την πραγματική αναπτυξιακή κατάσταση μιας Περιφέρειας στο σύνολό της καθόσον, στο εσωτερικό της μπορεί να παρουσιάζει ανομοιομορφία ως προς το βαθμό ανάπτυξης, όπως αυτός μετράται με το Α.Ε.Π.
Αυτό συμβαίνει σε πολλές Περιφέρειες (π.χ. Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας) γιατί υπάρχουν και λειτουργούν, σημειακά, μεγάλες επενδύσεις (κυρίως δημόσιου χαρακτήρα) που η αξία του παραγόμενου προϊόντος διαχέεται στο σύνολο της χώρας (π.χ. η ΔΕΗ Α.Ε. στις Περιφερειακές Ενότητες Κοζάνης και Φλώρινας) και δεν πολλαπλασιάζεται τοπικά.
Με τον τρόπο αυτό συμβαίνουν ταυτόχρονα δύο στρεβλώσεις:
α. οι περιοχές αυτές εμφανίζονται «πλούσιες» χωρίς να είναι πραγματικά και
β. η ύπαρξη αυτών των ιδιαιτεροτήτων μπορεί να αποστερήσει πόρους από μία Περιφέρεια κατατάσσοντας αυτήν, ως σύνολο, σε άλλη κατηγορία.
Προτείνουμε:
την κατάταξη μόνο των παραπάνω «περιοχών» και όχι των «Περιφερειών ως σύνολο» στις πλούσιες, σε περίπτωση που δεν μπορεί να εξαιρεθεί αιτιολογημένα η Περιφέρεια,
την κατάταξη των Περιφερειών χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι ανωτέρω εθνικού χαρακτήρα δραστηριότητες που προκαλούν την στρέβλωση.
τον εμπλουτισμό των κριτηρίων κατάταξης των Περιφερειών με περαιτέρω οικονομικούς – κοινωνικούς δείκτες, όπως π.χ. το ποσοστό ανεργίας ή διάφοροι περιβαλλοντικοί δείκτες.
Η συγκέντρωση των θεματικών προτεραιοτήτων της Πολιτικής Συνοχής
Σαν βασική αρχή προτείνουμε:
α. την υποχρέωση πρόβλεψης συγκεκριμένων θεματικών προτεραιοτήτων, για το σύνολο των Κρατών μελών, σε θέματα αιχμής π.χ. καινοτομία, περιβάλλον,
β. την ελεύθερη επιλογή των θεματικών προτεραιοτήτων για τα λοιπά θέματα, σύμφωνα με τους στόχους και τη στρατηγική του κάθε Κράτους μέλους.
Η εφαρμογή της χωρικής συνοχής
Η εξασφάλιση της χωρικής συνοχής, ως προϋπόθεση βελτίωσης της αποτελεσματικότητας χρήσης των διαθέσιμων πόρων, θα πρέπει να αποτυπώνεται στα Επιχειρησιακά Προγράμματα.
Προς την κατεύθυνση αυτή θα μπορούσαν να σχεδιαστούν:
Ειδικά Προγράμματα Τοπικής Ανάπτυξης για κατάλληλα οριοθετημένες μικροπεριφέρειες, π.χ. περιοχές βιομηχανικής δραστηριότητας, ορεινές περιοχές.
Οριζόντια Προγράμματα ανά Περιφέρεια για την αναπτυξιακή διασύνδεση – ομογενοποίηση των περιοχών αυτών μεταξύ τους καθώς και με τις υπόλοιπες περιοχές της ίδιας Περιφέρειας και τις Περιφέρειες του Κράτους μέλους.
Με τον τρόπο αυτό θα προωθηθεί ένας «αυτοτροφοδοτούμενος και ταυτόχρονα εξωστρεφής αναπτυξιακός σχεδιασμός».
Η ενίσχυση του ρόλου των προσεγγίσεων τοπικής ανάπτυξης
Συμφωνούμε με τη συνέχιση και περαιτέρω ενίσχυση των προσεγγίσεων τοπικής ανάπτυξης περιοχών στο πλαίσιο της Πολιτικής Συνοχής καθόσον, θα συνδράμουν στην ολοκληρωμένη ανάπτυξη μέσα από ενεργή και «από τη βάση προς τα επάνω» προσέγγιση που προδιαγράφει θετικά τη βιωσιμότητα τους.
Οι πολιτικές αγροτικής ανάπτυξης και ναυτιλίας θα πρέπει να υποστηρίζονται και να υποστηρίζουν τις Πολιτικές Συνοχής δεδομένου ότι ουσιαστικά αποτελούν πολιτικές περιφερειακής και τοπικής ανάπτυξης.
Προκειμένου να βελτιωθεί η προστιθέμενη αξία αυτών, προτείνεται η εφαρμογή των συνολικών επιδοτήσεων με χρήση Ενδιάμεσων Φορέων Διαχείρισης (Ε.Φ.Δ.) από τοπικούς αναπτυξιακούς μηχανισμούς στους οποίους συμμετέχει η «εταιρική σχέση» της κάθε Περιφέρειας.
Η συνέχιση του πειραματισμού και της δικτύωσης
Ο πειραματισμός και η δικτύωση θα πρέπει να συνεχιστούν ως πρακτικές που βεβαιωμένα οδηγούν σε βελτίωση της προστιθέμενης αξίας των παρεμβάσεων, στη διάχυση καλών και πετυχημένων πρακτικών και στην άμβλυνση των διατοπικών, διαπεριφερειακών και ενδοπεριφερειακών ανισοτήτων.
Επιπρόσθετα, πέρα από την εξασφάλιση οικονομιών κλίμακας, ενοποιούν το χώρο της Ε.Ε. ως υπόστρωμα εφαρμογής των κατάλληλων αναπτυξιακών πολιτικών.
Με την αίσθηση ότι συμβάλλουμε παραγωγικά στις προσπάθειες που καταβάλλετε, είμαστε στη διάθεσή σας.
Με εκτίμηση,
Ο Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας
Γιώργος Δακής»