Κυρίες και Κύριοι,
Πράγματι είμαστε στο μέσον ταχύτατων και δομικής διάστασης αλλαγών στον ενεργειακό τομέα, και ειδικότερα στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας. Αλλαγές που προκαλούνται από την αλματώδη πρόοδο της τεχνολογίας, από την κλιματική αλλαγή, τις κοινωνικοοικονομικές και γεωπολιτικές εξελίξεις. Ως χώρα επιβάλλεται να διαγνώσουμε τις νέες συνθήκες σωστά και να τις μελετήσουμε με τη μέγιστη αντικειμενικότητα και πληρότητα. Θα ήταν εξαιρετικά επιζήμιο, με απρόβλεπτες αρνητικές συνέπειες να προσεγγίσουμε το διαμορφούμενο περιβάλλον με προχειρότητα, προκατάληψη ή δογματισμό. Είναι άλλωστε τόσο πλούσια η αρνητική σχετική μας εμπειρία, της οποίας τις δυσμενείς συνέπειες βιώνουμε σήμερα, ώστε καμία δικαιολογία δεν μπορεί να υπάρξει.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει κάνει τις κεντρικές της επιλογές και διαμορφώνει τις αντίστοιχες πολιτικές. - Αντιμετώπιση κλιματικής αλλαγής με κεντρικό άξονα την απανθρακοποίηση των παραγωγικών και όχι μόνο δραστηριοτήτων. - Μείωση της ενεργειακής εξάρτησης με κεντρικούς άξονες τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και την εξοικονόμηση και, βέβαια, την αξιοποίηση των εγχώριων πηγών. - Ενοποίηση της Ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας με ενίσχυση των διασυνδετικών υποδομών, και με διαμόρφωση ενιαίων κανόνων λειτουργίας των αγορών και ανάπτυξη και διείσδυση των ΑΠΕ. - Ενίσχυση του ρόλου των καταναλωτών με δυνατότητα παρέμβασης και ελέγχου στο περιβάλλον της διεσπαρμένης παραγωγής και των έξυπνων δικτύων. Στη χώρα μας οι Ευρωπαϊκές πολιτικές έχουν επίδραση καταλυτική. Ωστόσο η εξειδίκευση και η εφαρμογή τους δεν γίνεται ομαλά με βάση τις συνθήκες και ανάγκες αλλά συνυφαίνονται με το πλαίσιο των μνημονίων και τις ειδικότερες απαιτήσεις των δανειστών.
Για τη ΔΕΗ αποτελούν προκλήσεις στρατηγικής διάστασης, τις οποίες καλείται να αντιμετωπίσει θετικά και δημιουργικά, πραγματοποιώντας σε ελάχιστο διάστημα αλλαγές, οι οποίες υπό κανονικές συνθήκες απαιτούν πολλά χρόνια. Και μάλιστα σε περιβάλλον κάθε άλλο παρά ευνοϊκό, που συνθέτουν οι μέχρι σήμερα καθυστερήσεις, οι ιδιαιτερότητες της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας. Κεντρικό ζήτημα έχει αναδειχθεί το άνοιγμα της αγοράς της προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας. Προσπερνώ τα ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα, και τις ιδιαιτερότητες της αγοράς από την ανάγκη στήριξης της βιομηχανίας, της αγροτικής παραγωγής, των ευάλωτων καταναλωτών, πράγματα που εξ αντικειμένου παραμένουν ανοικτά. Με τις νέες απαιτήσεις των εκπροσώπων των θεσμών στα πλαίσια των κατ’ ευφημισμό αποκαλούμενων αλλά πόρρω απεχόντων από το Γαλλικό μοντέλο ΝΟΜΕ, η λιγνιτική και υδροηλεκτρική παραγωγή της ΔΕΗ κάποιες ώρες δεν θα επαρκεί. Έτσι η Επιχείρηση θα υποχρεώνεται να παράγει ΗΕ με Φυσικό αέριο ή να αγοράζει ΗΕ για να τη διαθέτει με ζημία μέσω των δημοπρασιών. Ελπίζω τελικά να επικρατήσει η λογική. Εκτιμώ πάντως ότι το μοντέλο, όπως έχει διαμορφωθεί με τις δυνατότητες εξαγωγών, σε συνδυασμό με τις επιβαρύνσεις των προμηθευτών με τις πρόσφατες νομοθετικές ρυθμίσεις για τον ΕΛΑΠΕ δεν θα οδηγήσει, ούτε στο στρεβλό άνοιγμα της αγοράς. Το μόνο σίγουρο είναι ότι η ΔΕΗ θα δεχθεί καίριο πλήγμα. Κι αυτό δεν μπορώ να πιστέψω ότι είναι στις προθέσεις της Ε.