Από την χθεσινή παρουσίαση του βιβλίου του Δημήτρη Πιπεργιά "οι αγώνες που έπλασαν τον μύθο" στην οποία ενας εκ των παρουσιαστών του ηταν ο μέχρι προ ολίγων ημερών πρόεδρος της ΓΕΝΟΠ Γ. Αδαμίδης.

Καλημέρα σας

Σήμερα, με την ευκαιρία της παρουσίασης του βιβλίου του, καλωσορίζουμε τον Δημήτρη τον Πιπεργιά στον τόπο μας. Ο Δημήτρης για όλους εμάς τους μετά Πιπεργιά συνδικαλιστές αποτελεί πρότυπο αρχών, αξιών, αγωνιστικής δράσης και επάξιας εκπροσώπησης των εργαζόμενων. Ταυτόχρονα παραμένει και ένα υπόδειγμα πολιτικής αντιπροσώπευσης της κοινωνίας, στο ανώτατο επίπεδο που ορίζει το πολιτειακό καθεστώς της χώρας, στη Βουλή των Ελλήνων.

Τον Δημήτρη τον γνώρισα στις μεγάλες απεργίες του 1987 και 88.

Η προσωπική του ιστορία είναι μια πορεία αναμέτρησης με τα δόγματα του καπιταλισμού και του φιλελευθερισμού που καθιέρωσαν τις σημερινές σχέσεις εργαζόμενων και κεφαλαίου. Έδωσε ατέλειωτες μάχες για να αναθεωρήσει όλες εκείνες τις δομές του κοινωνικού συστήματος που προσπαθούν να επιβάλλουν την απορρύθμιση της σταθερής και καλά αμειβόμενης εργασίας. Αντιστάθηκε όσο ελάχιστοι στις απολύσεις και την αντικατάσταση των εργαζόμενων που είχαν κατακτήσει όρους ρύθμισης και αξιοπρέπειας στις εργασιακές τους σχέσεις, με άλλους πιο ευάλωτους που εξαρτώνται από καθεστώς απαράδεκτων συνθηκών εργοδότησης. Πάλεψε και πολέμησε για να αποκτήσει ο εργαζόμενος συνείδηση της θέσης του και να μάθει να χρησιμοποιεί τη δύναμη του.

Η αυτοβιογραφική μαρτυρία του με τίτλο «Όταν η φλόγα πύρωνε τις συνειδήσεις – Οι αγώνες που έπλασαν τον μύθο – 1974-1993» έρχεται να προσθέσει ακόμη μια ιδιότητα στον Δημήτρη. Εκείνη του ανθρώπου που δεν έπαψε ούτε στιγμή μέχρι σήμερα να ενδιαφέρεται για τις κοινωνικές εξελίξεις, για την πορεία του συνδικαλιστικού κινήματος, για την τύχη και το ρόλο της ΔΕΗ στη σύγχρονη εποχή, για την καταγραφή κάθε σημαντικής στιγμής που καθόρισε και στιγμάτισε τη διαδρομή όλων αυτών των πραγμάτων. Την ώρα που, ειδικά για μας που μένουμε σ’ αυτήν την περιοχή, όλα αυτά αποτελούν ύψιστης σημασίας ζητήματα κοινωνικού προβληματισμού.

Αυτό το ενδιαφέρον του και αυτή η έγνοια τον οδήγησαν να καταγράψει και να καταθέσει στη δημόσια σφαίρα τις διαπιστώσεις και τα συμπεράσματά του για το σημαντικότερο χρονικό διάστημα ανάτασης του συνδικαλιστικού κινήματος στη σύγχρονη ιστορία. Πρόκειται για το απόγειο του συνδικαλιστικού παρεμβατισμού με σκοπό την κοινωνική πρόοδο, για τα χρόνια που η εκπροσώπηση των εργαζόμενων απέφερε την αποτελεσματικότερη διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους, την εικοσαετία 1974-1993. Ίσως να αποτελεί την πιο πολωμένη πολιτικά και κοινωνικά περίοδο, μετά από μια απηνή δικτατορία που έβαλε την Ελλάδα στο γύψο και τα δικαιώματα των πολιτών στο περιθώριο, αλλά η εικοσαετία αυτή είναι ένας σταθμός στην ιστορική εξέλιξη του συνδικαλιστικού κινήματος στη χώρα μας.

