Τα ασβεστολιθικά πετρώματα που απαντώνται ευνοούν το έντονο ανάγλυφο και τη δημιουργία σπηλαίων. Μερικά από τα σπήλαια που έχουν καταγραφεί είναι το Σπήλαιο των Νερών, η Κλεφτότρυπα, η Σπηλιά του Νάνου, η Τρύπα του Κωστάκη, το Σπήλαιο στη βρύση του Μπρεζ και η Σπηλιά του Αϊ-Μηνά. Αίσθηση προκαλούν οι παλιοί θρύλοι για τους λάκκους - καταβόθρες, τα κοιλώματα, τα άγνωστα μονοπάτια και τα μυστηριακά δάση που υπάρχουν εκεί. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης η ύπαρξη σπάνιων απολιθωμάτων που φθάνουν μέχρι την περιοχή του μουσείου του Νόστιμου και το Γεωπάρκο του Σκαλοχωρίου.

Στις πλαγιές των Οντρίων βρίσκονται χτισμένα τα περισσότερα από τα Καστανοχώρια του Τσοτυλίου και της Καστοριάς. Κοντά στην κορυφή της Όρλιας, σε μεγάλο υψόμετρο, βρίσκονταν το χωριό Γκότσι, το οποίο όμως είχε κι αυτό την τύχη του Παλιοκριμηνίου. Από εδώ περνάει και η Ντουβαρόστρατα, ένα από τα γνωστά πέτρινα μονοπάτια που οδηγεί στις κορυφές του βουνού. Κανένας δρόμος δεν προσεγγίζει την καρδιά των Οντρίων για αυτό και παραμένουν αναλλοίωτα στο πέρασμα του χρόνου, κλεισμένα στον εαυτό τους και στα μυστικά τους, περιτριγυρισμένα από παρθενικά δάση. Ολόκληρη η ορεινή περιοχή θα πρέπει όσο είναι καιρός να χαρακτηρισθεί άμεσα ως προστατευόμενη, είτε ανεξάρτητα, είτε ως προέκταση ενός νέου Εθνικού Πάρκου Γράμμου – Βοϊου.