συμβιβασμών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα μονίμως να "αντιστεκόμαστε" για να κερδίσουμε κάτι που έπρεπε να έχουμε επιλέξει σε πρωθύστερο χρόνο. Αυτό φαίνεται στην εξωτερική μας πολιτική, στα μεγάλα εθνικά ζητήματα, στα θέματα της οικονομίας, αλλά και στην υπόθεση της ΔΕΗ. Οι άνθρωποι που είχαν μια πολύ μικρή εικόνα στο κάδρο των διεθνών εξελίξεων, - δηλαδή αυτοί που έβλεπαν μόνο το δάκτυλο τους- επέβαλαν την άποψη τους, σε αυτούς που έβλεπαν μακριά. Η μόνιμη δυστυχία της χώρας.
Με αφορμή όλους αυτούς που αποφασίζουν για όλους μας θα επιχειρήσουμε μια διερεύνηση για τα όσα ευτράπελα βαρύγδουπα ακούστηκαν στο πρόσφατο περιφερειακός συμβούλιο για το θέμα της ΔΕΗ που «πωλείται», και τις ευθύνες που καταλογίζονται από τους αντιπολιτευόμενους στην κυβέρνηση και από τους κυβερνώντες προς τους αντιπολιτευόμενους, και με τους συνδικαλιστές κάθε απόχρωσης να έχουν υψώσει την φωνή σε βαθμό αγένειας.
Όσοι δημοσιοποιούν ανακοινώσεις με σκληρές αναφορές ότι δεν πουλάμε κλπ θαπρεπε να γνωρίζουν ότι η Ελλάδα όπως και άλλες χώρες της ΕΕ που διέθεταν κρατικές ηλεκτρικές εταιρίες έπρεπε να συμμορφωθούν με τους κανόνες της ελεύθερης αγοράς που άρχισε να θεσπίζει η Εε με την σύμφωνη γνώμη και της χώρας μας. Άρα δεν πρόκειται για συνομωσία των δανειστών μας με τους ντόπιους ''ολιγάρχες'' και την ανοχή των κυβερνήσεων (όσων κυβέρνησαν) για να αρπάξουν τα «ασημικά» της ΔΕΗ.
Η υπόθεση ειναι παλιά
Η ιστορία είναι παλιά και ξεκινά μετά την συνθήκη του Μάαστριχτ όπου από 1 Ιανουαρίου 1993 καθιερώθηκε η ελεύθερη κίνηση αγαθών, υπηρεσιών, κεφαλαίου και εργασίας. Επίσης η Συνθήκη του Μάαστριχτ συμπεριέλαβε διατάξεις για την κατασκευή Διευρωπαϊκών Δικτύων (ΔΕΔ ) για την ενέργεια, τις μεταφορές και τις επικοινωνίες. Τα ΔΕΔ θα χρηματοδοτούντο από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα και από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, καθώς επίσης και από τα Διαρθρωτικά Ταμεία και τα Ταμεία Συνοχής, τα οποία προορίζονται για την ανάπτυξη των φτωχότερων Ευρωπαϊκών περιοχών και για την ενοποίηση των Ευρωπαϊκών υποδομών αντίστοιχα. Πολλά ευρωπαϊκά κράτη στην προσπάθειά τους να ανταποκριθούν στα νέα δεδομένα που έθεσε το Μάαστριχτ και στην συνέχεια η συνθήκη της Λισσαβόνας προχώρησαν σε γενναίες ανακατατάξεις στις τηλεπικοινωνίες αλλά και στο χώρο της ενέργειας. Κρατικές ενεργειακές εταιρίες στην Γαλλία την Ιταλία την Γερμανία την Ισπανία κλπ προχώρησαν σε συμμάζεμα των δραστηριοτήτων τους προετοιμάστηκαν για την απελευθέρωση της αγοράς. Με σχέδιο και πρόγραμμα προχώρησαν σε πωλήσεις μεριδίων ηλεκτροπαραγωγής κρατώντας φυσικά για τον εαυτό τους καταρχήν την πυρηνική ενέργεια και τα φράγματα, όπου υπήρχαν.