Καταγράφοντας όλα όσα συνδέονται με τα προσωπικά του βιώματα και αφορούν ταυτόχρονα τους κοινωνικούς και συνδικαλιστικούς αγώνες της εποχής του αναδεικνύει με έναν μοναδικό τρόπο την αλληλεξάρτηση πολιτικής ιδεολογίας, συνδικαλιστικής δράσης και κοινωνικής ευθύνης. Από την προσωπική του εξέλιξη και τα δύσκολα νεανικά χρόνια όπως ήταν για τους περισσότερους της γενιάς του περνά στα χρόνια της μεταπολίτευσης και πραγματεύεται ένα μεγάλο κεφάλαιο που συνδέεται με την πραγματική δύναμη των εργαζόμενων. Οι αντεργατικές νομοθεσίες της εποχής μπαίνουν στο στόχαστρο των συνδικαλιστικών αγώνων και οι απεργίες μονοπωλούν την καθημερινή ειδησεογραφία των μέσων ενημέρωσης. Το ντοκουμεντάρισμα των αναφορών που κάνει ο Δημήτρης είναι εκπληκτικό. Ο αναγνώστης διαπιστώνει το μέγεθος των γεγονότων και το κλίμα της εποχής από ένα αναρίθμητο πλήθος πρωτοσέλιδων τίτλων και άρθρων που δημοσιεύθηκαν στο κυρίαρχο μέσο ενημέρωσης τα χρόνια εκείνα, στις ημερήσιες και κυριακάτικες εφημερίδες.

Έτσι φτάνουμε στα χρόνια της Αλλαγής και στην αναρρίχηση του Δημήτρη του Πιπεργιά στη θέση του Προέδρου της ΓΕΝΟΠ/ΔΕΗ. Τα μαζικά κινήματα αποκτούν ιστορική αποστολή και εθνικές συντεταγμένες σύμφωνα με τον λαοπρόβλητο ηγέτη της, τον Ανδρέα Παπανδρέου. Η κοινωνία τον ακούει να λέει πως ο συνδικαλισμός πρέπει να είναι ακηδεμόνευτος και ταξικός με στόχευση τις θεσμικές κατακτήσεις. Η δράση της ΓΕΝΟΠ στρέφεται πλέον προς αυτή την κατεύθυνση και η συνεισφορά του Προέδρου της σ’ αυτό είναι ουσιαστική. Στο ίδιο κεφάλαιο του βιβλίου ο Δημήτρης μας προϊδεάζει για τη συνέχεια γράφοντας πως «με τους υπουργούς της κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ της πρώτης τετραετίας είχαμε άριστη συνεργασία».

Οι όροι κοινωνικοποίηση, κρατικοποίηση, συμμετοχή και αυτοδιαχείριση, δημοκρατικός προγραμματισμός και αποκέντρωση στη ΔΕΗ, προσδιορισμός ενδιάμεσων στόχων γίνονται αντικείμενα έρευνας και ανάλυσης της ΓΕΝΟΠ. Μ’ αυτούς τους πολιτικούς προσδιορισμούς γίνονται με λίστα οι εκλογές του 1985, όπου ο Δημήτρης Πιπεργιάς κατέρχεται στον πολιτικό στίβο από την τιμητική θέση του προτελευταίου υποψήφιου στη Β΄ Αθηνών. Ακολουθεί η στροφή στην οικονομική πολιτική της Κυβέρνησης και η απαίτηση στήριξης των μέτρων που αποφάσισε το νέο οικονομικό επιτελείο βρίσκει αυτόν και τα υπόλοιπα μέλη της ΓΣΕΕ που εκλέχθηκαν με το ψηφοδέλτιο της ΠΑΣΚΕ αντίθετους. Θέτοντας, κατά τη γνωστή ρήση, εαυτόν εκτός Κινήματος οργανώνει μια σειρά απεργιακών αγώνων, που θα στηριχθούν από τους εργαζόμενους και θα επιφέρουν βαριά πολιτικά πλήγματα στις νέες κυβερνητικές πολιτικές.

