Το σκεπτικό του συνοψίζεται στο σύνθημα: «Ευρώπη, μια κοινή κληρονομιά», δηλαδή στην αναζήτηση της συλλογικής μας μνήμης ως ευρωπαίοι πολίτες μέσα από την προβολή των ιδιαιτεροτήτων κάθε λαού. Σκοπός του είναι η ενίσχυση της κοινής ευρωπαϊκής συνείδησης και του διαπολιτισμικού διαλόγου και ως εκ τούτου η ενθάρρυνση των διασυνοριακών συνεργασιών.
Για τη διετία 2017-2018, η Διεύθυνση Μουσείων του ΥΠΠΟΑ, που είναι ο εθνικός συντονιστής του προγράμματος, με αφορμή το γεγονός ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανακήρυξαν το 2018 ως Ευρωπαϊκό Έτος Πολιτιστικής Κληρονομιάς, με στόχο την προστασία και προώθηση της πολυμορφίας της πολιτιστικής έκφρασης, επιλέχθηκε ως θέμα εορτασμού ένας από τους άξονες του Ευρωπαϊκού Έτους, η ευρωπαϊκή πόλη: ΠΟΛ(ε)ΙΣ. Οι πόλεις, παλιές και νέες, μεγάλες ή μικρότερες, σημαντικές ή λιγότερο σπουδαίες θα προτείνουν μια διαφορετική αφήγηση της ιστορίας όχι μόνο της Ελλάδας, αλλά και της Ευρώπης. Ταυτόχρονα θα θέσουν προβληματισμούς και θα ανοίξουν συζητήσεις για τη μεταμόρφωσή τους μέσα στο σύγχρονο κόσμο και το μέλλον τους.
Ο φετινός εορτασμός στοχεύει σε δύο άξονες: στην πολυμορφία των εκδηλώσεων οι οποίες θα πρέπει να σχετίζονται με όλες τις μορφές της πολιτιστικής κληρονομιάς, υλικής και άυλης, και στη συνέργεια ποικίλων φορέων με αντικείμενο τον πολιτισμό και την πολιτιστική κληρονομιά. Θα διαρκέσει από τις 22 έως τις 24 Σεπτεμβρίου 2017, ενώ το Σαββατοκύριακο του εορτασμού (23-24 Σεπτεμβρίου) η είσοδος στα Μουσεία και τους αρχαιολογικούς χώρους του κράτους θα είναι ελεύθερη.
Στο πλαίσιο αυτό, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κοζάνης, επέλεξε να συμμετάσχει με μία εκδήλωση σχετική με την άυλη πολιτιστική κληρονομιά, υπό τον γενικό τίτλο:
«Πόλεων δρώμενα.
Παλιές ιστορίες πίσω από σύγχρονες τελετουργίες».
Αφορμή για την επιλογή έδωσε το πλήθος στοιχείων του λαϊκού πολιτισμού που επιβιώνει ή αναβιώνει τα τελευταία χρόνια σε όλο το νομό Κοζάνης, όπως και στην ευρύτερη περιοχή, με μεγάλη μάλιστα συμμετοχή των νέων, και τα οποία στην πλειονότητά τους ανάγονται στην Αρχαιότητα. Διατροφικές επιλογές και καλλιέργειες, έθιμα, εορτές και τελετουργίες, με σημασίες που υποκρύπτουν και καθορίζονται από ιδεολογίες άλλων εποχών, και τα οποία έφτασαν μέχρι τις μέρες μας από γενιά σε γενιά, διατηρούνται ακόμα ζωντανά, παρά τις αλλαγές που έχουν δεχθεί, ως στοιχείο της πολιτισμικής ταυτότητας του τόπου και των επιμέρους κοινωνικών ή φυλετικών ομάδων.
Η ζώσα αυτή «άυλη πολιτισμική κληρονομιά» αποτελεί αντικείμενο προστασίας του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, εξίσου σημαντικό με τον υλικό πολιτισμό. Παράλληλα, η προσπάθεια πολιτών και φορέων για την καταγραφή, κατανόηση, ανάδειξη και προβολή των ιστορικών και συμβολικών διαστάσεών της, οδηγεί αναμφίβολα σε αποτελεσματικότερη διαχείριση του πολιτισμικού μας αποθέματος.
Τα δρώμενα των πόλεων που θα παρουσιαστούν, όπως και ο τρόπος παρουσίασής τους, αποτελούν επιλογή των Συλλόγων που δέχθηκαν να συμμετάσχουν στην εκδήλωση, και τους ευχαριστούμε θερμά γι’ αυτό. Οι εκπρόσωποί τους θα μας αφηγηθούν, με το δικό τους τρόπο, παλιές ιστορίες μέσα από σύγχρονες τελετουργίες.
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 24 Σεπτεμβρίου 2017, κατά τις ώρες 10.30 έως 15.00, στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αιανής.
Το πρώτο μέρος περιλαμβάνει παρουσίαση δρώμενων στην Αίθουσα Εκδηλώσεων του Μουσείου, ενώ το δεύτερο αναπαραστάσεις στον αύλειο χώρο.
Συμμετέχουν με σειρά εμφάνισης και με τα παρακάτω λαϊκά δρώμενα, οι Σύλλογοι:
- Ποντιακός Μορφωτικός Σύλλογος Αγίου Δημητρίου – Ρυακίου και Πολιτιστικός Σύλλογος Ασβεστόπετρας: Μωμόεροι
- Σύλλογος «Λάκκος του Μάγγαν»: Φανοί
- Σύλλογος Βλατσιωτών Πτολεμαΐδας: Τρανός Χορός
- Μορφωτικός Όμιλος Πλατανορέματος: Καπεταναραίοι
- Πολιτιστικός και Μορφωτικός Σύλλογος Αιανής «Η Πρόοδος»: Λαζαρίνες
- Σύλλογος Βοϊωτών Κοζάνης «Η Αγία Παρασκευή»: Της προξενιάς τα δρώμενα μεσ’ την Ανασελίτσα
- Πολιτιστικός Σύλλογος Πενταλόφου: Αερόστατα
