Α. Ο ρόλος των ΤΕΔΚ στο νέο περιβάλλονΣτο πλαίσιο των νέων ρυθμίσεων που προβλέπεται να τεθούν σε εφαρμογή μέσα από το σχέδιο Καλλικράτης, ένα ζήτημα το οποίο πρέπει να προσέξουμε ιδιαίτερα διότι τώρα είμαστε στο τελικό στάδιο σχεδιασμού, είναι του ρόλου των ΤΕΔΚ. Παραθέτω πρώτες σκέψεις όσον αφορά στο ρόλο που θα μπορούσαν να επιτελέσουν οι ΤΕΔΚ μέσα στο νέο περιβάλλον που διαμορφώνεται:
1. Ο ρόλος των ΤΕΔΚ σε καμία περίπτωση δε θα πρέπει να περιοριστεί σε απλά συνδικαλιστικά πλαίσια, αλλά θα πρέπει να επιτελεί διακριτό επιτελικό, συντονιστικό, υποστηρικτικό και εν τέλει αναπτυξιακό ρόλο.
2. Η υπάρχουσα συσσωρευμένη εμπειρία των στελεχών των ΤΕΔΚ και κυρίως των Συμβούλων Ανάπτυξης στο σχεδιασμό και διαχείριση εθνικών και ευρωπαϊκών προγραμμάτων και δράσεων, αποτελεί ένα κρίσιμο κεφάλαιο που καλό είναι να αξιοποιηθεί μέσα από το νέο σχεδιασμό. Ειδικότερα θα παρουσιαστεί ένα έλλειμμα προγραμματισμού - συντονισμού για θέματα διαδημοτικών συνεργασιών, δηλαδή αναπτυξιακών πρωτοβουλιών ή παρεμβάσεων οι οποίες δεν θα είναι αρμοδιότητες του 2ου βαθμού. Εδώ θα πρέπει να υπάρξει υποστήριξη σε επίπεδο προγραμματικό συντονισμού των χρηματοδοτικών προγραμμάτων δεδομένου ότι δεν υποκαθίστανται οι αρχές διαχείρισής τους. Δηλαδή θα μπορούμε να έχουμε μια δομή προγραμματισμού που θα «βλέπει» θέματα συντονισμού και υποστήριξης των πρωτοβουλιών της πρωτοβάθμιας αυτοδιοίκησης και θα υποβοηθά όπου απαιτείται τόσο τις κεντρικές δομές προγραμματισμού όσο και των νέων Δήμων.
3. Βασικό στοιχείο του αποτελεσματικού σχεδιασμού σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, αποτελεί η συνεχής και αξιόπιστη καταγραφή της φέρουσας ικανότητας κάθε δήμου, καθώς και των αναπτυξιακών, κοινωνικών και οικονομικών δεδομένων κάθε νομού. Στο πλαίσιο αυτό, προτείνεται η σύσταση ενός Κέντρου Τεκμηρίωσης σε κάθε ΤΕΔΚ, το οποίο σε συνεργασία με την ΚΕΔΚΕ, την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση και την Στατιστική Υπηρεσία θα συγκεντρώνει, θα επεξεργάζεται και θα παρέχει τις σχετικές πληροφορίες σε όλα τα διοικητικά επίπεδα. Μέσα από το μηχανισμό των Κέντρων Τεκμηρίωσης, θα διασφαλίζεται η αξιοπιστία των στοιχείων και η τεχνοκρατική τεκμηρίωση των σχεδιαζόμενων πολιτικών. Η φέρουσα ικανότητα θα επεκτείνεται και στο θέμα του στελεχιακού δυναμικού έτσι ώστε η ΤΕΔΚ θα μπορούσε επιπλέον να λειτουργεί ως οιονεί αντέννα του Εθνικού Κέντρου Τοπικής Αυτοδιοίκησης στα ζητήματα της συνεχιζόμενης κατάρτισης των στελεχών της αυτοδιοίκησης. Οι αυξημένες ανάγκες κατάρτισης που θα προκύψουν και στα δύο αυτοδιοικητικά επίπεδα, σε συνδυασμό με τη συσσωρευμένη εμπειρία των στελεχών σε αντίστοιχες δράσεις, καθιστούν την παραπάνω συνεργασία μια «έξυπνη δράση» με πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα.
4. Με αφορμή την πρόβλεψη συνηγόρου του δημότη σε επίπεδο δήμου, θα μπορούσαν οι ΤΕΔΚ μέσα από κατάλληλη προετοιμασία να λειτουργήσουν ως «back office» υποδομές των δήμων στο επίπεδο του σημερινού νομού, όπου θα υποστηρίζουν τους δήμους με δράσεις οριζόντιας υποστήριξης, μεταφοράς τεχνογνωσίας από άλλους δήμους μέσα από τη δικτύωση, προετοιμασία εκθέσεων για τα αποτελέσματα και προτάσεων βελτίωσης των υπηρεσιών προς τους δημότες κλπ.
Β. Ο ρόλος του υπάρχοντος στελεχιακού δυναμικού των συμβούλων υποστήριξης
Πέραν των ΤΕΔΚ υπάρχει ένα αξιόλογο στελεχικό δυναμικό που στελεχώνει τους δήμους είτε με τη μορφή συνεχόμενων συμβάσεων έργου είτε ως σύμβουλοι Δημάρχου και που στην πραγματικότητα αποτελούν το στελεχιακό δυναμικό ή μέρους αυτού των Δήμων, ιδιαίτερα των «καποδιστριακών». Η παρουσία τους και την επόμενη μέρα, από 1-1-2011, είναι σημαντική διότι ακριβώς γνωρίζουν τον χώρο σε τεχνοκρατικό επίπεδο με τη μακρά εμπειρία που αποκόμισαν. Εδώ πρέπει να υπάρξει πρόβλεψη άμεσης ενσωμάτωσης τους στους νέους Δήμους στελεχώνοντας τις αντίστοιχες υπηρεσίες υποστήριξης κατά τρόπο ανάλογο με το στελεχιακό δυναμικό που στελέχωσε την 1η διοικητική μεταρρύθμιση το 1998. Το μεταβατικό διάστημα λειτουργίας είναι κρίσιμο για την επιτυχία τους εγχειρήματος και την υποστήριξη του δημότη. Θα πρέπει άμεσα να δίνονται λύσεις σε όλη των επικράτεια των νέων διευρυμένων δήμων, με στελεχιακό δυναμικό το οποίο να γνωρίζει προβλήματα που ανακύπτουν σε τοπικό επίπεδο, δηλαδή εντός των ορίων ΟΤΑ που έχουν συνενωθεί. Η ανάγκη αυτή γίνεται μεγαλύτερη στους υπό «απορρόφηση» ΟΤΑ και θα πρέπει να υπάρξει ειδική μέριμνα ειδικά για απορρόφηση αυτού του στελεχιακού δυναμικού.
