Τα παραπάνω θέματα αποτέλεσαν επίσης αντικείμενο κομματικής αντιπαράθεσης στις εκλογές της προηγούμενης Κυριακής.

Εμείς ως παράταξη αλλά και εγώ, τόσο ως υποψήφιος Δήμαρχος το 2014, αλλά και ως Δήμαρχος την περίοδο 2014-2019, δεχτήκαμε δριμεία κριτική για την «αιρετική» θέση μας σχετικά με τη ΔΕΗ, αλλά  και την κριτική μας για τη βιωσιμότητα της επένδυσης στην Πτολεμαΐδα 5. Αυτό που δεν μπορεί πλέον να κρυφτεί όμως είναι οι διακομματικές ευθύνες ενός τόσο σοβαρού για τη χώρα, αλλά και για την περιοχή ζητήματος. Ακόμα και σήμερα που είναι ξεκάθαρο πλέον το αδιέξοδο, σε τοπικό επίπεδο υπάρχουν πολλοί που επένδυσαν μικροπολιτικά στη νέα μονάδα αγνοώντας ή κάνοντας ότι αγνοούν τις εξελίξεις, και διαγκωνίζονται ποιος υποστήριξε και πιστεύει περισσότερο στην νέα μονάδα. Το είδαμε να γίνεται στις δημοτικές εκλογές, το είδαμε να γίνεται ακόμα πιο έντονα στις εθνικές εκλογές.

Είναι πλέον κοινώς παραδεκτό πως αυτή η επένδυση ΔΕΝ ΒΓΑΙΝΕΙ, μάλιστα υπάρχει προβληματισμός για το αν η νέα μονάδα θα λειτουργήσει καν. Αξίζει εδώ να τονιστεί πως αναφέρεται ότι η νέα μονάδα θα επιλύσει και το πρόβλημα της τηλεθέρμανσης της Πτολεμαΐδας. Το πιο πιθανό όμως είναι να μην γίνει ούτε αυτό, καθώς η νέα μονάδα ακόμα και αν λειτουργήσει, θα είχε για  λόγους ανταγωνιστικότητας αδυναμία να ενταχθεί στο σύστημα με συνέπεια να μην καλύπτονται οι ανάγκες της Πτολεμαΐδας σε τηλεθέρμανση.   

Η σύμβαση για την νέα μονάδα υπογράφθηκε το 2013 με κυβέρνηση Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ, ενώ η κατασκευή της ξεκίνησε το 2015 επί ΣΥΡΙΖΑ. Όλα τα οικονομικά δεδομένα της επένδυσης ήταν γνωστά πριν από την υπογραφή της σύμβασης (κόστος CO2, κόστος παραγωγής κ.λ.π.) και ουδείς μπορεί να ισχυριστεί ότι κάτι από αυτά δεν θα μπορούσε να προβλεφθεί. Είναι χαρακτηριστική  η απάντηση που έδωσε το ΥΠΕΝ και η ΔΕΗ σε ερώτηση του Ποταμιού στις 25-7-2016[1].Αναφέρθηκε δε ότι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων χρηματοδότησε το έργο, κάτι που όμως  δεν ισχύει, καθώς λόγω των υψηλών εκπομπών CO2 της νέας μονάδας αρνήθηκε η ΕΤΕπ να συμβάλλει στη χρηματοδότηση του έργου.[2]

Το τελευταίο διάστημα γίνεται μια τεράστια συζήτηση για τα περιβόητα ΑΔΙ, ενώ παρουσιάζεται ως μάνα εξ ουρανού για την βιωσιμότητα της 5ης μονάδας. Άσχετα με το αν η Πτολεμαΐδα 5 θα λάβει ΑΔΙ ή όχι, λίγο θα αλλάξει το ουσιαστικό αποτέλεσμα, αφού αυτά υπολογίζονται ετησίως σε περίπου 40 εκ. όταν μόνο το ετήσιο κόστος για τα δικαιώματα CO2 θα ξεπερνά τα 110 εκ. με τις πιο μετριοπαθείς προβλέψεις. Επομένως τα οικονομικά της μονάδας δεν διασώζονται με τα ΑΔΙ.

Πριν από λίγες μέρες με ΚΥΑ του πρώην Υπουργού κ. Σταθάκη, δόθηκε κατά παράβαση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, παράταση στη λειτουργία των μονάδων 3 και 4 του ΑΗΣ Καρδιάς. Άλλη μια περίπτωση που οι διακομματικές ευθύνες οδήγησαν τα πράγματα σε αδιέξοδο, αφού, η σχετική ευρωπαϊκή οδηγία εγκρίθηκε από την Ε.Ε. το 2010 ενώ το 2013 η ΔΕΗ ζήτησε να ενταχθούν οι συγκεκριμένες μονάδες (Αμύνται και Καρδιά), όπως προβλέπεται σε σχετικό άρθρο της παραπάνω οδηγίας, σε καθεστώς παρέκκλισης 17.500 και όχι 32.000 ωρών, όπως επιδιώκεται σήμερα. Για να μην υπάρχει ουδεμία αυταπάτη, είναι απόλυτα ανακριβές ότι το 2015 η χώρα και ΔΕΗ έλαβαν καθεστώς παρέκκλισης 32.000 ωρών που μετά ανατράπηκε. Ουδέποτε αυτό συνέβη και το επιβεβαιώνει η αλληλογραφία του υπουργείου με την αρμόδια διεύθυνση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αλλά και η αλληλογραφία ΔΕΗ-ΥΠΕΝ. Το τι μας περιμένει ήταν γνωστό από το 2010 και για μια ακόμα φορά, στο και πέντε εκβιάζουμε εξαιρέσεις και παρατάσεις χάνοντας ως χώρα την αξιοπιστία μας αλλά και πολύτιμο  χρόνο.

