για την ενίσχυση, ανάπτυξη και υποστήριξη του σύγχρονου πολιτισμού στην ελληνική περιφέρεια, καθώς και για το μέλλον του θεάτρου στην Περιφέρεια. Η επίκαιρη ερώτηση συζητήθηκε την Πέμπτη 15 Φεβρουαρίου στην αίθουσα της Ολομέλειας.
Ο Βουλευτής στην ερώτησή του ανέφερε ότι στις βασικές προτεραιότητες μιας εθνικής πολιτιστικής πολιτικής, θα πρέπει να βρίσκεται η ανάπτυξη των δομών και η ενίσχυση των θεσμών της Περιφέρειας, καθώς και η προώθηση συνεργασιών και συμπαραγωγών μεταξύ θεσμών και φορέων Κέντρου και Περιφέρειας.
«Οι αριθμοί αποτελούν ακλόνητη απόδειξη διαχρονικής αδικίας της Περιφέρειας. Στο χώρο των παραστατικών τεχνών η ελληνική περιφέρεια ενισχύεται με ποσό που αντιστοιχεί στο 3%, του συνολικού ποσού επιχορηγήσεων του ΥΠΠΟΑ στις παραστατικές τέχνες».
Υποστήριξε επίσης ότι:
- Η ενθάρρυνση των συνεργασιών μεταξύ Κέντρου και Περιφέρειας εμφανίζεται πλέον ως απολύτως αναγκαία,
- Tο καθεστώς το Δημοτικών Περιφερειακών Θεάτρων (ΔΗΠΕΘΕ) έχει εξαντλήσει προ πολλού τη δυναμική του και επομένως είναι επιτακτική η ανάγκη επαναπροσδιορισμού της λειτουργίας του θεσμού,
- O καταμερισμός των χρημάτων και των ενισχύσεων που αποδίδονται από το ΥΠΠΟΑ, αντίστοιχα στους φορείς σύγχρονου πολιτισμού του Κέντρου και της Περιφέρειας είναι απολύτως άδικος, αναποτελεσματικός και αδιέξοδος ως προς κάθε έννοια αποκέντρωσης,
- Tο παραγόμενο από τους κορυφαίους εθνικούς θεσμούς (Εθνικό Θέατρο, Εθνική Λυρική Σκηνή, ΚΘΒΕ, Μέγαρο Μουσικής) καλλιτεχνικό έργο, θα μπορούσε να έχει πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα, αν στηριζόμενο σε προγραμματικές συμφωνίες μπορούσε να διαχυθεί με συγκεκριμένο τρόπο και πρόγραμμα στην Περιφέρεια,
- H εφαρμογή τεκμηριωμένης πολιτικής συνεργασιών αποκέντρωσης και ενίσχυσης της Ελληνικής Περιφέρειας μπορεί να δημιουργήσει σημαντικό αριθμό θέσεων εργασίας
Τα παραπάνω στοιχεία οδηγούν στην ανάγκη επαναπροσδιορισμού του θεσμού των ΔΗΠΕΘΕ στην Ελληνική Περιφέρεια ώστε να μπορούν να αξιοποιηθούν επιχορηγήσεις, συνεργασίες και καλλιτεχνικό δυναμικό και να ενισχυθούν οι σχέσεις και οι συνεργασίες μεταξύ των θεσμικών φορέων του Κέντρου και της Περιφέρειας.
Στην απάντησή της η Υπουργός κ. Λυδία Κονιόρδου αφού ευχαρίστησε τον Βουλευτή για την ερώτηση, παραδέχτηκε ότι ο Θεσμός των ΔΗΠΕΘΕ είχε πλήρως απαξιωθεί τα τελευταία χρόνια και αναφέρθηκε διεξοδικά στις πρώτες κινήσεις και αλλαγές που επιχείρησε πρόσφατα το ΥΠΠΟ ώστε να ανακτήσουν τα ΔΗΠΕΘΕ την χαμένη τους αξιοπιστία. Οι αλλαγές αυτές αφορούν στην απαραίτητη προϋπόθεση της τοποθέτησης καλλιτεχνικού διευθυντή με βάση το καλλιτεχνικό του κύρος και όχι με κριτήρια ΑΣΕΠ, στην υψηλή ποιότητα του παραγόμενου από τα ΔΗΠΕΘΕ έργου και στον ετήσιο οικονομικό και καλλιτεχνικό απολογισμό που πλέον τα ΔΗΠΕΘΕ θα είναι υποχρεωμένα να παρουσιάζουν στο τέλος του κάθε έτους.
Τόνισε επίσης, ότι από φέτος η κατανομή των οικονομικών πόρων προς τα ΔΗΠΕΘΕ, θα γίνεται εκ μέρους του Υπουργείου με αξιοκρατικά κριτήρια, ώστε να πριμοδοτούνται τα ΔΗΠΕΘΕ που κάνουν σοβαρή καλλιτεχνική δραστηριότητα.
Το Υπουργείο Πολιτισμού προτρέπει επίσης τα ΔΗΠΕΘΕ να συνεργάζονται και να προχωρούν σε συμπαραγωγές ώστε να εξοικονομούνται πόροι και να αναδεικνύεται το καλλιτεχνικό δυναμικό.