Ο σκληρός απεργιακός αγώνας του 1988 αλλά και οι ανακατατάξεις στο συνδικαλιστικό κίνημα γίνονται αντικείμενο έρευνας και ανάλυσης του βιβλίου. Ένας μεγάλος αριθμός αναφορών με στιχομυθίες, άγνωστες πτυχές κομματικών και πολιτικών επαφών, τοποθετήσεις σε συνέδρια, συνδικαλιστικά και κομματικά όργανα, αποσπάσματα από Εθνικές Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας κάνουν τον αναγνώστη συμμέτοχο στην κοινωνική δράση της εποχής. Είναι η ώρα όπως γράφει ο Δημήτρης που το εργατικό κίνημα θα βρεθεί αντιμέτωπο με τον νεοφιλελευθερισμό. Βάζοντας σε πρώτο πλάνο την αντίσταση των συνδικαλιστικών οργάνων της ΔΕΗ απέναντι στα σχέδια ιδιωτικοποιήσεων της νέας κυβέρνησης περιγράφει τις συνθήκες που ένωσαν τις συνδικαλιστικές δυνάμεις και τους εργαζόμενους πολλών μαζί οργανισμών και επιχειρήσεων. ΔΕΗ, ΟΤΕ, Αστικές Συγκοινωνίας προχωρώντας όλοι σε αγωνιστικές κινητοποιήσεις δημιούργησαν πολύ σύντομα μια κοινωνική πλειοψηφία ανατροπής των νεοφιλελεύθερων επιδιώξεων. Το βιβλίο κλείνει με την πτώση της τότε κυβέρνησης και την εκλογή του ως Βουλευτή του Νομού Ευβοίας. Επανεκλέχθηκε στις εκλογές του 1996, του 2000 και του 2004.

Παίρνοντας κανείς στα χέρια του ένα βιβλίο σαν αυτό του Δημήτρη έχει την αίσθηση ότι θα βρεθεί απέναντι σε ένα κείμενο μονοθεματικό και θα αφορά ένα στοχευμένο αναγνωστικό κοινό το οποίο επιθυμεί να γνωρίσει τις μορφές και τους τρόπους ανάπτυξης των συνδικαλιστικών δράσεων, την ιστορική εξέλιξη του συνδικαλισμού στην επίμαχη εικοσαετία και την προσωπική ματιά του συγγραφέα πάνω σε συγκεκριμένα ζητήματα που αφορούν το χώρο.

Με το έργο του Δημήτρη όμως τα πράγματα δεν είναι έτσι. Το βιβλίο αυτό συνδυάζει με εξαιρετικό τρόπο το ξεδίπλωμα των εξελίξεων του εργατικού και συνδικαλιστικού κινήματος με την ταυτόχρονη αναδρομή στην πολιτική ιστορία του τόπου. Και όλο αυτό συμβαίνει για το διάστημα που ο Δημήτρης βρέθηκε στο απόγειο της πολιτικής και συνδικαλιστικής του δράσης.

Τι καταφέρνει λοιπόν μ’ αυτόν τον τρόπο;

Μ’ αυτόν τον τρόπο διεγείρει μνήμες και συναισθήματα που αναζωπυρώνονται και ανέρχονται στην επιφάνεια προκαλώντας μια συναισθηματική και ψυχική ανάταση. Ακόμη και όσοι από εμάς έζησαν έντονα την περίοδο εκείνη πρωτοστατώντας στους αγώνες που δόθηκαν, ακόμη και για όσους από εμάς όλα αυτά πέρασαν στη σφαίρα της λήθης και ξεχάστηκαν ενώ δεν θα έπρεπε, η αίσθηση είναι ότι τις μάχες της γενιάς μας τις δώσαμε και δεν τις αποφύγαμε. Ο λόγος μας, οι ιδεολογικές μας προσεγγίσεις, η στάση μας δεν διέφερε από τα έργα και τις πράξεις μας. Πολλές φορές χάσαμε, πολλές φορές κερδίσαμε αλλά παλέψαμε και αντισταθήκαμε επιδιώκοντας την κοινωνική πρόοδο. Ο Δημήτρης ο Πιπεργιάς με την αυτοβιογραφική μαρτυρία του μας γυρνάει δεκαετίες πίσω ξυπνώντας μέσα μας τη φλόγα των αγώνων, κάτι που λείπει πάρα πολύ σήμερα από την ελληνική κοινωνία. Και ίσως αυτό να είναι το ζητούμενο του έργου του. Να αφυπνίσει τους σημερινούς εργαζόμενους, την πιο αδικημένη κοινωνική τάξη ενός παραπαίοντος κοινωνικού οικοδομήματος ελπίζοντας πως θα βρουν ξανά τον δρόμο τους για την αναζήτηση μιας πιο δίκαιης κοινωνίας.

Δημήτρη σ’ ευχαριστούμε γι’ αυτή τη σπουδαία παρακαταθήκη που μας παραδίδεις. Θα αποτελέσει ορόσημο για τη σύγχρονη συνδικαλιστική ιστορία και αντικείμενο μελέτης από τις επόμενες γενιές συνδικαλιστών και εργαζόμενων που θα ακολουθήσουν.

Καλοδεχούμενο, καλοτάξιδο και με πολλές αναγνώσεις. Ελπίζουμε να συνεχίσεις το συγγραφικό σου έργο.