Τι έγινε στην Ελλάδα
Από τα μέσα του 1995 η ΔΕΗ εκπονούσε του σχέδιο «ΘΑΛΗΣ» που προέβλεπε τον λογιστικό διαχωρισμό των δραστηριοτήτων της ΔΕΗ, σε παραγωγή, μεταφορά, διανομή και εμπορία και την δημιουργία αντίστοιχων εταιριών, δημιουργία συνεργατικών σχημάτων με άλλους παίκτες κλπ. Το σχέδιο εκπονούσε o κολοσσός EDF που από το 2004 έπαψε να κατέχει το κρατικό ενεργειακό μονοπώλιο στην Γαλλία. Τέτοιες ενημερώσεις έγιναν κατά κύριο λόγω στο ενεργειακό κέντρο της περιοχής στην Πτολεμαϊδα με τους συνδικαλιστές της εποχής να παρακολουθούν τα σεμινάρια, αλλά να απορρίπτουν κάθε αλλαγή στα δεδομένα. Την άποψη των τότε συνδικαλιστών ενστερνίστηκε το πολιτικό προσωπικό, υπουργοί, βουλευτές και δήμαρχοι. Κανένας δεν ήθελε την ΔΕΗ ως μοντέρνα εταιρία μακριά και έξω από πολιτικά παιχνίδια, την ήθελαν ως κρατική εταιρία που υλοποιεί όλα τα πολιτικά ρουσφέτια, κυβέρνησης, τοπικών δημάρχων και βουλευτών.
Το 1999 η Ελλάδα έχει κλειδώσει το νόμισμα της την δραχμή σε σταθερή συναλλαγματική ισοτιμία και ετοιμάζεται να εισέλθει στο euro. Ο Σημίτης αντιλαμβάνεται ότι η χώρα είναι παντελώς απροετοίμαστη για την ενεργειακή καταιγίδα που έρχεται με την απελευθέρωση της αγοράς και μετά το όχι που εισπράττει από τον Τάκη Αθανασόπουλο, (manager παγκόσμιου κύρους) αποφασίζει να τοποθετήσει στο τιμόνι της ΔΕΗ τον Στέργιο Νέζη. Η ΔΕΗ εισέρχεται στο χρηματιστήριο της N.Yορκης αλλά προχωρά με βήμα χελώνας στις υπόλοιπες μεταρρυθμίσεις.
Περίοδος ΠΑΣΟΚ
Προκειμένου να ενταχθεί η ΔΕΗ στο χρηματιστήριο ο τότε υπουργός Ανάπτυξης Ευάγγελος Βενιζέλος προχωρά με την ηγεσία της ΓΕΝΟΠ Έξαρχος – Πιλαλίδης σε μια λεόντεια συμφωνία όπου αναγνωρίζει ότι περιουσία των εργαζομένων, αποτελεί μέρος της ΔΕΗ την οποία περιουσία αποτιμά στα 3,3 δις δρχ . (Οργανισμός Ασφάλισης Προσωπικού ΔΕΗ που περιελήφθη στο N. 2773/99). Με αυτήν την συμφωνία περιορίστηκαν δραματικά τα επενδυτικά ανοίγματα της επιχείρησης τα επόμενα χρόνια αφού κάθε κουβέντα προσέκρουε στην διάσωση του ασφαλιστικού πυλώνα των Δεητζηδων κι όχι στην διάσωση της επιχείρησης.
Αμέσως μετά τις εκλογές του 2000 η κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με δύο μεγάλα θέματα που συντάραξαν την κοινωνία. Είναι το θέμα των ταυτοτήτων, όπου για ενάμιση χρόνο η κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με πρωτόγνωρες λαοσυνάξεις σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη που οργανώνει η Ιερά σύνοδος με την φανερή προτροπή και υποστήριξη της ΝΔ και του αρχηγού της Κώστα Καραμανλή. Την ίδια σχεδόν περίοδο ανοίγει το ασφαλιστικό με επίσης πρωτοφανής διαδηλώσεις σε όλο το πολιτικό φάσμα και με τα στελέχη της ιδίας της κυβέρνησης να μην στηρίζουν καν τον υπουργό Γιαννιτση. Ο Σημίτης νικά στις ταυτότητες αλλά οπισθοχωρεί κατά κράτος στο ασφαλιστικό. Τραυματισμένη λοιπόν από το ασφαλιστικό και πληγωμένη από τις ταυτότητες η κυβέρνηση αδυνατεί να λάβει σοβαρές αποφάσεις για την απελευθέρωση της αγοράς, τον διαχωρισμό της ΔΕΗ, την σύμπραξη η την πώληση ενεργειακών μεριδίων σε ιδιώτες κρατώντας για τον εαυτό της στρατηγικά κομμάτια τους λιγνίτες και τα φράγματα. Αδυνατεί να καταστρώσει δηλαδή το σχέδιο της. Στην Ευρώπη την ίδια περίοδο οι ενεργειακοί κολοσσοί αλλάζουν, μετασχηματίζονται, αγοράζουν και πωλούν αντίστοιχα μερίδια, παίρνουν θέση στην απελευθερωμένη αγορά που γίνεται πραγματικότητα. Στην Ελλάδα οι συνδικαλιστές οι οποίοι παρεπιπτόντως ταξιδεύον στο εξωτερικό με ρυθμούς ευρωβουλευτών, αφού είναι μέλη δεκάδων ευρωπαϊκών ομοσπονδιών, γνωρίζουν τι συμβαίνει αλλά αυτό που τους ενδιαφέρει είναι η προστασία των κεκτημένων, οι παχυλές συντάξεις και όχι η νέα θέση της ΔΕΗ για να αντιμετωπίσει τον τυφώνα που πλησιάζει.
