αιχμάλωτοι από τον κ. Φώτη Κουβέλη ή παρεδόθησαν σ' αυτόν αύτανδροι -ένδεκα τον αριθμό- και στις όποιες πολιτικές σειρήνες του, δεν έχει σημασία. Ενα το κρατούμενο.
Στην πόλη της Κοζάνης παρά την περιοχή της που ανοικοδομήθηκε έντονα με κέντρο την αρχαία εκκλησία του αγίου Αθανασίου, υπάρχει οδός στην οποία τιμάται ένας Λοχαγός  Κουβέλης! Ψάχνοντας την εμβριθή έως σπαρταριστή εισηγητική έκθεση της κυρίας ΔΕΜΚΟ του Δήμο Κοζανιτών και περιχώρων (εκεί τεκμηριώνεται μεταξύ άλλων ότι ο Αλ. Παπαδιαμάντης υπήρξε και ηθοποιός) η οποία αφορούσε την ονοματοθεσία στας οδούς και τας ρίμας της πόλεως και γιατί πρέπει να έχουν το τάδε όνομα, είδα πως η οδός Λοχαγού Κουβέλη είναι ατεκμηρίωτη. Κρατούμενο δύο.
Το είχα από καιρό απορία. Ψάχνοντας, που αλλού, στον τυφλοσύρτη της εποχής του Google βρήκα πως το όνομα "λοχαγός Κουβέλης" επιχωριάζει χρονικά κι ιστορικά την περίοδο  της απελευθέρωσης της νήσου Χίου (11-11-1912) όπου στην φονική μάχη του υψώματος Αίπος  ο "λοχαγός Κουβέλης προσπάθησε να ανεβεί σ' αυτό από τις Καρυές αλλά απέτυχε λόγω της σθεναρής αντίστασης των τουρκικών δυνάμεων. Στη συμπλοκή που κράτησε σκοτώθηκαν από την ελληνική πλευρά 7 και τραυματίστηκαν 23, ενώ από την τουρκική σκοτώθηκαν 14 και τραυματίστηκαν πάνω από 40.
Τώρα πως έφτασε η χάρη του στις χάρες του Δήμου και του έδωσαν το όνομά του στο δρόμο, κύριος οίδε. Γιατί το μυστήριον είναι ποιός πρότεινε και που τον βρήκαν; Χρειαζόταν  προφανώς ιδιαίτερη ερευνητική προσπάθεια.  Εχει σημασία, αν τελικά είναι αυτός και δεν είναι κανείς άλλος που δεν γνωρίζουμε ως μετρίαν γνώσιν της τοπικής ιστορίας έχοντες, του πως κινείται αυτή η υπόθεση της δημοτικής ονοματοθεσίας. Από ποίους και πως αξιολογούνται τα ονόματα τα οποία τελικά μας ακολουθούν και μας προσδιορίζουν ως κατοίκους μιας πόλεως, αφού όλοι οι λογαριασμοί κυρίως. Λογαριασμοί πλέον είμαστε μόνον κι όχι επιστολές  και γράμματα ανεπίδοτα κυρίως:
" Επιταγές και δέματα
Τα κανονίζεις όπως όπως
Τριάντα τα εκατό πενήντα τα εκατό
Μα ποιος θα πάρει την μισή μου ξενιτειά;
Ποιος θα δεχτεί να πάρει
Τριάντα τα εκατό απ' τη μισή μου ξενιτειά
(Αρης Αλεξάνδρου)

που αντικαταστάθηκαν με το διαδίκτυο, και οι οποίοι πρώτα το όνομα του δρόμου μας φέρουν και ύστερα το όνομά μας. Μετά το ανάλογο δημόσιο, δημοτικό, επιχειρηματικό ταμείο στο οποίο πρέπει να προσέλθουμε γογγύζοντας άπαντες κι εκόντες άκοντες και ν' αποδώσουμε λογαριασμό.
Αλλά αφού περί των τοπικών οδών ο λόγος σημειώνω, μιαν και έγινε τελευταία ένα μικρό θέμα στις ηλεκτρονικές ή έντυπες στήλες ενημέρωσης του τόπου, πως στην οδό Φον Καραγιάννη τιμάται ο Θεόδωρος Καραγιάννης  (μέγας πολιτικός, κοινωνικός και πνευματικός παράγων στη Βιέννη της Αυστρουγγαρίας), πατέρας του μουσικού Χέρμπερτ. Περιπλέον δε, κι αυτό ακούστηκε, ο μεγάλος μουσικός το 1935(;) παρότι ζήτησε από το Δήμο Κοζάνης  πιστοποιητικό αρείας καταγωγής για το διορισμό του στη Φιλαρμονική του Βερολίνου κι ο επί της Δημοτικής βιβλιοθήκης και των βιβλίων της ,πρώην καθαριστής των και έπειτα φύλαξ άγγελος τους,  Ν. Π. Δελιαλής συνέταξε το γενεαλογικό του δέντρο, εντούτοις ο Δήμαρχος Α. Τέρπου δεν του το έδωσε. Ο Χέρμπερτ έκτοτε θυμήθηκε την Ελλάδα και την πόλη της Κοζάνης μόλις τον Αύγουστο του 1979...
Μια άλλη οδός στην πόλη στην οποία στάθηκα κάπως ήταν αυτή που φέρει το όνομα του Στυλιανού Αλεξίου, ομότιμου καθηγητού της φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, νεοελληνιστή δεινού, μεταφραστή μέχρι και ποιητή. Ζει ο σπουδαίος αυτός πνευματικός άνθρωπος του τόπου κι όταν του έκανα γνωστό πως οι εντελώς ανυποψίαστοι περί αυτών της ενταύθα πόλεως του έδωσαν το όνομά του σε οδό στην περιοχή Πλατάνια, όπου υπάρχουν και τα σπουδαιότερα ονόματα των Ελλήνων φιλολόγων κι νεοελληνιστών, ξαφνιάστηκε ευχάριστα και κάπως αμήχανα ότι συνήθως ονοματοθετούνται εκείνοι που δεν υπάρχουν πλέον στη ζωή. Αλλά τί πειράζει; Κρατούμενον τρίτον.
Εκ της ασχετοσύνης τους το πιθανότερο οι της ΔΕΚΜΟ  ν' ανοίγουν τις εγκυκλοπαίδειες  και να παίρνουν με τη σειρά τα ονόματα μέχρις εξαντλήσεως των υπό ονοματοθεσίαν δρόμων κι όποιον τελικά πάρει η τύχη για να διαιωνίζεται στους τοίχους των σπιτιών μας αλλά και στην πόλη. Αλλά στη μνήμη μας με τη γνώση τους; Αυτό είναι μια άλλη ιστορία ελαφρώς λυπημένη.
Ο προμνησθείς  Στ. Αλεξίου μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Στιγμή μια συλλογή ποιημάτων με τον τίτλο "Στίχοι επιστροφής". Αντιγράφω ένα μικρό πο
ίημα με τον τίτλο "Δίλημμα" που καμία σχέση δεν έχει
με τα προεκλογικά μας  βάρβαρα διλήμματα που μπαίνουν, θα μπουν (αλλά δεν θα τους βγουν).
Τι 'ναι καλύτερο, η πίστη
κι η μοναξιά κι η σιωπή,
ή το μεθύσι κι η αστραπή
της γύμνια σου στο μεσονύχτι,
μεγάλο της ψυχής μου δίχτυ,
μόνη αλήθεια, γνώση απτή