Ε. Κρίνω σκόπιμο απ’ αυτό το βήμα να στείλω στους θεσμούς και ιδιαίτερα στην ΕΕ το μήνυμα: Προσεγγίστε τα προβλήματα της αγοράς ΗΕ ολιστικά. Πιάστε το χέρι που σας απλώνουμε για να μεταβούμε σε μια αγορά ΗΕ που θα λειτουργεί πραγματικά για το συμφέρον των καταναλωτών και της ανάπτυξης. Με όπλο τη λογική, την τεκμηρίωση και το διάλογο, είναι απόλυτα εφικτό να γίνουν οι αναγκαίες προσαρμογές και διορθωτικές ρυθμίσεις σε συμφωνία ιδιαίτερα με την ΕΕ. Ο σχεδιασμός της αγοράς ΗΕ είναι πολύ επικίνδυνο να διενεργείται στα ασφυκτικά πλαίσια της δημοσιονομικής προσαρμογής. Απολυτότητες ή κοντόφθαλμες πολιτικές μπορεί να προκαλέσουν ανεπανόρθωτες ζημίες.
Όλοι πρέπει να αναλάβουμε τις ευθύνες μας. Σε ότι αφορά στη ΔΕΗ έχει γίνει πλήρης συνείδηση ότι τα μερίδια της στην αγορά θα μειωθούν σημαντικά. Γι αυτό προετοιμαζόμαστε και εργαζόμαστε εντατικά έχοντας επαναπροσδιορίσει το εταιρικό μας όραμα: Η ΔΕΗ του μέλλοντος θα είναι διαφορετική. Στόχος να είναι ισχυρότερη. Στο πλαίσιο αυτό, στο επόμενο διάστημα θα υλοποιήσουμε τις προηγούμενες εξαγγελίες μας για το ομαλό άνοιγμα της αγοράς με τη σύσταση θυγατρικών εταιρειών πελατών και τη διάθεσή τους στον ανταγωνισμό. Πέραν αυτού θέλω να είμαι αισιόδοξος, ότι σήμερα, υπάρχουν οι πολιτικές προϋποθέσεις ώστε : α) Να γίνει ουσιαστικός μετασχηματισμός του μοντέλου της αγοράς στα πλαίσια του TARGET Model. Να μεταβούμε σε ένα μοντέλο που δεν θα αναπαράγει τις παθογένειες του υφιστάμενου σήμερα, και παράλληλα θα επιτρέπει στη χώρα μας να διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην περιφερειακή αγορά των γειτονικών μας χωρών. β) Να καταρτιστεί επιτέλους εθνικός ενεργειακός σχεδιασμός που θα λαμβάνει υπόψη τις ιδιαιτερότητες και ανάγκες της χώρας και ταυτόχρονα θα εναρμονίζεται με τις Ευρωπαϊκές πολιτικές και στόχους. Ο σχεδιασμός αυτός αποτέλεσμα συστηματικής επιστημονικής μελέτης, και ουσιαστικού διαλόγου ώστε να τύχει της ευρύτερης δυνατής συμμετοχής θα ξεκαθαρίσει πλήρως το τοπίο σε ότι αφορά το ενεργειακό μείγμα, και τους ρόλους, και θα δημιουργήσει στέρεο υπόβαθρο για πολιτικές επιλογές και ρυθμίσεις που θα διαμορφώνουν το αναγκαίο περιβάλλον για επενδύσεις σε όφελος της οικονομίας και της ανάπτυξης. Κυρίες και Κύριοι, Η Χώρα μας, παρά τα προβλήματα, έχει όλες τις προϋποθέσεις στον τομέα του ηλεκτρισμού να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στην ευρύτερη περιοχή. Διαθέτει πλούσια τεχνογνωσία σε κρίσιμους τομείς, όπως οι μελέτες, κατασκευές, λειτουργία και εν γένει εκμετάλλευση σταθμών παραγωγής Υδροηλεκτρικών αλλά και θερμικών κάθε είδους καυσίμων, και βέβαια ΑΠΕ. Έχει μεγάλη εμπειρία, ικανότατο και άριστα καταρτισμένο στελεχικό δυναμικό στην οργάνωση και λειτουργία της αγοράς.
