταξίδι ο χρόνος αφυδατώνεται, συρρικνώνεται, λιώνει σαν πάγος στον καύσωνα της ρουτίνας.
Το ταξίδι είναι ίσως ο μοναδικός τρόπος να μακρύνεις τη μοναδική φτωχή και περιορισμένη ζωή που μας δανείστηκε, γιατί σαν δανεική μοιάζει κάποιες φορές. Αρχίζεις να την αγοράζεις πραγματικά και να τη νιώθεις δική σου όταν κινείσαι, γυρίζεις και ταξιδεύεις, γιατί τότε ξοδεύεις. Περνούν μέρες, εβδομάδες και μήνες ρουτίνας και λήθαργου που χάνονται λιωμένες κάτω από τη μπότα του χρόνου, και κοιτάμε πίσω και μοιάζει αυτός ο χρόνος σαν να μην υπήρξε ποτέ ή να τον έζησε κάποιος άλλος. Πάντως εμείς δεν έχουμε ιδέα για τον φόνο και τον σκοτωμένο χρόνο που αφήσαμε πίσω μας. Όμως μια μικρούλα εβδομάδα στη Μήλο ή στα χωριά του Πηλίου ή ένα τριήμερο στη Βιέννη ή τη Βουδαπέστη ορθώνεται σαν οβελίσκος στις αχανείς εκτάσεις των επαναλήψεων του βίου μας για να μας θυμίζει, να μας διδάσκει και να μας συγκινεί.
Η φωτογραφία είναι αναπόσπαστο κομμάτι του ταξιδιού μας και της ταξινόμησης του, γιατί η φωτογραφία ακόμα και ηλεκτρονική είναι η υλική μορφή της μνήμης. Οι άνθρωποι είμαστε ματαιόδοξοι, αλλά όχι τόσο ώστε να χάνουμε το χρόνο μας για να φωτογραφίσουμε και να φωτογραφηθούμε. Το κάνουμε γιατί όταν όλα θα τα έχει σαρώσει η λησμονιά οι φωτογραφίες θα είναι εκεί σαν πιστοί, ακάματοι υπηρέτες να μας φροντίσουν και να μας περιποιηθούν, θα είναι δίπλα μας σαν τρυφερές και ηδονικές παλλακίδες να τρίψουν τα άκρα της μνήμης μας και να θωπεύσουν την ευαίσθητη περιοχή του παρελθόντος μας και τότε θα αρχίσουν να αναδεύονται και να αναδύονται τα αρώματά των αλλοτινών εποχών, και να ανασύρονται από τη λήθη οι τόποι που ταξιδέψαμε, οι στιγμές που ζήσαμε, οι ήχοι και οι μουσικές που μας συνόδευσαν, ακόμα τα αγγίγματα που μας αναστάτωσαν.
Μια φωτογραφία αρκεί να ταράξει το δοχείο των αναμνήσεων και να χυθούν τα αρώματα γύρω και ν ανοίξει διάδρομος που θα μας οδηγήσει μακριά μέχρι τα βάθη των πραγματικών γεγονότων για να τα ξαναζήσουμε. Η νοσταλγία και η μνήμη είναι δύο φτερά που μας οδηγούν κατευθείαν στους θρόνους της αγιοσύνης κι από εκεί η ζωή μοιάζει οπωσδήποτε πιο γλυκιά, αναπάντεχα πιο τρυφερή, και απρόσμενα πιο δικαιωμένη.
Ακόμη, από αυτή τη θέση ο ορίζοντας της τέχνης μοιάζει ακόμα πιο όμορφος.