Συναντήθηκαν τελικά χθες -έστω και με τηλεδιάσκεψη- η υπουργός Παιδείας, Νίκη Κεραμέως, με τους πρυτάνεις των Πανεπιστημίων και συμφώνησαν ότι διαφωνούν για τον νέο νόμο-πλαίσιο για τα ΑΕΙ ειδικά ως προς το σκέλος των Συμβουλίων Διοίκησης. Μετά την έκτακτη Σύνοδο Πρυτάνεων, το υπουργείο Παιδείας έκανε λόγο για «συμφωνία στη μεγάλη πλειονότητα των διατάξεων του νομοσχεδίου, οι οποίες αφορούν σε ακαδημαϊκά και ερευνητικά ζητήματα», σημειώνοντας ωστόσο ότι «οι διαφορετικές προσεγγίσεις εστιάζουν κατά βάση στο μοντέλο διοίκησης των ΑΕΙ».

Πρυτάνεις με τους οποίους συνομίλησε η «Εφ.Συν.» μετά το τέλος της συνόδου χαρακτήριζαν άγονο τον διάλογο, κάνοντας λόγο για ανυποχώρητη, επίμονη στάση της υπουργού ως προς την εκλογή των οργάνων διοίκησης («αυτό έχω σχεδιάσει, αυτό θα φέρω προς ψήφιση» φέρεται να είπε), για τα οποία καταγράφεται διαφωνία της συντριπτικής πλειοψηφίας των πρυτάνεων, με τους διαφωνούντες να προσεγγίζουν το 90% του συνόλου. Οι πρυτάνεις αρνούνται κατηγορηματικά τη συνδιοίκηση με τα Συμβούλια Ιδρύματος, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο να υπάρχουν μεν Συμβούλια, αλλά με ρόλο συμβουλευτικό σε θέματα στρατηγικής ανάπτυξης.

Το μοναδικό αίτημα των πρυτάνεων που αποδέχθηκε η υπουργός Παιδείας ήταν η παράταση κατά μία εβδομάδα της διαβούλευσης για τον ογκώδη νόμο-πλαίσιο για τα ΑΕΙ, η οποία θα λήξει στις 19 Ιουνίου, αντί για τις 12 Ιουνίου που είχε ανακοινωθεί αρχικά. Η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας φέρεται να προωθεί την ψήφιση του νόμου στη Βουλή μέσα στον Ιούλιο, ελπίζοντας σε κάμψη των αντιστάσεων της ακαδημαϊκής κοινότητας λόγω καλοκαιριού σε μια διαδικασία που έχει χαρακτηριστεί από τον πρωθυπουργό ως η κορυφαία ιδεολογική μάχη του προσεχούς διαστήματος.

Προς το παρόν, αντί για κάμψη, καταγράφεται αύξηση των αντιδράσεων από πανεπιστημιακούς, συλλόγους διοικητικών και φοιτητές μετά και την ομόφωνη ανακοίνωση της ΠΟΣΔΕΠ στις 27 Μαΐου. Σε εκτενή ανακοίνωσή της η Σύγκλητος του Πανεπιστημίου Κρήτης υπογραμμίζει ότι επιχειρείται να επανέλθει ένας θεσμός, το Συμβούλιο Διοίκησης, που σε μια άλλη μορφή (Συμβούλιο Ιδρύματος), δοκιμάστηκε στην πράξη μέσω του νόμου Διαμαντοπούλου του 2011 και απέτυχε.

Η Σύγκλητος αναφέρει πως «καταστρατηγούνται με το νομοσχέδιο στοιχεία της δημοκρατικής λειτουργίας των πανεπιστημίων και οι αρχές τού συνταγματικά κατοχυρωμένου αυτοδιοίκητου, της ακαδημαϊκής ελευθερίας, της δημοκρατικής οργάνωσης της ακαδημαϊκής ζωής και της συνεπαγόμενης αντιπροσωπευτικότητας και λογοδοσίας». Υπενθυμίζεται πως στο προτεινόμενο νομοσχέδιο το Συμβούλιο Διοίκησης (και ο πρύτανης) αποκτά υπερεξουσίες, ενώ η δημοκρατικά εκλεγμένη Σύγκλητος υποβαθμίζεται. Πέντε από τα έντεκα μέλη του Συμβουλίου (τα εξωτερικά) διορίζονται, ενώ το σώμα επιφορτίζεται με την αρμοδιότητα να διορίζει (και να παύει) τον πρύτανη, τους αντιπρυτάνεις και τους κοσμήτορες.