Στη δευτερολογία του ο Θέμης Μουμουλίδης επεσήμανε:
«Ο βασικός λόγος κατάθεσης της επίκαιρης ερώτησης, είναι να συζητηθούν –για πρώτη φορά- οι διαχρονικές αδικίες εις βάρος της ελληνικής περιφέρειας και στον χώρο του πολιτισμού. Η Ελληνική Περιφέρεια ουδέποτε δέχθηκε ή συζήτησε ένα σχέδιο πολιτιστικής ανάπτυξης. Με την κατάθεση της επίκαιρης ερώτησης, την οποία και συζητάμε, θα ήθελα περισσότερο να ερεθίσω και να ενεργοποιήσω τα αντανακλαστικά σας στην κατεύθυνση δημιουργίας ενός κινήματος, μιας «άνοιξης» του ελληνικού πολιτισμού που θα εκπορεύεται από την Περιφέρεια. Η άσκηση πολιτικών για τον πολιτισμό δεν είναι μόνο ζήτημα χρημάτων αλλά, κυρίως, ζήτημα πολιτικών επιλογών.
Ωστόσο, θα αδικούσαμε τη συζήτηση εάν περιοριζόμασταν στα περιφερειακά θέατρα. Γνωρίζουμε καλά, ότι σε πολλά από τα θέατρα που αναφέρουμε δεν υπάρχουν στοιχειώδεις υποδομές για ανάπτυξη σημαντικών καλλιτεχνικών γεγονότων. Ταυτόχρονα δεν παρακολουθούμε αυτό που κυριαρχεί στη σύγχρονη ευρωπαϊκή πραγματικότητα. Τι εννοώ; Μια παράσταση στη Γαλλία θα ξεκινήσει ως συμπαραγωγή διαφορετικών φορέων και θεσμών, από ένα περιφερειακό θέατρο, από την περιφέρεια της γαλλικής επικράτειας και θα καταλήξει μετά από έναν χρόνο ως ένα μεγάλο σημαντικό γεγονός, με συνεργασίες σημαντικών δημιουργών στο κέντρο. Και αναφέρομαι στα επιχορηγούμενα θέατρα. Στην Ελλάδα δεν συμβαίνει αυτό. Οι εθνικές μας σκηνές -το Εθνικό, το Κρατικό και η Λυρική ακόμη– λιγότερο η Λυρική- δεν υιοθετούν κουλτούρα συνεργασιών, με αποτέλεσμα η ελληνική περιφέρεια να μένει διαχρονικά αδικημένη.
Σας θυμίζω ότι γύρω στο 2000 ο κωδικός του Υπουργείου για τα περιφερειακά θέατρα, για το θέατρο στην περιφέρεια, ήταν περίπου 4 εκατομμύρια. Σήμερα, εάν δεν κάνω λάθος, είναι κάτι λιγότερο από 800.000 ευρώ. Αυτό το λιγότερο από 3% που αποδίδει διαχρονικά η ελληνική πολιτεία στην ελληνική περιφέρεια είναι άδικο και αντιμάχεται κάθε ουσιαστική έννοια πολιτιστικής ανάπτυξης και αποκέντρωσης. Δεν μπορεί να υπάρξει καμμία ανάπτυξη χωρίς εφαρμογή πολιτικών πολιτιστικής αποκέντρωσης. Αυτό ισχύει για όλους τους τομείς.
Κυρία Υπουργέ,
προχωράτε στην επαναφορά των επιχορηγήσεων και πολύ σωστά. Μετά το 2011, για πρώτη φορά το Υπουργείο Πολιτισμού επιχορηγεί σχήματα. Θα μπορούσατε να δημιουργήσετε κίνητρα σε σχήματα σημαντικά, σε σημαντικούς δημιουργούς που θα φιλοξενηθούν σε συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση Α΄ και Β΄ βαθμού σε πόλεις της ελληνικής περιφέρειας με τα ίδια χρήματα, παράγοντας για τρεις μήνες σημαντικό έργο και μια σειρά σεμιναρίων.
Με άλλα λόγια, επιμένω πως πρέπει να υπάρξει μοχλεύση, η οποία θα δημιουργήσει και θέσεις εργασίας, αλλά κυρίως θα οδηγήσει σε αυτό που έχουμε ανάγκη. Την δημιουργία πολιτικής περιφερειακής πολιτιστικής ανάπτυξης.
Η χώρα σταδιακά βγαίνει από τα μνημόνια. Πιστεύουμε πως έρχονται καλύτερες εποχές. Θα ήταν άδικο μια σύγχρονη αριστερή Κυβέρνηση, να μην δει αυτό που έρχεται. Οι καλύτερες ημέρες, έχουν να κάνουν με την ποιότητα ζωής και με την αναβάθμισή της, με τη δημιουργία ενός κινήματος πολιτισμού που θα οδηγήσει στην «άνοιξη» του πολιτισμού στην ελληνική περιφέρεια, με την ενθάρρυνση νέων δημιουργών, με την ενθάρρυνση σημαντικών καλλιτεχνών να εργαστούν στην περιφέρεια, κάτι που συμβαίνει σε όλον τον κόσμο.
Κλείνοντας, θα ήθελα να επαναλάβω την πάγια θέση μου, πως ο πολιτισμός μπορεί και πρέπει να αποτελέσει σημαντικό πυλώνα οικονομικής ανάπτυξης».