Λόγω πολιτικού κόστους κανείς δεν τολμά τις σοβαρές αποφάσεις, ενώ έχουν αρχίσει οι πιέσεις από τα αρμόδια όργανα της Κομισιόν για την ενεργειακή στασιμότητα της χώρας. Σε αυτή την κρίσιμη περίοδο υπουργός Ανάπτυξης είναι ο Ακης Τσοχατζόπουλος γνωστός κρατιστής, κορυφαίο στέλεχος με ισχυρές προσβάσεις στο σκελετικό ΠΑΣΟΚ της εποχής. Ο Άκης Τσοχατζόπουλος ως υπουργός Ανάπτυξης το 2003 και προεδρεύων στο συμβούλιο υπουργών της Ελληνικής προεδρίας, υπογράφει την Ευρωπαϊκή οδηγία που προβλέπει άνοιγμα της αγοράς ενέργειας τον Ιούλιο του 2004 για όλη την αγορά, πλην της οικιακής κατανάλωσης, και τον Ιούλιο του 2007 προβλέπει άνοιγμα και για την οικιακή κατανάλωση. Οι οδηγίες ισχύουν για την Ευρώπη αλλά με αλχημείες και διάφορες λογιστικές ακροβασίες για την Ελλάδα.
Περίοδος ΝΔ
Η νέα κυβέρνηση που προκύπτει το 2004 φέρνει στο τιμόνι της ΔΕΗ τον Ι. Παλαιοκρασά παλαιό υπουργό της ΝΔ που κυκλοφορούσε στη Χαλκοκονδύλη αλλά και στην μοναδική επίσκεψη του στην Πτολεμαϊδα με δύο «σωματοφύλακες» από την περιοχή μας. Το στελεχος τότε της ΔΑΚΕ στην ΓΕΝΟΠ Παναγιώτη Λόφτσαλη και τον ανερχόμενο επίσης της ΔΑΚΕ Παντελή Καραλευθέρη. Αποτελούσαν το μάτι το αυτί και το ραβδί του προέδρου στο χώρο των εργαζομένων. Το μοναδικό έργο που έφερε εις πέρας στο σύντομο διάστημα που έμεινε στην ΔΕΗ ο Γιάννης Παλαιοκρασάς ήταν οι εννέα φάκελοι με αποφάσεις του προηγούμενου ΔΣ της επιχείρησης (περιόδου Νεζη), τους οποίους προσκόμισε στον Εισαγγελέα. Η ενέργεια αυτή υποχρέωσε τον τοτε διευθύνοντα σύμβουλο Στέργιο Νέζη σε παραίτηση. Ούτε αυτός ο έμπειρος πολιτικός καταφέρνει να οδηγήσει με ασφάλεια την επιχείρηση στην περίφημη απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας κι έτσι η εταιρία συνθλίβεται στα αντικρουόμενα συμφέροντα των ιδιωτών αλλά και στην σθεναρή στάση των συνδικαλιστών. Με άδοξο τρόπο αποχωρεί και την θέση του αναλαμβάνει με καθήκοντα προέδρου και διευθύνοντα συμβούλου ο διεθνώς αναγνωρισμένος Τάκης Αθανασόπουλος.
