Δήμος Κοζάνης: Σχετικά με την υπογραφή της ΣΔΙΤ για τα απορρίμματα της Δυτικής Μακεδονίας

Το τελευταίο διάστημα, τελείως ανέξοδα, πολλοί επιδίδονται σε ισοπεδωτική κριτική της Δημοτικής Αρχής για την επιλογή της να μην τινάξει στον αέρα έναν σχεδιασμό 15 χρόνων με τις όποιες συνέπειές του, χωρίς να έχει κάτι ισοδύναμο και ρεαλιστικό να αντιπροτείνει. Χωρίς αυτό να αποτελεί άλλοθι, την ευθύνη της συγκεκριμένης επιλογής για την ΣΔΙΤ και τον σχεδιασμό της φέρουν οι προηγούμενες διοικήσεις της ΔΙΑΔΥΜΑ και όχι εμείς που αναλάβαμε πριν από λίγους μήνες και βρεθήκαμε ουσιαστικά προ τετελεσμένου. Επομένως θα ήταν ιδιαίτερα εύκολο να επιλέξουμε και εμείς την εύκολη οδό της καταγγελίας και της ακύρωσης της διαδικασίας. Όμως παρά τις όποιες ενστάσεις μας για το συγκεκριμένο έργο, τις οποίες και καταθέσαμε όλη την προηγούμενη περίοδο (αυτό άλλωστε οδήγησε και στην διαφοροποίηση πολλών σημείων της σύμβασης), επιλέξαμε, αντί του λαϊκισμού και της καταγγελίας, την υπεύθυνη στάση για συνέχιση της διαδικασίας διότι:

• το Υπουργείο Οικονομίας και ο Υπουργός με τον οποίο βρισκόμασταν σε επαφή, είχε ήδη εγκρίνει και είχε δρομολογήσει τη διαδικασία χρηματοδότησης και το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης της συγκεκριμένης ΣΔΙΤ μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) και του προγράμματος Jessica.

• το έργο είχε φτάσει ένα μόλις βήμα πριν από την υπογραφή της σύμβασης, αφού εγκρίθηκε από το Ελεγκτικό Συνέδριο και τυχόν ακύρωση της διαδικασίας θα έβαζε σε οικονομικό κίνδυνο την ΔΙΑΔΥΜΑ και όλο τον σχεδιασμό της διαχείρισης των απορριμμάτων της Δυτ. Μακεδονίας

• η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων χρηματοδοτεί το έργο (είναι το μοναδικό πανελλαδικά έργο που στην παρούσα φάση χρηματοδοτείται από την ΕΤΕπ, με ό,τι αυτό σημαίνει για την χώρα), με περίπου 15 εκ.. Για την ολοκλήρωση δε της χρηματοδότησης είχε ως τελική ημερομηνία υπογραφής της σύμβασης την 29 Μαΐου 2015 με μια μικρή παράταση 10 ημερών. Πέρα από αυτήν την ημερομηνία δεν θα μπορούσε να υπάρξει σύμβαση, αφού θα αποχωρούσε η ΕΤΕπ.

• δεν παρουσιάστηκε, από όσους διαφωνούν με τη συγκεκριμένη επιλογή και επιδιώκουν την ακύρωση του έργου, κάποια ολοκληρωμένη, επεξεργασμένη με χρονοδιάγραμμα και εξασφαλισμένη χρηματοδότηση, πρόταση

• σε διαφορετική περίπτωση, με την ανατροπή ενός σχεδιασμού ετών, σαφώς εν μέρει προβληματικού, το όλο επενδυτικό πρόγραμμα της ΔΙΑΔΥΜΑ θα έμπαινε σε τεράστιο κίνδυνο (το συνολικό επενδυτικό πρόγραμμά της είναι περί τα 70 εκ.), ενώ και το μέλλον της εταιρείας θα καθίστατο αβέβαιο.

• το νέο ΕΣΔΑ (Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων), που κατατέθηκε από την Κυβέρνηση τις τελευταίες μέρες και θα μπορούσε να αποτελέσει, υπό προϋποθέσεις, εναλλακτική διέξοδο αφού συμπεριλαμβάνει αρχές που έχουμε υιοθετήσει στο πρόγραμμά μας, ουσιαστικά εξαιρεί τις συμβάσεις που ήταν δρομολογημένες.

Η Δημοτική Αρχή, εξετάζοντας τα δεδομένα, αντιλαμβανόμενη μετά τις επαφές με το Υπουργείο Οικονομικών ότι η υπογραφή της σύμβασης δεν αποτελούσε αντικείμενο διαπραγμάτευσης και πιστεύοντας πως η ακύρωση της ΣΔΙΤ θα είχε συνέπειες για την περιοχή, την ΔΙΑΔΥΜΑ και κατ' επέκταση για τους Δήμους, ως μετόχους της ΔΙΑΔΥΜΑ, επέλεξε την οδό της βελτίωσης των όρων της σύμβασης.