 Θα πρέπει βέβαια να τονιστεί πως είναι η τρίτη κατά σειρά μάχη των εξαιρέσεων που θα χαθεί αφού χάθηκε τόσο η ‘μάχη’ για τα δωρεάν CO2, όσο και η ‘μάχη’ για τις επιπλέον ώρες σε Καρδιά και Αμύνταιο. Δυστυχώς και παρά την ίδια την πραγματικότητα που είναι αμείλικτη, στην προεκλογική περίοδο επανήλθε το απολύτως ανεδαφικό αίτημα περί διεκδίκησης δωρεάν δικαιωμάτων CO2 όταν το θέμα έχει κλείσει οριστικά πλέον εδώ και χρόνια.

Η άρνηση της ΔΕΗ και των ελληνικών κυβερνήσεων να αντιληφθούν τα σημάδια των καιρών και να αλλάξουν ρότα, δεν είναι διόλου άμοιρη της ολέθριας οικονομικής κατάστασης στην οποία έχει περιέλθει η μεγαλύτερη επιχείρηση και ενεργειακός πυλώνας της χώρας.

Οφείλουν όλοι όσοι διαχρονικά έχουν εμπλακεί με την υπόθεση «Πτολεμαΐδα  5» αλλά και στη χάραξη μιας στρατηγικής που βασίζεται στη διαρκή διεκδίκηση εξαιρέσεων για τη λιγνιτική βιομηχανία, να παραδεχτούν ότι ήταν ένα τεράστιο λάθος και να πουν πλέον ξεκάθαρα την αλήθεια στην κοινωνία. Μόνον έτσι θα μπορέσουμε όλοι μαζί να σταματήσουμε την αιμορραγία και να αναζητήσουμε εναλλακτικές λύσεις.

Όλα αυτά τα χρόνια, εξαιτίας των παλινωδιών, του λαϊκισμού και των λάθος χειρισμών χάθηκε πολύ σημαντικός χρόνος τόσο για τη ΔΕΗ αλλά κυρίως για την περιοχή μας. Θα μπορούσε εδώ και πάνω από 10 χρόνια, αντί της εμμονής σε ένα λάθος σχέδιο να ετοιμάζεται κάτι καλύτερο για το μέλλον και όχι να κληροδοτείται στα παιδιά μας η ευθύνη να αποπληρώνουν ένα ακόμα λάθος.

Στις 16-12-2015, λίγες μέρες μετά την συμφωνία του Παρισιού είχα δημοσιεύσει άρθρο[3] και επιμένω πως ακόμα και σήμερα θα πρέπει να αντιμετωπιστεί η κατάσταση με το ίδιο πνεύμα. Αναγνωρίζοντας την πραγματικότητα και προσαρμοζόμενοι σε αυτήν και όχι το αντίθετο. Με αυτό εξάλλου το πνεύμα εργαστήκαμε στον Δήμο Κοζάνης αναδεικνύοντας ως προτεραιότητα τη Δίκαιη Μετάβαση της περιοχής που πλέον είναι μονόδρομος.

Σήμερα πλέον η χώρα έχει νέα κυβέρνηση, αναμένουμε τις πρωτοβουλίες της για την περιοχή. Θα πρέπει να κάνει πράξη την διακήρυξη της για στήριξη της Δυτ. Μακεδονίας αποδεχόμενη ότι η μετάβαση της περιοχής αποτελεί εθνική υπόθεση και σε συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση θα δρομολογηθεί άμεσα ένας σχεδιασμός για την επόμενη μέρα, αξιοποιώντας και σχεδιάζοντας και στα πλαίσια του νέου ΕΣΠΑ 2021 – 2027.

Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει πολλά προς αυτήν την κατεύθυνση (Ε.Τ.Δ.Μ., συνεργασία με Παγκόσμια Τράπεζα, COAL PLATFORM κ.λ.π.) και αυτή η δουλειά θα πρέπει να συνεχιστεί και να επιταχυνθεί.

[1] https://www.hellenicparliament.gr/UserFiles/67715b2c-ec81-4f0c-ad6a-476a34d732bd/9668159.pdf?fbclid=IwAR0t1Zj53qz0H_d6wdyGqcOhs0yGTQ-gVkcudRuq-s31xfUx5oHJlxBQikc

[2] https://www.dealnews.gr/roi/item/90106-%CE%A3%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CE%B1%CE%AD%CF%81%CE%B1-%CE%B7-%C2%AB%CE%A0%CF%84%CE%BF%CE%BB%CE%B5%CE%BC%CE%B1%CE%90%CE%B4%CE%B1-5%C2%BB#.XRXi6ntS-u4

[3] https://energypress.gr/news/i-antimetopisi-tis-klimatikis-allagis-na-ginei-eykairia-kai-ohi-apeili-gia-tin-dytiki-makedonia