Ο τελευταίος αντιλαμβάνεται ότι έχει χαθεί πολύτιμος χρόνος και εκπονεί άμεσα το στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης της ΔΕΗ που το δίδει στην δημοσιότητα και τον Οκτώβριο ψηφίζεται από το ΔΣ της ΔΕΗ. Το σχέδιο περιλαμβάνει την απόσυρση λόγω παλαιότητας του ΑΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ, Πτολεμαΐδας, επενδύσεις επισκευών στο Αμύνταιο, την κατασκευή της Μελίτης II, (έκανε διαγωνισμό και βγήκε άγονος), την νέα μονάδα της Πτολεμαΐδας. Επίσης προβλέπει στο μίγμα καυσίμου τον Λιθάνθρακα -με κατασκευή μονάδων στην περιοχή της Εύβοιας -που έχουν υψηλό βαθμό απόδοσης, άρα λιγότερα σε εισφορές για εκπομπές CO2. Τις επενδύσεις νέων μονάδων στο λιθάνθρακα που ήταν και είναι φθηνότερος από το φυσικό αέριο θα πραγματοποιούντο με τον Γερμανικό κρατικό κολοσσό RWE ο οποίος θα κατείχε το 51% και το μάνατζμεντ, ενώ σχεδίαζα από κοινού επενδύσεις σε Αλβανία Σκόπια και Κοσσυφοπέδιο. Η κίνηση αυτή θα έβαζε στο παιχνίδι ένα ισχυρό Ευρωπαϊκό παίκτη, θα απάλλασσε την ΔΕΗ από την κατηγορία των εγχώριων ανταγωνιστών της για «δεσπόζουσα θέση στην αγορά ενέργειας και στους λιγνίτες».
Από την αίθουσα του Νομαρχιακού συμβουλίου Κοζάνης παρουσία όλων των φορέων αλλά και στην Πτολεμαΐδα στην εκδήλωση του ΣΠΑΡΤΑΚΟΥ για τους λιγνίτες, σε μια προφητική του ομιλία όπου ενημερώνει για τα κατεπείγοντα του στρατηγικού σχεδίου, και σημειώνει ότι: «Οι οργανισμοί που δεν αναγνωρίζουν ότι το περιβάλλον τους αλλάζει δεν επιβιώνουν». ...
Απευθυνόμενος στην ΓΕΝΟΠ και στην αρνητική της στάση στο θέμα της δημιουργίας ανωνύμων εταιριών σημείωσε με νόημα ότι «δεν πρέπει να πνίγουμε προσπάθειες εν τη γένεση τους και δεν πρέπει να μας φοβίζει το γεγονός να μελετήσουμε προσπάθειες και μοντέλα που εφαρμόζουν με επιτυχία άλλες ανταγωνίστριες εταιρίες στην Ευρώπη όπως η γαλλική EDF η οποία προχώρησε στον νομικό διαχωρισμό των μονοπωλιακών δραστηριοτήτων από τις ανταγωνιστικές της δραστηριότητες και σήμερα είναι μια εταιρία με σημαντική κερδοφορία σε όλους τους τομείς της αγοράς»...(Ελευθεροτυπία 5/11/2007).
Η συνέχεια είναι γνωστή ο Αθανασόπουλος δεν μπόρεσε ποτέ να συνεδριάσει με το διοικητικό του συμβούλιο για να αποφασίσουν για το μνημόνιο συνεργασίας με την γερμανική RWE.
Οι συνεδριάσεις ματαιώνονται ακόμη και στα ξενοδοχεία από τούς μαινόμενους ταύρους της ΓΕΝΟΠ Νίκο Φωτόπουλο, Γιώργο Κατανα και άλλους συνδικαλιστές. Σε κάποιες από τις «εξορμήσεις» της ΓΕΝΟΠ θα παραβρεθεί και ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου πρώην υπουργός Οικονομικών στην κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου.
Ακόμη και οι κυβερνητικοί βουλευτές της Κοζάνης Ν. Τσιαρτσώνης, Μ. Παπαδόπουλος και Γ. Κασαπίδης αντιμάχονται το σχέδιο του, δηλώνοντας ότι θα βρει απέναντι του την τοπική κοινωνία. Ο πρώην υπουργός Νίκος Τσιαρτσώνης δηλώνει απειλητικά ότι, «εάν η ΔΕΗ επιμείνει σε αυτά και δεν εξαντληθεί ο διάλογος....., το πιθανότερο είναι να βρεθεί ολόκληρη η περιοχή απέναντι στην εφαρμογή αυτής της πρότασης-απόφασης που θα έχει ληφθεί ερήμην της....Είναι αυτονόητο πως σε μια τέτοια περίπτωση θα βρεθούμε όλοι στην ίδια γραμμή...» (Ελευθεροτυπία 14/10/07).