Από πολύ νωρίς ξεκινήσαμε μια ουσιαστική διαπραγμάτευση με την ΔΙΑΔΥΜΑ και τον ανάδοχο καταφέρνοντας να λάβουμε έγγραφες δεσμεύσεις για τροποποιήσεις στην σύμβαση προς όφελος των πολιτών της Δυτ. Μακεδονίας στα παρακάτω σημεία:

• στην εγγυημένη ποσότητα της σύμβασης για 90.000 τόνους ετησίως όπου θα υπολογίζονται, όχι μόνον τα απορρίμματα της Δυτ. Μακεδονίας, αλλά και απορρίμματα που θα δέχεται η μονάδα από γειτονικές περιοχές [ο ΧΥΤΑ της Δυτ. Μακεδονίας ήδη δέχεται από την Βέροια ποσότητα απορριμμάτων περίπου 22.000 τόνων τον χρόνο που αποφέρουν στην ΔΙΑΔΥΜΑ έσοδα 450.000 ευρώ ετησίως], αλλά και το προδιαλεγμένο οργανικό που θα μπορούν να παραδίδουν οι Δήμοι.

• στο γεγονός ότι η Μονάδα θα δέχεται προδιαλεγμένο οργανικό υλικό σε χαμηλότερη τιμή, ουσιαστικά πετυχαίνοντας την μετατροπή της μονάδας επεξεργασίας απορριμμάτων σε μια μονάδα επεξεργασίας προδιαλεγμένων οργανικών και παραγωγής κομπόστ ακόμα καλύτερης ποιότητας.

Σχετικά με το κόστος και το πόσο θα επιβαρυνθούν οι πολίτες: Υπάρχει η ανησυχία πως θα αυξηθεί το κόστος διαχείρισης των απορριμμάτων σε σχέση με σήμερα. Θα πρέπει να γίνει σαφές πως φθηνές λύσεις δεν υπάρχουν. Η πιο φθηνή λύση είναι η ανεξέλεγκτη απόρριψη των απορριμμάτων μας, όπως γίνεται σε πολλές περιοχές της χώρας μας, χωρίς να υπολογίζεται όμως το κόστος των προστίμων, τα οποία δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητα. Άλλωστε από την 1/1 2016 θα επιβληθεί τέλος ταφής για κάθε τόνο ανεπεξέργαστων απορριμμάτων. Σήμερα θάβουμε τα απορρίμματα χωρίς καμιά επεξεργασία, πράγμα το οποίο σημαίνει και χαμηλότερο κόστος στην διαχείρισή τους. Επομένως η σύγκριση των τιμών και του μελλοντικού κόστους θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει και τα νέα δεδομένα. Υπάρχει συγκεκριμένη κοστολογημένη αντιπρόταση;

Όσο για τα περιβαλλοντικά ζητήματα που τίθενται από φορείς, κόμματα ή πρόσωπα και αφορούν στην συγκεκριμένη μονάδα, θα μας επιτρέψουν να σχολιάσουμε ότι δεν έχουν επαρκή γνώση του αντικειμένου και προφανώς αγνοούν πως, τέτοια θέματα λύθηκαν στο παρελθόν και ήμασταν εμείς που πρωτοστατήσαμε σ΄ αυτό.

Τέλος αξίζει να αναφερθεί πως προτεραιότητα του Δήμου Κοζάνης είναι η ολοκληρωμένη διαχείριση των απορριμμάτων, όπως το επιτάσσει η εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία, με ενημέρωση και ευαισθητοποίηση για μείωση του όγκου παραγωγής απορριμμάτων, επαναχρησιμοποίηση, σωστή ανακύκλωση με διαλογή στην πηγή σε περισσότερο από 4 ρεύματα, κομποστοποίηση, με πολλαπλάσια περιβαλλοντικά και οικονομικά οφέλη. Αυτοί άλλωστε είναι και οι στόχοι μας, όπως κατατίθενται στον στρατηγικό σχεδιασμό του Δήμου Κοζάνης.

Ακόμα και μετά την υπογραφή της ΣΔΙΤ και πέρα από τις βελτιώσεις που ήδη πετύχαμε, τα περιθώρια είναι μεγάλα, το ίδιο και η πρόκληση.

Ας αφήσουμε λοιπόν την ανέξοδη και αβίαστη κριτική. Εξάλλου τα έργα θα μας κρίνουν και όχι τα λόγια.