και η μέριμνα για την ανάπτυξη του Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας σε ολόκληρη τη χώρα καθώς και των διασυνδέσεών του με τα άλλα δίκτυα για να διασφαλίζεται ο εφοδιασμός της χώρας με ηλεκτρική ενέργεια, κατά τρόπο επαρκή, οικονομικά αποδοτικό και αξιόπιστο. Είναι σημαντικό να κατανοηθεί η διαφορά μεταξύ ΔΕΣΜΗΕ και ΔΕΗ μια και μέχρι σήμερα ό,τι έχει σχέση με τον ηλεκτρισμό θεωρείται ΔΕΗ. Ο κεντρικός ρόλος του ΔΕΣΜΗΕ είναι αυτός που πριν από τη σύστασή του ασκούσε η ΔΕΗ σε σχέση με το Σύστημα Μεταφοράς: φροντίζει να υπάρχει ανά πάσα στιγμή ισορροπία παραγωγής και κατανάλωσης. Η λογική θα επέβαλλε να περιέλθει στην ιδιοκτησία του ΔΕΣΜΗΕ και το δίκτυο μεταφοράς (οι πυλώνες υψηλής τάσης), μια και ο ΔΕΣΜΗΕ έχει τη διαχείρισή του, αλλά, ως συνήθως, επικράτησε η λογική της ΓΕΝΟΠΔΕΗ και το δίκτυο μεταφοράς και οι επεκτάσεις του παρέμειναν στα χέρια της ΔΕΗ. Το αποτέλεσμα είναι ότι ο ΔΕΣΜΗΕ δεν είναι ελεύθερος να επιτύχει τη βέλτιστη ισορροπία παραγωγής και κατανάλωσης χωρίς τη σύμπραξη της ΔΕΗ. Η ΔΕΗ, στην πράξη, μπορεί να εμποδίσει οποιαδήποτε νέα ενεργειακή επένδυση. Διότι, για παράδειγμα, αν δημιουργηθεί ένα μεγάλο ιδιωτικό αιολικό πάρκο στη Μακρόνησο και ο ΔΕΣΜΗΕ θελήσει να το εντάξει στο σύστημα θα πρέπει να πειστεί η ΔΕΗ να επενδύσει σε ένα δίκτυο που θα συνδέσει τη Μακρόνησο με το εθνικό σύστημα. Στην πράξη η ΔΕΗ δεν επενδύει για να διευκολύνει ανταγωνιστή της, με αποτέλεσμα να μη γίνεται αιολικό πάρκο στη Μακρόνησο. Η λύση είναι προφανής: να περιέλθει αμέσως όλο το δίκτυο μεταφοράς στον ΔΕΣΜΗΕ.

2 Το δίκτυο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας είναι κατά 90%-93% ενοποιημένο (διασυνδεδεμένο). Ρεύμα που παράγεται στο Αμύνταιο φθάνει στην Αθήνα. Πολλά όμως νησιά με σημαντικότερο την Κρήτη δεν είναι συνδεδεμένα με το κεντρικό εθνικό δίκτυο. Μολονότι δεν είναι συνδεδεμένα και εξαρτώνται για την ηλεκτρική τροφοδοσία τους από τοπικούς σταθμούς παραγωγής της ΔΕΗ, διαθέτουν την ηλεκτρική ενέργεια στην ίδια τιμή που διατίθεται στην ηλεκτρικά διασυνδεδεμένη Ελλάδα. Η ενιαία τιμή για την ηλεκτρική ενέργεια στηρίζεται σε παλαιά νομοθεσία που αποσκοπούσε στη δημιουργία του εθνικού διασυνδεδεμένου δικτύου. Σήμερα δεν ανταποκρίνεται σε καμιά οικονομική λογική. Η τιμή διάθεσης της ηλεκτρικής ενέργειας στην Κρήτη είναι, για παράδειγμα, σημαντικά κατώτερη του κόστους παραγωγής της. Η ΔΕΗ λοιπόν χάνει στην Κρήτη τεράστια ποσά (μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ ετησίως) από την πώληση ηλεκτρικής ενέργειας.

