Γνωστή από παλιά παίρνει διαστάσεις τα τελευταία χρόνια και απειλεί σοβαρά την αιγοπροβατοτροφία της χώρας.
Είμαστε από τους πρώτους που εντοπίσαμε, διερευνήσαμε και θέσαμε υπό έλεγχο τη νόσο.
Σε εφαρμογή του προγράμματος καταπολέμησής της θανατώνονται κάθε χρόνο και αποζημιώνονται εκατοντάδες άρρωστα και ευαίσθητα στην ασθένεια ζώα, από μολυσμένα κοπάδια και μερικές φορές        θανατώνονται ολόκληρα κοπάδια.
Μοναδικός  τρόπος διάγνωσης είναι αυτός της εξέτασης δειγμάτων αλλοιωμένου εγκεφάλου από άρρωστα νεκρά ή θανατωθέντα ζώα, για το λόγο αυτό δεν μπορούμε να αντιληφθούμε τα άρρωστα ζώα πριν εκδηλώσουν εμφανή συμπτώματα και να τα απομακρύνουμε έγκαιρα.
Δεν υπάρχει τρόπος αντιμετώπισης, ούτε πρόληψης πλην αυτού της δημιουργίας ανθεκτικών στην Τρομώδη Νόσο ζώων, των οποίων η ανθεκτικότητα οφείλεται σε συγκεκριμένο γονιδιακό συνδυασμό που όταν τον φέρουν τα καθιστά απρόσβλητα από τη νόσο. Για το σκοπό αυτό πραγματοποιήθηκαν μέχρι στιγμής 7.000 αιμοληψίες στα 13  μολυσμένα κοπάδια και σε μερικά υγιή με καθαρόαιμα ζώα και αναζητήσαμε, με γονιδιακό έλεγχο στα κτηνιατρικά εργαστήρια, τα ανθεκτικά ζώα των οποίων οι απόγονοι θα είναι και αυτοί ανθεκτικοί. Aνάλογα με το βαθμό ανθεκτικότητας τα ζώα κατατάσσονται σε 5 κατηγορίες, η πρώτη είναι η άριστη αλλά τα ζώα που ανήκουν σε αυτήν είναι ελάχιστα, η δεύτερη κατηγορία εμφανίζει μικρότερη ανθεκτικότητα και οι επόμενες στις οποίες ανήκουν και τα περισσότερα ζώα έχουν ελάχιστη ανθεκτικότητα  ή  παρουσιάζουν ευπάθεια.
Επειδή τα ανθεκτικά ζώα είναι λίγα σε κάθε κοπάδι , αποβλέποντας στους απογόνους αυτών των ζώων θα χρειασθούν αρκετά χρόνια για την εξυγίανση των προσβεβλημένων κοπαδιών, ενώ κάθε χρόνο ο αριθμός τους θα αυξάνει. Θεωρήσαμε λοιπόν αναγκαίο τον άμεσο εμπλουτισμό των προσβεβλημένων κοπαδιών και μερικών υγιών κοπαδιών, τα οποία είχαμε υποβάλει σε γονιδιακό έλεγχο, με υψηλής ανθεκτικότητας γονίδια. Για το σκοπό αυτό αποφασίσαμε την τεχνητή σπερματέγχυση, σε επιλεγμένα θηλυκά πρόβατά τους των δύο πρώτων κατηγοριών, με σπέρμα κριαριών μεγάλης ανθεκτικότητας στην Τρομώδη Νόσο, καθ’ όλα υγιών και υψηλών αποδόσεων. Στόχος μας για εφέτος είναι οι 700 σπερματεγχύσεις.
Με τον τρόπο αυτό θα προκύψουν απόγονοι ανθεκτικοί στη νόσο, υψηλών αποδόσεων και κυρίως πολλά αρσενικά με απόλυτη ανθεκτικότητα, τα οποία θα αποτελέσουν έναν πολύτιμο πυρήνα για την παραπέρα βελτίωση της ανθεκτικότητας και παραγωγικότητας της ντόπιας προβατοτροφίας και παραπέρα διάθεσής τους σε άλλους νομούς.
Οφείλουμε να ευχαριστήσουμε το Ινστιτούτο Αναπαραγωγής & Τεχνητής Σπερματέγχυσης Διαβατών Θεσσαλονίκης και ιδιαίτερα τους κτηνιάτρους Βαφειάδη Δημήτριο και Παναγιωτίδη Ιωάννη που με πρόσθετη εργασία μας εφοδίασαν με το ανάλογο νωπό σπέρμα επιλεγμένων κριαριών φυλής Χίου.

 Είμαστε η μόνη Νομαρχία που αποτολμά να εφαρμόσει το συγκεκριμένο πρόγραμμα, γιατί αποτελεί μια επίπονη και περίπλοκη εργασία τη στιγμή που συντρέχουν παράλληλα πολλές άλλες υποχρεώσεις.

Εκτελείται σε τρία στάδια . Αρχικά τοποθετούνται ενδοκολπικά ειδικοί σπόγγοι στα θηλυκά πρόβατα, σε 14 ημέρες οι σπόγγοι εξάγονται και γίνεται ενδομυϊκή έγχυση ορμόνης για την πρόκληση οίστρου και σε 56 ώρες ακολουθεί η τεχνητή σπερματέγχυση με νωπό υποχρεωτικά σπέρμα το οποίο μεταφέρεται από το προαναφερθέν ινστιτούτο και του οποίου η διάρκεια ζωής είναι 5 ώρες.  

Η όλη διαδικασία απαιτεί συγχρονισμό και πειθαρχία εργασιών και δεν μπορεί να ενταχθεί στο κανονικό ωράριο εργασίας και σίγουρα αποτελεί μια ευχάριστη περίπτωση η προθυμία με την οποία κτηνίατροι, σπερματεγχύτες και βοηθητικό προσωπικό της υπηρεσίας αποφάσισαν να εφαρμόσουν το πρόγραμμα αφήνοντας περιθώρια για συνέχισή του τα επόμενα χρόνια.

Ευχαριστούμε τη Ν.Α Κοζάνης και ιδιαίτερα  την αντινομάρχη Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Ορφανίδου Παναγιώτα και τον αντινομάρχη Διοίκησης και Οικονομικών Στεφανίδη Ιωάννη που σε περίοδο οικονομικής στενότητας φρόντισαν να μας εξασφαλιστεί η απαιτούμενη πίστωση των 6 000 Ευρώ, για την προμήθεια των απαραίτητων υλικών.          

Αναμένοντας τα αποτελέσματα του εγχειρήματός μας πιστεύουμε ότι κάναμε μια καλή αρχή και          ελπίζουμε να έχουμε τη δυνατότητα για ανάλογη προσπάθεια τα επόμενα χρόνια για τη βελτίωση της ανθεκτικότητας και της ποιότητας της αιγοπροβατοτροφίας του νομού, η οποία αποτελεί έναν πολύτιμο παράγοντα ανάπτυξης .    

Ο Ανδρέας Βαϊνάς είναι προϊστάμενος της Δ/νσης Κτηνιατρικής της Ν.Α Κοζάνης.