Οι εκλογές στη Σουηδία και την Ιταλία θα μπορούσαν να δουν παραδοσιακά φιλοευρωπαϊκά κεντροδεξιά κόμματα να σχηματίζουν κυβερνήσεις με ακροδεξιά και ευρωσκεπτικιστικά κόμματα ως απάντηση στις προοδευτικές κυβερνήσεις που σχηματίστηκαν σε χώρες όπως η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Γερμανία. Τι σημαίνει όμως αυτό για το ευρωπαϊκό εγχείρημα;
Η Σουηδία και η Ιταλία διεξάγουν κρίσιμες εκλογές στις 11 και 25 Σεπτεμβρίου αντίστοιχα.
Στη Στοκχόλμη, οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το αριστερό μπλοκ (κυβερνώντες Σοσιαλδημοκράτες, Κόμμα Πρασίνων, Αριστερό Κόμμα και Κόμμα του Κέντρου) έχει οριακή διαφορά με το συντηρητικό μπλοκ που αποτελείται από κεντροδεξιά (ΕΛΚ), φιλελεύθερους και ευρωσκεπτικιστικά κόμματα.
Σουηδία: Μια επικίνδυνη συμβίωση
Ο Charlie Weimers, αντιπρόεδρος των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR) και μέλος των ακροδεξιών Σουηδών Δημοκρατών (Sverigedemokraterna, SD), δήλωσε στην EURACTIV ότι οι σουηδικές εκλογές θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως θετικό παράδειγμα για την «ευρύτερη δεξιά στην Ευρώπη τι μπορούμε να πετύχουμε όταν δουλεύουμε μαζί».
«Εννοώ, το ΕΛΚ και το Renew, κοίταξαν προς τα αριστερά κατά τη διάρκεια αυτής της θητείας και βλέπουμε τα αποτελέσματα σε διαφορετικούς τομείς πολιτικής. Το αποτέλεσμα είναι περισσότερο προοδευτικό παρά συντηρητικό, τουλάχιστον», είπε.
«Πιστεύω ότι θα άνοιγε ίσως το μυαλό πολλών πολιτικών ηγετών σε όλη την ήπειρο ότι θα μπορούσε να υπάρξει μια συνεργασία μεταξύ του ΕΛΚ, του ECR, της Ομάδας Renew και του Identity and Democracy (ID) όταν τα συμφέροντά μας είναι κοντά», πρόσθεσε.
Ο Σουηδός πολιτικός επέμεινε ότι η ιδέα ενός «υγειονομικού κλοιού» [από την ακροδεξιά] ήταν ο κανόνας στη Σουηδία μέχρι πριν από λίγα χρόνια.
«Και τώρα οι Σουηδοί Δημοκράτες είναι το νούμερο δύο στις δημοσκοπήσεις, υπήρξε μια ομαλοποίηση του κόμματός μας στη σουηδική πολιτική. Οπότε, νομίζω ότι αυτός είναι ο υγειονομικός κλοιός που θα αμφισβητηθεί ίσως σε ευρωπαϊκό επίπεδο», είπε.
Το ιταλικό πείραμα
Η Ιταλία αντιμετωπίζει παρόμοια κατάσταση: ένα προοδευτικό μπλοκ δίνει αγώνα να εμποδίσει τους συντηρητικούς να σχηματίσουν κυβέρνηση στις εκλογές της 25ης Σεπτεμβρίου.
Η Τζιόρτζια Μελόνι (Αδελφοί της Ιταλίας, ECR), η οποία ηγείται του δεξιού συνασπισμού με τη Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι (ομάδα ID στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) και το Forza Italia (Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα) του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, αναμένεται να σαρώσει στις εκλογές με 48.2%, σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις.
Ακολουθεί ο αριστερός συνασπισμός του Ενρίκο Λέτα με επικεφαλής το Δημοκρατικό Κόμμα με ποσοστό 29,5%.