Για να καλυφθεί η ζημιά στην Κρήτη επιβαρύνεται η τιμή της kwr σε όλη την Ελλάδα. Για να πωλείται η kwr στην Κρήτη στην ίδια τιμή με την υπόλοιπη Ελλάδα θα έπρεπε να συνδεθεί η Κρήτη με το εθνικό δίκτυο με υποθαλάσσιο καλώδιο. Μολονότι μια τέτοια επένδυση θα απεσβέννυτο σε πολύ σύντομο διάστημα (η παραγωγή ηλεκτρικού στην Κρήτη στηρίζεται αποκλειστικά σε πετρέλαιο) δεν έχει προγραμματιστεί (υποπτεύομαι αντιρρήσεις της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ που θα προστατεύει τους εργαζομένους στα εργοστάσια της ΔΕΗ στην Κρήτη). Τι πρέπει να γίνει; Να καταργηθεί ο οικονομικά απαράδεκτος νόμος περί ενιαίας τιμής. Να αποσχισθούν οι παραγωγικές μονάδες της ΔΕΗ στην Κρήτη και να δημιουργηθεί ανεξάρτητη ΔΕΗ Κρήτης. Τι αποτελέσματα θα προκαλέσει αυτή η αλλαγή; Θα αυξηθεί κατακόρυφα το ενδιαφέρον για την εγκατάσταση αιολικών πάρκων (με κόστος σημαντικά χαμηλότερο από το πετρέλαιο) και για τη σύνδεση της Κρήτης με το εθνικό δίκτυο.

3 Τα λιγνιτωρυχεία πρέπει και αυτά να αποσχιστούν από τη ΔΕΗ και να γίνουν αυτόνομες επιχειρήσεις που θα πωλούν τον λιγνίτη στη ΔΕΗ και με τους ίδιους όρους σε όποιον άλλον επιθυμεί να επενδύσει σε λιγνιτικούς σταθμούς.

4 Τέλος, οι μεγάλοι λιγνιτικοί σταθμοί πρέπει να αποσχιστούν από τη ΔΕΗ και να αυτονομηθούν. Ετσι θα αναγκαστούν να ανταγωνιστούν μεταξύ τους.

Το σπάσιμο της ΔΕΗ σε πολλές ανεξάρτητες επιχειρήσεις θα ενισχύσει τον ανταγωνισμό που θα οδηγήσει σε περιορισμό των τιμών. Σημαντική παρενέργεια θα είναι η παρουσία μεγάλων επιχειρήσεων με έδρα την επαρχία. Για παράδειγμα, η ΔΕΗ Κρήτης δεν θα έχει λόγο να εδρεύει στην Αθήνα. Το ίδιο και με τα λιγνιτωρυχεία ή τις μεγάλες λιγνιτικές μονάδες. Η παρουσία μεγάλων επιχειρήσεων στην επαρχία θα διευκολύνει την απασχόληση στελεχών υψηλού επιπέδου που σήμερα δεν υπάρχουν στην επαρχία: managers, δικηγόροι, λογιστές, μελετητές, εκτιμητές κ.ο.κ. Θα διευκολύνει επίσης τη δημιουργία ενός συμπλέγματος (cluster) επιχειρήσεων και βιοτεχνιών που θα εξυπηρετούν τις μεγάλες ενεργειακές επιχειρήσεις. Θέσεις εργασίας και ανάπτυξη στην περιφέρεια. Μια και η ΔΕΗ κινείται με γνώμονα τα συμφέροντα της ΓΕΝΟΠΔΕΗ και όχι το γενικό ή έστω το συμφέρον της ΔΕΗ, ελπίζω η τρόικα να αναθεωρήσει την άποψή της για άμεση πώληση λιγνιτικών μονάδων και να υιοθετήσει το πλέγμα μέτρων που προτείνω.
ΤΟΥ ΚΑΡΤΕΣΙΟΥ απο το ΒΗΜΑ