Η Σύγκλητος του Πανεπιστημίου Κρήτης επισημαίνει πως «αν θεσμοθετηθεί το Συμβούλιο Διοίκησης, θα πρέπει το σύνολο των μελών του να είναι εσωτερικά, να εκλέγονται από τη Σύγκλητο και να έχει είτε συμβουλευτικό χαρακτήρα είτε να αναλάβει πολύ συγκεκριμένες, μη ανταγωνιστικές προς τη Σύγκλητο, λειτουργίες». Εντονη κριτική ασκεί και για την πρόβλεψη του άρθρου 21, σύμφωνα με την οποία η ίδρυση, συγχώνευση και κατάργηση ακαδημαϊκής μονάδας πραγματοποιείται με προεδρικό διάταγμα, χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της Συγκλήτου, άρθρο που καταργεί στην πράξη το αυτοδιοίκητο των Πανεπιστημίων.

Εξάλλου πιέσεις στη Σύγκλητο του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας να τοποθετηθεί έμπρακτα αρνητικά απέναντι στον νόμο ασκεί ο Ενιαίος Σύλλογος Διδασκόντων του ιδρύματος, που σε ομόφωνο ψήφισμά του κάνει λόγο για «νομοσχέδιο που ευνοεί τη διαπλοκή και συνολικά πλήττει, σύμφωνα με όλες τις διεθνείς μετρήσεις, τον πιο αξιόλογο θεσμό της ελληνικής κοινωνίας», για νόμο «προϊόν ξενόφερτων νεοφιλελεύθερων εμμονών που ουδεμία σχέση έχουν με το γίγνεσθαι της χώρας και ο οποίος προωθεί τη λειτουργία του Πανεπιστημίου ως σούπερ μάρκετ πτυχίων».

Σε ανάλογο ύφος και η Ομοσπονδία Υπαλλήλων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, η οποία αναφέρει πως το επιχειρηματικό μοντέλο διοίκησης που προωθείται είναι απαραίτητο, μεταξύ άλλων, για:

● «τη διάσπαση του ενιαίου χαρακτήρα πτυχίων σε πανσπερμία τίτλων σπουδών, με πλήρη αποσύνδεση από το επάγγελμα, χωρίς επαγγελματικά δικαιώματα

● την αποκοπή των ΑΕΙ από την κρατική χρηματοδότηση και την υποκατάστασή της με έσοδα από τα δίδακτρα και προσφορά “εκπαιδευτικών προϊόντων”

● την αναγωγή της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ) σε μηχανισμό επιβολής καταργήσεων/συγχωνεύσεων ακαδημαϊκών μονάδων με γνώμονα την εξοικονόμηση πόρων για ενίσχυση των επιχειρηματικών σχεδίων

● την αντικατάσταση των διετών προγραμμάτων τεχνολογικής κατάρτισης του ν. Γαβρόγλου με προγράμματα “εφαρμοσμένων επιστημών και τεχνολογίας” διάρκειας 7 εξαμήνων, κατά παραγγελία της αγοράς

● την εισαγωγή νέων μορφών “ελαστικής” απασχόλησης για διδάσκοντες και ερευνητές με κύρια πηγή χρηματοδότησης την... αυτοχρηματοδότηση μέσω προγραμμάτων!

● την εισαγωγή νέου πλαισίου πειθαρχικού δικαίου των μελών ΔΕΠ, του υπόλοιπου προσωπικού και των φοιτητών, ως μέτρο προσαρμογής της ακαδημαϊκής ελευθερίας στα πλαίσια του επιχειρηματικού πανεπιστημίου».