Το ζήτημα των πνευματικών και συγγενικών δικαιωμάτων έχει απασχολήσει τα τελευταία χρόνια την επικαιρότητα, ιδιαίτερα δε από την πλευρά των χρηστών που διαμαρτύρονται για καταχρηστικές συμπεριφορές σε βάρος τους από τους Ο.Σ.Δ. και ζητούν εναγωνίως να αλλάξει το θεσμικό πλαίσιο.
Μετά από δεκάδες συντονισμένες κοινοβουλευτικές παρεμβάσεις Βουλευτών της ΝΔ και συνεχείς πιέσεις προς το αρμόδιο Υπουργείο και την Επιτροπή Ανταγωνισμού εδώ και τρία περίπου χρόνια, έχουμε επισημάνει σε όλους τους τόνους την ανάγκη να μπει τάξη στο πεδίο διαχείρισης των πνευματικών και συγγενικών δικαιωμάτων και συγκεκριμένα των οργανισμών συλλογικής διαχείρισης.
Το Υπουργείο Πολιτισμού είχε εκπονήσει και είχε θέσει στη διαβούλευση, από το Δεκέμβριο του 2015, νομοσχέδιο για τη συλλογική διαχείριση προκειμένου να ενσωματώσει τη σχετική Οδηγία 2014/16 της ΕΕ στο ελληνικό δίκαιο και να εξορθολογήσει τη λειτουργία των Οργανισμών Συλλογικής Διαχείρισης (ΟΣΔ) και των Ανεξάρτητων Οργανισμών Διαχείρισης (ΑΟΔ). Το αρχικό σχέδιο του νομοσχεδίου που είχε τεθεί στη διαβούλευση, ορθολογικοποιούσε το καθεστώς της συλλογικής διαχείρισης στην Ελλάδα, προέβλεπε διαδικασία συναπόφασης για τα αμοιβολόγια και εκσυγχρόνιζε τους κανόνες λειτουργίας των οργανισμών συλλογικής διαχείρισης. Παράλληλα, προέβλεπε ότι η ΑΕΠΙ θα συνέχιζε να λειτουργεί ως οργανισμός συλλογικής διαχείρισης, όπως λειτουργεί όλα αυτά τα χρόνια, με μηχανισμούς που θα διασφάλιζαν, ταυτόχρονα, τα δικαιώματα των δικαιούχων-μελών της.
Ωστόσο, αν και η διαβούλευση ολοκληρώθηκε στις 22 Ιανουαρίου 2016, το σχέδιο νόμου κατατέθηκε για συζήτηση στη Βουλή και, εν συνεχεία, αποσύρθηκε. Ακολούθησε νέα «επεξεργασία» του νομοσχεδίου και δόθηκε στη δημοσιότητα ένα αρκετά διαφορετικό σχέδιο. Η τελική διαμόρφωση του σχεδίου νόμου που έχει σημαντικές αλλαγές, οι οποίες όχι μόνο δεν εξορθολογούν τη λειτουργία των ΟΣΔ, αλλά λειτουργούν προς όφελος συγκεκριμένου οργανισμού και ειδικότερα της ΑΕΠΙ.
Το Υπουργείο που διατείνεται ότι θα εξυγιάνει το αδιαφανές καθεστώς της λειτουργίας της ΑΕΠΙ, μέσω ελέγχων, έρχεται με το προαναφερόμενο νομοσχέδιο και διασφαλίζει μια δεσπόζουσα θέση στην ΑΕΠΙ και της επιτρέπει να λειτουργεί με άλλα μέτρα και άλλα σταθμά συγκριτικά με τους υπόλοιπους οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης. Παράλληλα, η ΑΕΠΙ απολαμβάνει όλων των προνομίων που ισχύουν για όλους του οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης! Ταυτόχρονα, καταργεί, επί της ουσίας, την διαδικασία της συναπόφασης αμοιβολογίων, που προβλεπόταν στο προγενέστερο σχέδιο του ως άνω νομοσχεδίου. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα η ΑΕΠΙ να μπορεί να λειτουργεί αυθαίρετα ως το απόλυτο μονοπώλιο για τα πνευματικά δικαιώματα στη χώρα μας με όλες τις αρνητικές επιπτώσεις που αυτό συνεπάγεται.
Παράλληλα, βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη έλεγχος του Υπουργείου Οικονομικών και του Υπουργείου Πολιτισμού, ο οποίος έχει ανατεθεί σε ανεξάρτητο οργανισμό για να διερευνηθούν καταγγελίες για οικονομικές ατασθαλίες και κακοδιαχείριση στην ΑΕΠΙ. Επιπροσθέτως, έκθεση ανεξάρτητου ορκωτού λογιστή, του Σ. Παππά, με ημερομηνία 22/5/2015 διαπιστώνει σωρεία παρανομιών κατά παρέκκλιση λογιστικών αρχών. Μάλιστα, σύμφωνα με το υπ’ αριθ. πρωτ. 377/26-07-2016 έγγραφο του Υπ. Πολιτισμού, σε απάντηση της από 6860/07-07-2016 ερώτησής μας, η «... ΑΕΠΙ αρνήθηκε να συνεργαστεί με την ελεγκτική εταιρεία προβάλλοντας διάφορες αιτιολογίες με συνέπεια την αντικειμενική αδυναμία διενέργειας του ως άνω ελέγχου...».
