Στην 20ή ετήσια Έκθεση για την Ανθρώπινη Ανάπτυξη (HDR), που πραγματοποιήθηκε από τα Ηνωμένα Έθνη, η κλιματική αλλαγή παρουσιάστηκε ως ο σημαντικότερος κίνδυνος για την πρόοδο της ανθρώπινης κοινωνίας. Σύμφωνα με την αναφορά, «για να γίνει η ανθρώπινη ανάπτυξη πραγματικά βιώσιμη, ο στενός σύνδεσμος μεταξύ οικονομικής ανάπτυξης και εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου, πρέπει να κοπεί».
Σύμφωνα με την HDR, έχει παρατηρήσει τις τελευταίες δύο δεκαετίες «ουσιαστική πρόοδο στην ανθρώπινη πρόοδο παρά τον αντίκτυπο της διεθνούς οικονομικής κρίσης», εξαιτίας της οποίας 34 εκατ. άνθρωποι είναι άνεργοι, και άλλα 64 εκατ. ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας. Για την αξιολόγηση της προόδου, χρησιμοποιούνται τρεις παράγοντες: εισόδημα, προσδόκιμο ζωής και εκπαίδευση, που συνθέτουν ένα Δείκτη Ανθρώπινης Ανάπτυξης (ΔΑΑ). Ο ΔΑΑ σε παγκόσμιο επίπεδο έχει αυξηθεί κατά 18% από τη δεκαετία του ’90, ενώ πτώση έχει παρατηρηθεί μόνο σε Κονγκό, Ζάμπια και Ζιμπάμπουε.
Η Τζένι Κλούγκμαν, διευθύντρια της HDR, τονίζει ότι, αν εξαιρέσουμε το εισόδημα, η πρόοδος σε υγεία και εκπαίδευση είναι τεράστια, ενώ έχουν αυξηθεί κατά πολύ τα άτομα που ζουν σε καθεστώς δημοκρατίας. Σε γενικές γραμμές, οι αναπτυσσόμενες χώρες, τείνουν να μειώσουν την απόσταση τους από τις ανεπτυγμένες στους τομείς αυτούς. Εντυπωσιάζει το γεγονός ότι ανάμεσα στις χώρες με ταχύτερα αναπτυσσόμενο ΔΑΑ βρίσκονται το Μαρόκο, η Αλγερία, όπως και η Αιθιοπία και άλλες υποσαχάριες αφρικανικές χώρες (Μπουρκίνα Φάσο, Μποτσουάνα και Μπενίν).
Στις βραδύτερα αναπτυσσόμενες βρίσκονται οι υποσαχάριες χώρες της Αφρικής που υπέφεραν από επιδημίες του ιού HIV, όπως και χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης που παρουσιάζουν αυξημένη θνησιμότητα ενηλίκων.
Η κλιματική αλλαγή αποτελεί την μεγαλύτερη και πιο άμεση απειλή για την ανάπτυξη αυτή. Σύμφωνα με την αναφορά, οι επιπτώσεις της στην καλλιέργεια σιτηρών μπορεί ακόμα και να διπλασιάσει τις τιμές τους, οδηγώντας στον υποσιτισμό 25 εκατ. παιδιών, κυρίως στην Ασία. Η προσπάθειες οικονομικής ανάπτυξης, πολύ συχνά οδηγούν σε τεράστιες φυσικές καταστροφές. Το 2007, οι γεωτρήσεις φυσικού αερίου στην Ινδονησία οδήγησαν σε λασποπλημμύρα και άφησε χιλιάδες κατοίκους της Ιάβας άστεγους. Ωστόσο,οι διεθνείς συμφωνίες για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής είναι δύσκολο να επιτευχθούν και η βιωσιμότητα των αγορών βρίσκεται σε κίνδυνο.
Βέβαια, παρά την ταχεία πρόοδο κάποιων χωρών, «ο διαχωρισμός μεταξύ ανεπτυγμένων και αναπτυσσόμενων χωρών παραμένει: ένας μικρός αριθμός χωρών παραμένει στην κορυφή της παγκόσμιας κατανομής εισοδημάτων, ενώ ελάχιστες χώρες που ξεκίνησαν φτωχές, κατάφεραν να εισέλθουν σε αυτή την ομάδα», σύμφωνα με την HDR. Το χάσμα εξακολουθεί να υπάρχει, και θα παραμείνει όσο οι κυβερνήσεις και η κοινωνία δεν αναλαμβάνουν δράση.
Οι αγορές εκμεταλλεύονται το χάσμα αυτό για την εξασφάλιση φτηνής εργασίας, και αδιαφορούν για τη βιωσιμότητα των περιβαλλοντικών πόρων. Προκαλούν έτσι μεγάλες περιβαλλοντικές καταστροφές, όπως οι πλημμύρες στην Ινδία και η διαρροή πετρελαίου στον Κόλπο του Μεξικού, στο όνομα της οικονομικής ανάπτυξης, θέτοντας σε κίνδυνο δεκαετίες ανθρώπινης ανάπτυξης.
πηγή-tvxs.gr