Από την Κοζάνη ο συνδικαλιστής (ΝΔ) γραμματέας της ΓΕΝΟΠ Β. Μπουζούλας όπου περιοδεύει στα ορυχεία και τα εργοστάσια της ΔΕΗ δηλώνει ότι, το σχέδιο που ψήφισε το ΔΣ της ΔΕΗ, δεν το γνωρίζει το υπουργείο Ανάπτυξης (δηλαδή ο Χ. Φώλιας) και ότι ο Αθανασόπουλος με τις πράξεις του αντιπολιτεύεται το πρόγραμμα της κυβέρνησης!. Να σημειώσουμε ότι ο Σιούφας μόλις έχει αποχωρήσει και έχει επιλεγεί στο τιμόνι του υπουργείου Ανάπτυξης ο Χρήστος Φώλιας βουλευτής της μονοεδρικής Γρεβενών. Ακολουθούν πολυήμερες απεργίες τον Νοέμβριο 2007 και τον Μάρτιο 2008 που φέρνουν ακόμη και εκτεταμένες διακοπές ηλεκτρικού ρεύματος κυρίως στο λεκανοπέδιο και τα μεγάλα αστικά κέντρα.
Σε αυτό το κλίμα όπου η ΔΕΗ καταρρέει, όπου δεν προχωρά καμία μεταρρύθμιση και που έχει ξεσπάσει ήδη η κατάρρευση της Lehman Brothers Holdings με την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση να έχει επηρεάσει τις ΗΠΑ και την Ευρώπη, οι συνδικαλιστές κερδίζουν αυξήσεις από τον νέο υπουργό Εθνικής Οικονομίας Γιάννη Παπαθανασίου (αυτός που πήγε με τα πρώτα μέτρα γραμμένα στην χαρτοπετσέτα στην συνάντηση με την Κρίστιαν Λαγκαρντ) που αγγίζουν το 17%.
Ήδη η χώρα είναι σε προεκλογική περίοδο και λίγους μήνες μετά αποκαλύπτεται το πραγματικό πρόσωπο της οικονομίας, η παραλίγο χρεοκοπία και έξοδος από το ευρώ, και η είσοδος της στο μνημόνιο.
ΤΟ 2010
Την οριστική ταφόπλακα στην ΔΕΗ έδωσε η νέα υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος Τίνα Μπιρμπίλη που την δέσμευση της χώρας έως το 2020 να παράγει το 20% της ενέργειας της από ΑΠΕ την υλοποίησε σε μόλις δύο χρόνια -δηλαδή το 2012 - αφαιρώντας από την ΔΕΗ το πλεονέκτημα του χρόνου να κάνει έστω και καθυστερημένα τις επιλογές που δεν έκανε τα προηγούμενα χρόνια. Με τις αποφάσεις που πάρθηκαν στην συνέχεια από την ΡΑΕ (ανεξάρτητη αρχή) θα ορίζονταν με ποιο τρόπο οι παραγωγοί ενέργειας θα έμπαιναν στο σύστημα αφού άρχισε να υπολογίζεται και το κόστος εκπομπής CO2 που επληται κυρίως τις παλιές λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ.
ΣΗΜΕΡΑ
Κανείς από τους σημερινούς ενεργούς συνδικαλιστές που κραυγάζουν στο περιφερειακό συμβούλιο και αλλού η τους συνταξιούχους συνδικαλιστές που απολαμβάνουν τον εργασιακό κόπο τους δεν μπορεί να ''κλαίγεται'' για την σημερινή θέση της ΔΕΗ. Έχουν συμβάλει και οι ίδιοι τα μέγιστα ώστε από τα δικά τους ιδιοτελή η ανιδιοτελή συμφέροντα να τσακιστεί ο ενεργειακός αυχένας της περιοχής και της χώρας. Αλλά δυστυχώς δεν θα το πληρώσουν τόσο οι ίδιοι αλλά θα το φορτωθούν άνθρωποι που δεν έφταιξαν, η δεν πήραν μέρος σε τέτοιες αποφάσεις, δεν ρωτήθηκαν και τέλος δεν «πλούτισαν» από την ενασχόληση τους με τα «κοινά» και την «εργασία» της ΔΕΗ .
Επίσης ουδείς από το πολιτικό προσωπικό, τους σημερινούς βουλευτές και πολιτευτές της ΝΔ Κασαπίδης και Παπαδόπουλος η από το ΠΑΣΟΚ Κουκουλόπουλος και άλλοι η ακόμη και από τον ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να παριστάνει τον αθώο. Έχουν όλοι τους λερώσει τα χέρια στην υπόθεση της ΔΕΗ και φέρουν ευθύνες. Οι δε μαζί υπουργοί που χειρίστηκαν τα παραπάνω θέματα φέρουν μεγάλο μερίδιο των ευθυνών που θα πρέπει κάποια στιγμή να διερευνηθούν.
