Στην ουσία πρόκειται για υδροηλεκτρικές μονάδες, με μικρούς ταμιευτήρες, οι οποίοι αποθηκεύουν ενέργεια με τη μορφή νερού.
Στην περίπτωσή τους όμως, το νερό δε συλλέγεται από τη ροή ποταμών, αλλά αντλείται με την χρήση ηλεκτρικής ενέργειας παραγόμενης από μονάδες ΑΠΕ (αιολικά, φωτοβολταϊκά), την οποία το δίκτυο αδυνατεί να απορροφήσει σε τοπικό ή εθνικό επίπεδο. Χρησιμοποιείται δε όταν στο ηλεκτρικό σύστημα αυξάνεται η ζήτηση, η οποία διαφορετικά θα έπρεπε να καλυφθεί από μονάδες συμβατικών καυσίμων.
Η λειτουργία τους κρίνεται απαραίτητη σε συνθήκες υψηλής διείσδυσης ΑΠΕ στο σύστημα.

Όπως αναφέρει στο euro2day, ο πρόεδρος της Επιστημονικής Εταιρείας Αιολικής Ενέργειας Παναγιώτης Σταματίου, η ένταξή τους στο σύστημα αποτελεί βασική προϋπόθεση για την αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ στο ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας και την επίτευξη των στόχων του 20-20-20 για την Ελλάδα.

Σύμφωνα με τον ίδιο, η εγκατάσταση μονάδων ΑΠΕ με ισχύ 4.000-5.000 μεγαβάτ στην Ελλάδα, την επόμενη 5ετία, καθιστά απαραίτητη τη λειτουργία των μονάδων αυτών, προκειμένου να ελαχιστοποιηθούν, έως μηδενιστούν, οι απορρίψεις ενέργειας που παράγονται από ΑΠΕ.

Ήδη μία μόνο εταιρεία, η Τέρνα Ενεργειακή, έχει καταθέσει αιτήσεις για 16 παρόμοιες μονάδες με συνολική ισχύ 4.100 μεγαβάτ, οι οποίες έχουν χωροθετηθεί κυρίως στη Δυτική Ελλάδα (Αιτωλοακαρνανία).

Οι περισσότερες από αυτές έχουν λάβει άδεια παραγωγής, ενώ σε δύο μονάδες με συνολική ισχύ 600 μεγαβάτ, έχουν κατατεθεί οι περιβαλλοντικές μελέτες στο ΥΠΕΚΑ, με στόχο να έχουν ληφθεί οι εγκρίσεις σε περίπου ένα χρόνο.

Σε κάθε περίπτωση, στελέχη της εταιρείας εκτιμούν ότι η απουσία μεγάλων ταμιευτήρων, φραγμάτων σε συνδυασμό με την υπογειοποίηση των αγωγών νερού, καθιστούν τα έργα αυτά φιλικότερα προς το περιβάλλον, συγκριτικά με τα γνωστά υδροηλεκτρικά που διαθέτουν φράγματα και τεχνητές λίμνες.

Οι αρχές λειτουργίας

Σύμφωνα με το κείμενο προτάσεων της ΡΑΕ που τίθεται σε δημόσια διαβούλευση, το θεσμικό πλαίσιο για τις συγκεκριμένες μονάδες θα πρέπει να διασφαλίζει την οικονομική βιωσιμότητά τους, και την παροχή επικουρικών υπηρεσιών στο Σύστημα, σε συνθήκες μεγάλης διείσδυσης ΑΠΕ.

Οι προτάσεις της ΡΑΕ προβλέπουν ότι μία μονάδα αποθήκευσης ενέργειας (αντλησιοταμίευσης), θα μπορεί εναλλακτικά να συνάπτει συμβάσεις με παραγωγούς ΑΠΕ για την απορρόφηση της ενέργειας που απορρίπτει το Σύστημα, είτε να αγοράζει ηλεκτρική ενέργεια από το Σύστημα, και σε ποσότητες που θα αντιστοιχούν σε αυτές που παράγουν μονάδες ΑΠΕ, αλλά το σύστημα δεν μπορεί να απορροφήσει (απορριπτόμενες).

Στη δεύτερη περίπτωση, προτείνονται επί μέρους εναλλακτικές λύσεις, όπως η κατανομή της απορριπτόμενης ενέργειας να γίνεται σε όλους όσους συμμετέχουν στην αγορά με παρόμοιες μονάδες αναλογικά με την ισχύ της κάθε μίας, είτε εναλλακτικά η κατανομή να γίνεται από το Διαχειριστή, με βάση τις προσφορές που κάνουν οι μονάδες (προηγούνται οι υψηλότερες προσφορές).

Οι τιμές με τις οποίες θα αγοράζεται η ενέργεια αυτή, θα είναι μικρότερες της Οριακής Τιμής του Συστήματος, η οποία διαμορφώνεται σε ωριαία βάση.

Τα έσοδα της μονάδας αποθήκευσης θα προκύπτουν από τις πωλήσεις ηλεκτρικής ενέργειας στο Σύστημα με βάση την Οριακή Τιμή, ενώ ενδεχομένως θα προβλεφθούν και μηχανισμοί περαιτέρω ενίσχυσης της τιμής αυτής. Επίσης και από την έκδοση Αποδεικτικών Διαθεσιμότητας Ισχύος.

Στην τελευταία περίπτωση, ο διαχειριστής της μονάδας αποθήκευσης, θα υποχρεούται να διατηρεί στο αποθηκευτικό σύστημα της, ελάχιστου ποσού ενέργειας, που θα είναι διαθέσιμο σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.

Τέλος στο κείμενο των προτάσεων της ΡΑΕ, προβλέπεται η δυνατότητα μονάδα, ή μονάδες αποθήκευσης, να κατασκευάζονται μετά από διαγωνιστική διαδικασία που θα προκηρύσσει ο Διαχειριστής του Συστήματος.

Ωστόσο στην περίπτωση αυτή δεν θα επιτρέπεται η συνεργασία των σταθμών με συγκεκριμένους παραγωγούς ΑΠΕ, ενώ η διαχείριση των αποθηκευτικών σταθμών θα ανήκει πλήρως στον Διαχειριστή του Συστήματος.