Ο Μάνφρεντ Βέμπερ, ο οποίος βρίσκεται αυτή τη στιγμή στην Ιταλία, είπε την Τρίτη σε συνέντευξη Τύπου ότι όσοι θέλουν να είναι σίγουροι ότι η κεντροδεξιά πλειοψηφία θα είναι φιλοευρωπαϊκή «πρέπει να ψηφίσουν υπέρ της Forza Italia, του Σίλβιο Μπερλουσκόνι και του Αντόνιο Ταγιάνι, ο οποίος ήταν πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Με εξέπληξε θετικά το προσχέδιο και το τελικό πρόγραμμα του κεντροδεξιού συνασπισμού».
«Είναι σαφές ότι (ο κεντροδεξιός συνασπισμός) είναι υπέρ της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, επαναλαμβάνει τη διατλαντική συνεργασία με τους Αμερικανούς φίλους μας, τον ρόλο στο ΝΑΤΟ και τις ευρωπαϊκές αξίες», είπε.
Μετά την πτώση της κυβέρνησης του Ντράγκι, ο Βέμπερ έγραψε στο Twitter:
«Η Ευρώπη χρειάζεται μια σταθερή κεντροδεξιά κυβέρνηση στη Ρώμη. Η Forza Italia θα παραμείνει μια φιλοευρωπαϊκή δύναμη και το ΕΛΚ θα είναι στο πλευρό του».
Αργότερα σήμερα, ο Βέμπερ θα συναντήσει τον Μπερλουσκόνι, ο οποίος προσπάθησε χθες να αποδείξει τα φιλοευρωπαϊκά διαπιστευτήρια του νέου κεντροδεξιού συνασπισμού.
«Η Ιταλία είναι ιδρυτική χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ευρώπη είναι η κοινή μας πατρίδα. Εδώ γεννήθηκαν οι χριστιανικές και φιλελεύθερες αρχές μας. Δεν μπορούμε παρά να είμαστε φιλοευρωπαίοι, χωρίς δισταγμό και μέχρι τέλους», έγραψε ο Μπερλουσκόνι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Ο σκιώδης ρόλος του Όρμπαν
Ωστόσο, οι προοδευτικοί της Ευρώπης δεν μοιράζονται την ίδια άποψη και βλέπουν τεράστιους κινδύνους για το εγχείρημα της ΕΕ από τη συνεργασία δεξιάς και ακροδεξιάς.
Σε συνέντευξή του στην EURACTIV Ιταλίας, ο Ούντο Μπούλμαν, Γερμανός ευρωβουλευτής από το σοσιαλδημοκρατικό SPD και πρώην επικεφαλής τουευρωσοσιαλιστών, είπε ότι το ΕΛΚ είχε πάντα δυσκολίες στο να κάνει μια ξεκάθαρη τομή [με την ακροδεξιά].
Κατά την άποψη του Μπούλμαν, μια κυβέρνηση της «ριζοσπαστικής δεξιάς» στην Ιταλία θα μπορούσε να ανοίξει την πόρτα σε μια «ορμπανοποίηση» της δημοκρατίας σε ένα κράτος που ίδρυσε την ΕΕ «βάζοντας μας πίσω στο ανελεύθερο οικονομικό παρελθόν, ενισχύοντας τις ανελεύθερες πλευρές της κοινωνίας και εμβαθύνοντας τις ανισότητες».
Ένα άλλο κρίσιμο στοιχείο είναι ο ρόλος του πρωθυπουργού της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν, του οποίου το κόμμα Fidesz ανήκε στο ΕΛΚ πριν επέλθει το πολυσυζητημένο διαζύγιο.
Σε μια συνάντηση στη Ρώμη τον περασμένο Απρίλιο, ο ηγέτης της Λέγκα, Ματέο Σαλβίνι – ο οποίος κατεβαίνει στις εκλογές με το μπλοκ της Μελόνι – βρέθηκε σε «πλήρη συμφωνία» με τον Όρμπαν για τη δημιουργία μιας νέας «κεντροδεξιάς» για την καταπολέμηση των ανερχόμενων σοσιαλιστών σε όλη την Ευρώπη.