Η πλούσια παραγωγή γνώσης στα Πολυτεχνεία μας σε συνδυασμό με την τεράστια συσσωρευμένη εμπειρία μας στις μελέτες, κατασκευές, λειτουργία και εν γένει εκμετάλλευση των ηλεκτρικών δικτύων όλων των τάσεων δημιουργούν το αναγκαίο υπόβαθρο για αφομοίωση και εξέλιξη των πιο σύγχρονων κατακτήσεων της τεχνολογίας, και αποτελούν παράγοντα εξωστρέφειας και ανάληψης Επιχειρηματικών πρωτοβουλιών. Τέλος το πλούσιο δυναμικό εγχώριων πηγών, συμβατικών και ΑΠΕ, μπορεί να δώσει την αναγκαία δυναμική στην ελληνική οικονομία και ανάπτυξη, με ελεγχόμενο κόστος παραγωγής ΗΕ και διαρκή βελτίωση το περιβαλλοντικού αποτυπώματος της χώρας, σε πλήρη συμμόρφωση με τους Ευρωπαϊκούς Στόχους.
Στο σημείο αυτό χρειάζεται μεγαλύτερη συνεννόηση και προσοχή. Μακριά από δόγματα κα προκαταλήψεις. Η Ελλάδα είναι από τις χώρες της Ευρώπης που διαθέτουν ορυκτά καύσιμα, λιγνίτη. Η λιγνιτική παραγωγή από το 75% και πλέον έχει περιοριστεί σήμερα στο 30-35%. Η περαιτέρω μείωσή της θα σημάνει μεσοπρόθεσμα αύξηση των εισαγωγών ΗΕ, αύξηση της παραγωγής από το εισαγόμενο Φ.Α., έκθεση της χώρας σε οικονομικούς κινδύνους από αύξηση του ενεργειακού κόστους αλλά και διακύβευση της ασφάλειας εφοδιασμού. Και μάλιστα σε μια προοπτική αύξησης της κατανάλωσης και των αναγκών σε ηλεκτρική ενέργεια, με την επέκταση της χρήσης της στις μεταφορές και στις εξυπηρετήσεις των κτηρίων στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής πολιτικής της απανθρακοποίησης.
Έτσι το ζητούμενο είναι η σχεδιασμένη μετάβαση από τον ένα εγχώριο ενεργειακό πόρο, το λιγνίτη, στον άλλο, τις ΑΠΕ, με ελαχιστοποίηση της εξάρτησης από εισαγωγές κάθε είδους. Στα πλαίσια αυτά προχωρούμε σήμερα στον εκσυγχρονισμό του λιγνιτικού παραγωγικού δυναμικού με αύξηση του βαθμού απόδοσης και μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Μ’ αυτή τη λογική συνασπιστήκαμε με μια σειρά ευρωπαϊκές χώρες και ήδη προωθούμε με επιτυχία τις θέσεις μας: όχι αμφισβήτηση των Ευρωπαϊκών στρατηγικών επιλογών αλλά παράλληλα αποζημίωση των χωρών που θίγονται απ’ αυτές ώστε να μην υπάρξει αύξηση του κόστους παραγωγής Η.Ε. Σ’ αυτά τα πλαίσια λήφθηκαν πρόσφατα αποφάσεις από το Δ.Σ. της Eurelectric, κατατίθενται προτάσεις και προωθούνται ρυθμίσεις στα όργανα της Ε.Ε.
Κυρίες και Κύριοι, Ως ΔΕΗ, με τη συσσωρευμένη τεχνογνωσία σε όλους τους κρίσιμους τομείς και το ισχυρό brand name, που διαθέτουμε έχουμε στρατηγικό στόχο να καταστούμε από τους leaders στην περιοχή. Σ αυτή την κατεύθυνση εντάσσονται οι επιχειρηματικές μας πρωτοβουλίες και συνεργασίες, η ίδρυση θυγατρικών στις γειτονικές χώρες και η διεκδίκηση συγκεκριμένων ενεργειακών έργων. Είμαστε σίγουροι για τη στήριξη της Πολιτείας. Προσβλέπουμε σε μια εποικοδομητική συνεργασία με τη Ε.Ε