Ταυτόχρονα, η μεταφορά της έδρας της ΑΕΠΙ Α.Ε. στην Κύπρο προφανώς συνδέεται άμεσα με την επικείμενη ενσωμάτωση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 26/2014 στο εθνικό μας δίκαιο, αφού πλέον δεν θα δύναται αυτή να υφίσταται υπό τη μορφή ανώνυμης εταιρείας αλλά θα πρέπει υποχρεωτικά να αποτελέσει Οργανισμό Συλλογικής Διαχείρισης, ο οποίος είτε θα ελέγχεται από τα μέλη του είτε θα είναι μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα σύμφωνα με τις διατάξεις της εν λόγω Ευρωπαϊκής Οδηγίας, την οποία οφείλει το κάθε κράτος-μέλος να ενσωματώσει στο εθνικό του δίκαιο.
Κατόπιν των ανωτέρω,
ΕΡΩΤΑΤΑΙ Ο ΑΡΜΟΔΙΟΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ
1. Για ποιό λόγο έγινε αυτή η σημαντική αλλαγή στο νομοσχέδιο μεταξύ του σχεδίου που κατατέθηκε στη Βουλή του καλοκαίρι του 2016 και του σημερινού σχεδίου;
2. Γιατί καθυστέρησε η κατάθεσή του στη Βουλή, ενώ είχε ολοκληρωθεί η δημόσια διαβούλευση από τον Ιανουάριο του 2016; Για ποιο λόγο αποσύρθηκε από τη Βουλή το νομοσχέδιο που είχε κατατεθεί το καλοκαίρι;
3. Βάσει ποιάς λογικής και ποιας μελέτης, το νομοσχέδιο ευνοεί έναν οργανισμό συλλογικής διαχείρισης σε σχέση με τους άλλους οργανισμούς; Πως εξηγείται μια τέτοια διακριτική μεταχείριση, ιδίως όταν ο εν λόγω οργανισμός τελεί ακόμη υπό έλεγχο για τυχόν ατασθαλίες και κακοδιαχείριση;
4. Πώς μπορεί το αρμόδιο Υπουργείο για την προστασία των δικαιωμάτων των δημιουργών να προβαίνει σε διατάξεις που αφαιρούν πλήρως και κατά τρόπο σκανδαλώδη από τους δημιουργούς τον έλεγχο;
5. Για ποιό λόγο προωθείται ένα νομοσχέδιο που παραβιάζει την Οδηγία της ΕΕ, την οποία αρχικά είχε αποφασιστεί να ενσωματώσουμε στην Εθνική μας νομοθεσία;
Οι ερωτώντες Βουλευτές:
- Αυγενάκης Λευτέρης, Βουλευτής Ηρακλείου – Γραμματέας ΠΕ ΝΔ
- Κουμουτσάκος Γεώργιος, Βουλευτής Β' Αθηνών – Εκπρόσωπος Τύπου ΝΔ
- Παπακώστα – Σιδηροπούλου Κατερίνα, Βουλευτής Β' Αθηνών
- Κέλλας Χρήστος, Βουλευτής Λάρισας
- Μηταράκης Νότης, Βουλευτής Χίου
- Γιόγιακας Βασίλειος, Βουλευτής Θεσπρωτίας
- Κεφαλογιάννης Ιωάννης, Βουλευτής Ρεθύμνης
- Αντωνιάδης Ιωάννης, Βουλευτής Φλωρίνης
- Σταμάτης Δημήτριος, Βουλευτής Επικρατείας
- Κεδίκογλου Σίμος, Βουλευτής Ευβοίας
- Γεωργαντάς Γεώργιος, Βουλευτής Κιλκίς
- Βλάσης Κωνσταντίνος, Βουλευτής Αρκαδίας
- Καραμανλή Άννα, Βουλευτής Β' Αθηνών
- Κουκοδήμος Κωνσταντίνος, Βουλευτής Πιερίας
- Αναστασιάδης Σάββας, Βουλευτής Β' θεσσαλονίκης
- Βεσυρόπουλος Απόστολος, Βουλευτής Ημαθίας
- Δαβάκης Αθανάσιος, Βουλευτής Λακωνίας
- Κατσαφάδος Κων/νος, Βουλευτής Α' Πειραιά
- Βαγιωνάς Γεώργιος, Βουλευτής Χαλκιδικής
- Γιαννάκης Στέργιος, Βουλευτής Πρεβέζης
- Κυριαζίδης Δημήτρης, Βουλευτής Δράμας
- Μπουκώρος Χρήστος, Βουλευτής Μαγνησίας
- Καράογλου Θεόδωρος, Βουλευτής Β' Θεσσαλονίκης
- Οικονόμου Βασίλειος, Βουλευτής Επικρατείας
- Δημοσχάκης Αναστάσιος, Βουλευτής Έβρου
- Αντωνίου Μαρία, Βουλευτής Καστοριάς
- Καραγκούνης Κωνσταντίνος, Βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας
- Καρασμάνης Γεώργιος, Βουλευτής Πέλλας
- Παναγιωτόπουλος Νίκος, Βουλευτής Καβάλας
- Ανδριανός Γιάννης, Βουλευτής Αργολίδας
- Αθανασίου Χαράλαμπος, Βουλευτής Λέσβου
- Μπούρας Αθανάσιος, Βουλευτής Αττικής
- Σκρέκας Κώστας, Βουλευτής Τρικάλων
- Μπασιάκος Ευάγγελος, Βουλευτής Βοιωτίας
- Καββαδάς Αθανάσιος, Βουλευτής Λευκάδας